VICE NL - FEMINISMEVoor vrouwen die hun plek kennen.https://www.vice.com/nl%2Ftopic%2Ffeminisme-feministnlMon, 27 Nov 2023 12:22:53 GMT<![CDATA[Feministen haten mannen niet echt, blijkt uit grootschalig onderzoek]]>https://www.vice.com/nl/article/93k8by/feministen-haten-mannen-niet-echtMon, 27 Nov 2023 12:22:53 GMTVoor incels is het misschien moeilijk te slikken, maar uit een grootschalig psychologisch onderzoek is gebleken dat, in tegenstelling tot wijdverspreide stereotypes, feminist zijn niet meteen betekent dat je alle mannen de ruimte in wilt knallen. Onderzoekers hebben in vijf onderzoeken, samengevoegd in een overkoepelende meta-analyse gepubliceerd in Psychology of Women Quarterly, ontdekt dat feministen over het algemeen best positieve gevoelens over mannen hebben. Feministen hebben zelfs ongeveer dezelfde houding tegenover mannen als niet-feministen. Ook werd ontdekt dat mensen over het algemeen geloven dat feministen juist precies het tegenovergestelde denken, iets wat de auteurs de “mythe van misandrie” noemen.

Sinds de opkomst van de feministische beweging zijn de mensen die vechten voor de rechten van vrouwen en zich verzetten tegen op gender gebaseerde discriminatie in feite vaak neergezet als boze, kinderloze mannenhaters die te veel katten hebben. Ondanks dat meerdere golven van de beweging door de decennia heen grote maatschappelijke verschuivingen voor de verbetering van vrouwenlevens hebben bewerkstelligd, hebben dit soort foutieve frames er daadwerkelijk voor gezorgd dat veel vrouwen, en mannen, de beweging niet steunen.

Dit nieuwe wetenschappelijke onderzoek laat duidelijk zien dat de mythe van misandrie niet klopt. “Genderverhoudingen worden uitgevoerd in de schaduw van onwaarheid,” schrijven de auteurs van het onderzoek, wat betekent dat “de huidige bevindingen erop wijzen dat mensen fout zitten als ze feminisme om deze redenen afwijzen.”

“De huidige bevindingen onthullen dat de houdingen van feministen jegens mannen over het algemeen positief zijn en over het algemeen lijken op de houdingen van andere mensen jegens mannen. Ze onthullen ook dat mensen meestal denken dat het tegenovergestelde het geval is. Daarmee ontkrachten de bevindingen dus een troop die vrouwen van het feminisme afschrikt, en die algemeen wordt gebruikt om het te delegitimeren,” schrijven de auteurs.

Feminisme is in opkomst bij Britse 18-tot-24-jarigen; 70 procent van de vrouwen beschrijft zichzelf als feministisch. In de VS is er ook een stijging te zien, hoewel de kwestie daar meer gepolariseerd is, aangezien veel mensen denken dat het mannen onrechtmatig de schuld geeft voor alle moeilijkheden waar vrouwen mee te maken hebben. 

Aan het onderzoek deden bijna 10.000 mensen uit 9 verschillende landen mee. De respondenten moesten aangeven in hoeverre ze het eens waren met uitspraken als “mannen gedragen zich als baby’s wanneer ze ziek zijn” en “vrouwen willen macht krijgen door beheersing over mannen te krijgen”.

Eén onderzoek betrok mensen uit de VS, het VK, Polen en Italië – die volgens de onderzoekers allemaal “verschillende culturele contexten” en “verschillende mates van gendergelijkheid” hadden. Uit het onderzoek bleek dat feministen en niet-feministen dezelfde meningen over mannen hebben, behalve dat feministen minder welwillend tegenover mannen zijn. Toen hetzelfde onderzoek in niet-Westerse landen zoals China, India, Japan, Zuid-Korea en Taiwan werd uitgevoerd, was ook daar de uitslag dat vrouwen soortgelijke positieve houdingen jegens mannen hadden. 

Volgens de onderzoekers zou dit nieuws moeten “bijdragen aan theorie, onderzoek en publieke debatten die genderverhoudingen in een rationelere en meer geïnformeerde setting plaatsen.” Kijk eens aan: feministen zijn blijkbaar complex genoeg om gezonde en positieve relaties met hun vaders, zoons, echtgenoten, partners en mannelijk vrienden aan te houden, terwijl ze een kritische houding tegenover aanhoudende genderongelijkheid behouden. Bedankt, wetenschap. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
93k8byNick ThompsonJoe ZadehGendermannenvrouwenFeminismewetenschap
<![CDATA[Khaddouj maakt sensuele tatoeages voor vrouwen die hun eigen seksualiteit vieren]]>https://www.vice.com/nl/article/5d9k73/khaddouj-maakt-sensuele-tatoeages-seksualiteitMon, 16 Oct 2023 09:59:57 GMTBij erotische tatoeages van naakte vrouwen denk je misschien al gauw aan afbeeldingen van pin-ups met volle borsten en een minuscule taille. Maar erotische tatoeages hoeven volgens de Rotterdamse kunstenaar Khaddouj Barghout niet alleen gemaakt te worden voor de armen van doorgewinterde zeebonken. Het kan ook gemaakt zijn voor en door vrouwen, als viering van hun seksualiteit – met alle pracht en praal die daarbij hoort. Of dat nu in de vorm is van een tajine met sexy benen of een spiegeltje waarin twee vulva’s hun spiegelbeeld bewonderen.

Barghout (24) is autodidact en werkt voornamelijk als beeldend kunstenaar. Ze maakte kunst voor een galerie in Spanje en exposeert haar werk, en sinds twee jaar zet ze ook tatoeages. In haar werk onderzoekt Barghout de vrouwelijke seksualiteit, het vrouwelijke lichaam en ook hoe de maatschappij anno 2023 nog steeds lijkt neer te kijken op vrouwen die zichzelf als seksuele wezens durven te uiten.

VICE sprak haar over haar tatoeages, over haar fascinatie  – als queer vrouw met een Marokkaanse achtergrond – voor vrouwelijke seksualiteit, en over waarom het voor haar belangrijk blijft om dit sensuele beelden van vrouwen te maken, vanuit het perspectief van een vrouw.

VICE: In je werk staat vooral het vrouwenlichaam centraal, met de nadruk op queer lichamen in de Noord-Afrikaanse cultuur. Dat was ook te zien in je eerste solo-expositie ‘Sappho and her Friend’ in galerie Weisbard in Rotterdam. Waarom wilde je dit verhaal vertellen?
Barghout: Die expositie ging over de perceptie van vrouwenliefde, intimiteit en seksualiteit tussen vrouwen, binnen de Noord-Afrikaanse cultuur. Ik merk dat dit beeld nog vaak erased wordt, niet enkel in de Noord-Afrikaanse cultuur, maar eigenlijk overal ter wereld. 

Als je beelden van twee vrouwen ziet, gaan mensen er nog vaak van uit dat het vriendinnen zijn, of huisgenoten. Dat merkte ik ook tijdens de expositie. Bij schilderijen van twee vrouwen vroeg ik de bezoekers wie ze dachten dat dit waren. Veel bezoekers antwoordden dan dat ze dachten dat het zussen waren. En bij duidelijk sensuele beelden van vrouwen, gingen de bezoekers die me niet kenden ervan uit dat de kunstenaar, dus ik, een man was.

Put_your_vagina_first.jpg
'Put Your Vagina First', een zelfportret van Barghout

Mensen gaan er dus nog vaak van uit dat sensuele kunst over vrouwen door mannen gemaakt wordt.
Ja, precies. En die thematiek verwerk ik ook in mijn kunst. Voor een nieuwe expositie in december wil ik weer het vrouwelijke lichaam afbeelden, maar dan in ‘metamorfose’. Het worden realistische schilderijen van vrouwenlichamen die vergroeien met objecten, zoals bijvoorbeeld een tapijt of een blok vlees. Het laat zien hoe vrouwen geportretteerd worden in bijvoorbeeld reclames. Het vrouwelijke lichaam afgebeeld door mannen is nog vaak een object waarmee je producten kan verkopen. Ik wil hiermee de vraag stellen: welke ‘functie’ krijgt een vrouwenlichaam vandaag de dag nog in de maatschappij? En moeten we dat willen?

Collage Maker-13-Oct-2023-05-18-PM-7791.jpg
Combinatie van aquarel, illustraties en borduurwerk

Deze thema’s zie je ook terug in je tattoos, die je vooral op vrouwen zet. Waarom wilde je je kunst ook tatoeëren?
Ik heb een fascinatie voor organische vormen: de textuur van huid, en de vormen die het  kan aannemen. Dat vind ik interessant om te verwerken in mijn werk, en tatoeëren is een onderdeel hiervan.

Maar ook: Met deze sensuele tatoeages claim je je sensualiteit terug. Je zet die sensualiteit letterlijk op je eigen huid. Ik merk dat vooral veel Noord-Afrikaanse en Aziatische vrouwen tattoos bij me laten zetten. Ik denk dat dat te maken heeft met het feit dat er weinig mensen zijn zoals ik, met mijn roots, die dit doen. Ik denk dat ze zich prettiger voelen om dit bij me te doen.

Screenshot 2023-09-19 at 19.47.32.png
Een tajine met benen

In je erotische tatoeages zie je ook veel verwijzingen naar de MENA-cultuur: tajine-schalen met sexy benen, een Marokkaanse theepot,… Doe je dat bewust?
Het zijn voor mij best nostalgische beelden, die ook nog steeds in mijn leven horen. Mijn roots liggen in Marokko, en daar ben ik trots op. Ik ben opgegroeid met Marokkaanse ouders en familie. Daarbij ben ik ook een vrouw en queer, en ik verwerk in mijn werk ook de verschillende manieren waarop ik steeds mijn lichaam ontdek. De manier waarop ik als vrouw mijn lichaam ontdek, kan ik niet loskoppelen van waar ik vandaan kom. 

Heb je ook een bepaalde boodschap met deze tatoeages?
Mijn cultuur is onderdeel van mij en dat komt vanzelfsprekend terug in mijn werk. Ik wil benadrukken dat ik absoluut niet wil choqueren met mijn werk. Sensualiteit is iets wat bij ieder mens hoort, wat je culturele achtergrond ook is.

IMG_6481.JPG
Een theepot met benen en vrouwelijke geest, ontworpen en getatoeëerd door Barghout

Exact. Kies jij zelf welke tattoos je zet of word jij specifiek benaderd om dit soort tattoos te maken?
Nou, de mensen die bij mij komen voor een tatoeage, weten wat voor werk ik maak. Soms komen ze met een heel specifiek idee en dan ontwerpen we dat samen. Maar uiteindelijk maak ik mijn tatoeages meestal vanuit mijn eigen concepten.

De tatoeage van een spiegel met twee vulva's geeft me hoop omdat steeds meer vrouwen uiting durven geven aan hun queerness. Die heb ik op de billen van een vrouw getatoeerd. Ik vind het zo mooi dat ze dit wilde en durfde. En het geeft me ook hoop dat er een tijd aanbreekt waarin steeds meer vrouwen uiting durven geven aan hun queerness, bijvoorbeeld door zo’n tatoeage. 

Erotische tatoeages zijn natuurlijk niet nieuw. Maar afbeeldingen van erotische vrouwen werden altijd gekoppeld aan een hetero man. Dat mag wel eens veranderen. En het ding is dat vrouwen deze tatoeages echt voor zichzelf zetten, omdat ze dit zélf mooi vinden en zelf achter dit idee staan.

Welke reacties krijg je eigenlijk op je werk?
Van vrouwen hoor ik vaak dat ze mijn werk bijna als een opluchting ervaren – of dat ze blij verrast zijn als ze mijn werk ontdekken. De manier waarop ik naar vrouwelijke lichamen kijk is natuurlijk niet nieuw, en erotische beelden zijn dat al helemaal niet, maar het is voor hen een bevestiging dat het normaal is om als vrouw op deze manier jezelf te onderzoeken en te uiten. Van mannen krijg ik wel ander soort reacties.

Hoezo?
Ik gebruik bijvoorbeeld niet graag het woord ‘erotisch’ als ik mijn kunst aan mannen beschrijf. Ik heb namelijk gemerkt dat deze term vooral gebruikt wordt in een context waarin een vrouwelijk lichaam als lustobject wordt neergezet. Dat leidt dan vaak weer tot slutshaming. Ik merk dat mannen er geregeld aanstoot aan nemen wanneer een vrouw een andere naakte vrouw schildert.

En spijtig genoeg heeft dat ertoe geleid dat ik gestalkt en aangevallen ben. Laten we zeggen dat ik mijn telefoonnummer en adres privé moet houden. En dat bewijst dat er nog veel werk aan de winkel is.

Ik wil wel benadrukken dat dit soort slutshaming los staat van etniciteit: ik word door verschillende mensen, van allerlei etniciteiten, lastiggevallen. Slutshaming is een universeel probleem waar ook niet alleen schilders zoals ik mee te maken krijgen.

Behind the scenes paintings.jpg
Vlezige schilderijen, door Barghout

Wanneer je dit soort reacties krijgt, heb je dan soms zin om te stoppen met dit soort kunst te maken? Of ontsteekt het juist een vuurtje in je?
Dat laatste. Ik word steeds geconfronteerd met hoe belangrijk het voor mij blijft om dit soort kunst te maken. Ik maak deze schilderijen en tatoeages niet voor mannen. Kunst is voor iedereen, maar het zegt wel wat over hoe vrouwen vandaag de dag nog gezien worden, als je je als man zo ontzettend aangesproken voelt door mijn werk. We zijn het dus blijkbaar nog steeds niet gewend dat een vrouwenlichaam geportretteerd wordt vanuit een andere blik dan de male gaze.

Je werken zijn, zoals je al zei, steeds meer aan het evolueren: van duidelijke beelden van naakte vrouwen tot meer vlezige, abstracte vormen. Waarom?
Ik wil met mijn nieuwe schilderijen heel erg dicht inzoomen op huid en lichamen. Daardoor word je enerzijds afgestoten door het beeld, maar anderzijds voel je ook de drang om vlees en huid aan te raken. Ik wil lichamen laten samensmelten met objecten of dieren. Mijn etniciteit verdwijnt ook steeds meer naar de achtergrond in mijn nieuwe werk.

Ik wil een universeel gevoel opwekken van pure lichamelijkheid. Mijn werk is niet bedoeld om te provoceren, maar het is een uitnodiging om jezelf, wie je ook bent, neer te zetten als seksueel wezen, en om je eigen lichaam te exploreren.

barghout_woven into me.png
"Ik wil lichamen laten samensmelten met objecten of dieren."

Dankjewel!

Volg Khaddouj op Instagram om op de hoogte te blijven van haar werk. 2 december houdt Khaddouj Barghout een nieuwe solotentoonstelling bij het Baanhof in Rotterdam. 

]]>
5d9k73Djanlissa PringelsGiselle MicoloTattooseksualiteiterotischKunstMarokkoFeminismetatoeages
<![CDATA[Oogverblindende portretten van de bezoekers van Vulvaverse]]>https://www.vice.com/nl/article/xgw5ad/vulvaverse-fotosTue, 03 Oct 2023 11:34:12 GMTAfgelopen weekend vond de tweede editie van Vulvaverse plaats in Rotterdam, een tweedaags radicaalfeministisch kunstenfestival georganiseerd door de leden van VULVA – de sludgemetalband die vorig jaar in razend tempo roemrucht werd nadat er Kamervragen werden gesteld over hun pro-choice-nummer Kill the Baby (waarin de bijbehorende videoclip een plastic babypop met benzine overgoten wordt en daarna in brand gestoken). Het festival was een mix van panelgesprekken, lezingen, DJ-sets en keiharde beukmuziek van metal, grindcore en darkwave bandjes, waaronder Authentically Plastic, Grove and Strict Nurse. 

“Vulvaverse gaat over lichamelijke autonomie, en ieder jaar willen we daar een ander aspect van belichten,” legt VULVA-lid Kim uit. Vorig jaar was dat abortus, dit jaar gaat het over transzorg. Daarover bestaan namelijk veel misverstanden, ook onder medisch zorgpersoneel, waardoor trans mensen in Nederland lang niet altijd de zorg krijgen die ze nodig hebben of er eindeloos op moeten wachten. 

Het verspreiden van degelijke kennis kan ervoor zorgen dat die situatie verbetert, denkt Kim. “We willen een concreet beeld geven van hoe het leven eruit ziet als je trans bent hier in Nederland, en wat dat betekent.” Voor het festival werkte VULVA daarom samen met de organisatie Transvisie om informatie te verschaffen over transzorg, vooral gericht op mensen die er zelf niet direct mee te maken hebben.   

Volgens Kim kan muziek daarbij ook dienen als een manier om kloven tussen verschillende groepen mensen te overbruggen. “Heel eerlijk, ik denk niet dat er FVD’ers naar Vulvaverse gaan. Maar misschien wel een paar metalheads die komen voor de muziek en dan toch iets over transzorg meekrijgen. Het hoeft niet allemaal in heel grote stappen.” 

Keiharde muziek is daarnaast een goeie manier om ruimte in te nemen, zegt Kim. “Ik merk dat er juist binnen harde muziek heel veel ruimte is voor het verwerken van pijn en heel veel ruimte is voor de emotie woede. En aan dat laatste schenken we soms wat te weinig aandacht, als het niet de woede van witte cis heteromannen is.”

Maar bovenal is het festival bedoeld als een uiting van onremde queer joy. “Ik denk dat het heel fijn is om met z’n allen te ervaren hoe het is als iedereen kan thriven. Dit festival is als een klein voorproefje van een wereld waarin iedereen uitgesproken en luid zichzelf kan zijn.” 

Fotograaf Raymond van Mil was bij het nachtprogramma in club POING om de Vulvaverse-bezoekers vast te leggen. 

Scroll naar beneden voor de foto’s.

_MG_3490.jpg
VULVA-lid Kim
_MG_3543.jpg
_MG_3468.jpg
_MG_3483.jpg
_MG_3550.jpg
_MG_3539.jpg
_MG_3442.jpg
_MG_3436.jpg
_MG_3457.jpg
_MG_3480.jpg
_MG_3502.jpg
_MG_3497.jpg
_MG_3513.jpg
_MG_3555.jpg
_MG_3473.jpg
_MG_3446.jpg
]]>
xgw5adAmarens EggeraatAmarens EggeraatRaymond van MilMuziekvulvaTranszorgnoisegrindcoreFestivalFeminisme
<![CDATA[Bedrijven verdienen grof geld aan onze mannenhaat]]>https://www.vice.com/nl/article/g5yd39/commodificatie-van-mannen-hatenWed, 06 Sep 2023 13:31:10 GMTIn 2003, lang voordat social media en memes een ding waren, was er een striptekening van een jongen die wegrent van vliegende stenen, met daarbij de woorden “Boys are stupid, throw rocks at them” (“Jongens zijn stom, bekogel ze met stenen!”). Die tekening, bedacht door het in Florida gevestigde kledingbedrijf David & Goliath, werd razend populair: je kwam ‘m tegen op t-shirts, broodtrommels, posters, etui’s en zo’n beetje elk ander product dat je maar kunt bedenken. Er werd zelfs een heel boek van gemaakt, over “alles wat meisjes jongens aan zouden willen doen – af en toe dan”. 

Als tegenreactie begon radiopresentator Glenn Sacks een campagne tegen de t-shirts, zeurend dat ze mannen in slachtoffers veranderden. Maar hierdoor liep de verkoop ervan alleen maar beter, goed voor zo’n 90 miljoen dollar (82,7 miljoen euro) in 2004, aldus data die aan Wall Street Journal werden verschaft. De culturele impact was misschien nog wel groter. Je zou kunnen zeggen dat Todd Goldman, de oprichter van David & Goliath – die ook merch maakte met slogans als “Boys tell lies, poke them in the eyes!” (“Jongens vertellen leugens, por ze in hun ogen!”) en “The stupid factory, where boys are made” (“De klootjesfabriek, waar jongens gemaakt worden”), een vreemd en surreëel fenomeen in het leven riep: de succesvolle commodificatie van woede jegens mannen.

In de jaren daarna is dit anti-mannengevoel blijven floreren. In 2020 bracht de Franse schrijver Pauline Harmange haar controversiële boek I Hate Men uit, waarin ze onderzocht of vrouwen goede redenen hebben om mannen daadwerkelijk te haten. Op social media is vrouwelijke woede springlevend – van “just dump him”-illustraties op Insta tot “Andrew Tate voor meiden”-influencers als @TheWizardLiz en @SheraSeven die keihard datingadvies geven om de toxische manosphere te bestrijden. Daarbij is het niet genoeg om hem te dumpen, je moet tegenwoordig ook “zijn werk bellen en doen alsof je een escort bent die niet betaald is voor haar diensten”. Dit klinkt natuurlijk allemaal vrij extreem, maar deze houdingen tegenover mannen zijn niet bepaald zonder reden. 

“Het voelt alsof het internet een weerspiegeling gaf van de enorme hoeveelheid negatieve ervaringen die vrouwen met mannen hebben gehad, waarbij social media voor vrouwen oprecht een veilige plek is om alles te bespreken,” zegt Letty Cole, creative strategist bij MØRNING en editor van de Substack-nieuwsbrief Burn After Reading. Alleen vorig jaar al was social media getuige van de opheffing van Roe vs. Wade, het misogyne spektakel van de lasterzaak tussen Johnny Depp en Amber Heard en de opkomst van de koning van toxische mannelijkheid Andrew Tate – terwijl door het internet voortgestuwde bewegingen zoals #MeToo en de opstanden van Iraanse vrouwen in 2022 een constante en traumatische herinnering zijn geweest aan hoe gewelddadig de inbreuk op onze rechten kan zijn. Op een significant kleinere schaal laat de opkomst van facebookgroepen als “Are we dating the same guy?” (waarin vrouwen hun ervaringen met mannen met elkaar vergelijken) zien dat er een enorme hoop aan miserabele date-ervaringen op het internet worden gedeeld.

“Ik denk dat het voor vrouwen gezond is om over mannen te zeiken en te zeuren over hoe ze worden behandeld,” zegt journalist Marie Le Conte, auteur van Escape: How a Generation Shaped, Destroyed and Survived the Internet. “Maar merken hebben het internet niet alleen verpest, ze zijn het internet. Ze dringen binnen bij al onze gesprekken, identiteiten en persoonlijkheden. Ze willen gewoon geld verdienen, en het probleem is dat ze ons door social media op een zeer efficiënte wijze kunnen benaderen, en kijken waar we het over hebben en waar we sterke meningen over hebben.”

Afgelopen zomer nog werd Jonah Hill door zijn ex-vriendin Sarah Brady, die screenshots van hun oude berichten deelde, ervan beschuldigd emotioneel kwetsend en controlerend gedrag te vertonen. Terwijl Hill’s narigheid op het internet uitgebreid werd besproken, ging de acteur “Complete Unrelenting Control”-merch verkopen, schijnbaar om de spot te drijven met de verontwaardiging. Het was zogenaamd zijn bedoeling om therapeutische uitspraken die door wellness-influencers worden gecoöpteerd belachelijk te maken, maar alles wat hij deed was het kapitaliseren. 

En Hill is niet de enige die daarvoor koos. Kledingmerken sturen mails waarin staat dat je “niet moet vergeten dat hij een sloeber is”. Ook zijn er bedrijven die proberen mee te liften op virale mannenhaterij, zoals de heksenjacht op ‘West Elm Caleb’ van vorig jaar: nadat meerdere vrouwen zich realiseerden dat ze tegelijkertijd dezelfde man (een 25-jarige man genaamd Caleb, die werkte als ontwerper voor het meubelbedrijf West Elm) aan het daten waren, die zich niet altijd even netjes gedroeg, werd hij van de ene dag op de andere een schurkachtige sensatie op iedereens For You-pagina. Willekeurige merken probeerden een twijfelachtige duit in het zakje te doen, van Hellmann’s (een sauzenfabrikant) die “West Elm Caleb vindt mayonaise te pittig” tweette, tot datingapp Keepler die nog verder ging door een omschrijving van Caleb op een billboard te zetten met daarbij de tekst “red flags”. 

“Vrouwelijke woede heeft een cultureel kapitaal dat erg lucratief is voor merken,” gaat Cole verder. “Vrouwen zullen hun besteedbaar inkomen sneller uitgeven dan mannen, en verdienen ook meer geld nu ongelijkheid op de werkvloer langzaam verdwijnt. Dit betekent dat het vertrouwen van vrouwen erg waardevol is voor merken.

Dat wil echter niet zeggen dat het vertrouwen altijd verdiend is. “Ik zeg altijd: zodra merken zich een discussie over sociale rechtvaardigheid toe-eigenen, dan is dat nadelig voor die beweging,” zegt Rukiat Ashawe, een bekroonde seksuele voorlichter en editorial en social executive van The Digi Fairy. “Het is erg oppervlakkig, er worden geen structurele problemen aan de kaak gesteld of überhaupt grondige discussies over het patriarchaat gevoerd. Dat is namelijk niet bepaald sexy of verkoopbaar.”

Merken zijn al langer bezig met het zich toe-eigenen van feminisme, de body positivity-beweging en queer cultuur, dus misschien komt het voor de meesten niet als een verrassing dat mannenhatende memes nu de klos zijn. Carl Rhodes heeft dit fenomeen zelfs “woke kapitalisme" genoemd. 

“Op een bepaalde manier is woke kapitalisme een voor de hand liggende vervolg op de ‘corporate responsibility’-beweging die eraan vooraf ging, maar het verschil is dat het hier gaat over politieke problemen die weinig te maken hebben met de bedrijven zelf,” vertelt Rhodes aan VICE. “We moeten altijd onthouden dat als het op sociale en politieke doelen aankomt, bedrijven altijd volgen en nooit leiden. Ze hebben altijd commerciële en financiële belangen in hun achterhoofd als ze met politiek bezig zijn.” 

Hij wijst op het feit dat we bedrijven vrijwel nooit over economische zaken zien praten, zoals het verhogen van de minimumloon, het opbouwen van georganiseerde vakbonden of het dichten van de genderkloof die in leidinggevende functies van bedrijven bestaat – dingen die daadwerkelijk zouden helpen bij het aanpakken van ongelijke systemen. In plaats daarvan coöpteren ze zaken die door het echte werk van burgers en activisten al momentum hebben opgebouwd – en slaan ze op het laatste moment toe om er profijt uit te halen. 

“Het is treurig om te zien hoe vrouwelijk trauma voor commerciële doeleinden wordt vervormd en als wapen wordt ingezet,” gaat Cole verder. “De bemoeienis van social media-bedrijven en merken heeft het narratief op een gevaarlijke manier veranderd – van iets wat ondersteunend en hoopvol had kunnen zijn, naar iets haatdragends en polariserends. De rechtse media is hier natuurlijk ook dol op, aangezien polarisatie ze helpt bij het verder demoniseren van minderheden en het staande houden van patriarchale machtsstructuren.”

Zoals het geval was bij het West Elm Caleb-debacle kan online je hart luchten over de gedeelde negatieve ervaringen met mannen al snel in een heksenjacht veranderen – eentje die alleen maar exponentieel wordt verergerd zodra merken eraan mee gaan doen. En hoewel de populariteit van internetpersoonlijkheden als @TheWizardLiz een direct antwoord lijkt te zijn op opruiende incel-leiders zoals Andrew Tate en Jordan Peterson, moeten we het hele giftige ecosysteem dat is ontstaan echt afbreken – in plaats datzelfde systeem te coöpteren door slogans op t-shirts en petten te af te drukken. 

“Er is een beetje hoop in het feit dat mainstream adoptie door merken in de laatste fase van de trendcyclus zit. We hebben deze discussie omdat de conversatie al een stadium van volgroeidheid heeft bereikt,” stemt Cole in. Met andere woorden, we weten dit omdat we het er al mee oneens zijn. “Gelukkig beginnen mensen van alle genders de nuance, ondanks alle ophef die erover kan ontstaan, steeds meer te accepteren. Nee, niet alle mannen zijn slecht. En nee, het is ook niet nodig om ons dat steeds te vertellen. Wat we wel moeten doen is mannen en jongens ondersteunen om ongelijkheden in de maatschappij te verhelpen. Toxische mannelijkheid tast iedereen aan.” 

“Ik vind het allemaal maar naar,” zegt Ashawe. “Veel van het online discours is gewoon besmet, en je moet jezelf ook afvragen, hoe gaat een t-shirt hierbij helpen?”

Niet, en dat heeft het ook nooit gedaan. “Boys are stupid, throw rocks at them!” was niets meer dan een lucratief idee van een bedrijf dat gerund werd door mannen. En deze nieuwere versies zijn gewoon een voortzetting van een fenomeen dat we al jaren geleden in de prullenbak hadden moeten gooien. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
g5yd39Amy FrancombeBecky BurgumAndrew TateMerchToxic MasculinityFeminisme
<![CDATA[Rapper Medusa vecht voor Tunesische vrouwen]]>https://www.vice.com/nl/article/ak3jgj/rmedusa-rapper-feminismeTue, 05 Sep 2023 09:40:52 GMTTUNIS – Op een dag in maart verschijnt Boutheîna El Alouadi uit de menigte van toeristen en winkelende mensen rond Bab Bhar, een enorme stenen poort op de rand van de medina (oude stadscentrum) van Tunis. Ze is buiten adem, want ze heeft gerend om op tijd bij onze afspraak te zijn, terwijl ze een koffer meezeult vol met kleren voor een optreden die haar in Medusa zullen veranderen – de productiefste rapper van Tunesië. De 31-jarige artiest maakt deel uit van de explosie van creativiteit die in Tunesië is ontstaan na de revolutie in 2011 – waarvan de verworvenheden nu op gewelddadige wijze weer worden teruggedrongen door de nieuwe autocratische president, Kais Saïed. Medusa is daarbij een van de weinige Tunesische hiphopartiesten die enigszins een internationaal publiek heeft verworven. 

Medusa is momenteel haar nieuwe EP “Trinity” aan het promoten, die ze beschrijft als "een zelfkritiek op menselijke wezens, in drie talen”. Ze zegt dat het album haar driedubbele rol in het leven als artiest, moeder en immigrant beschrijft – ze verhuisde in 2016 naar Frankrijk met een 1-jarige dochter en leeft sindsdien een dubbelleven als computertechnicus en rapper. 

Medusa
Medusa


De EP is, zoals wel vaker het geval is bij Medusa’s werk, een diverse collectie van geluiden, talen, onderwerpen en gevoelens. Op de nummers – en vaak zelfs binnen hetzelfde couplet – wisselt ze af tussen Standaard Arabisch, Tunesisch Arabisch, Frans en Engels. Deze gedaanteverwisselingen en diversiteit maken het moeilijk om de stijl van Medusa te definiëren, maar het zou ook juist de sleutel kunnen zijn tot haar groeiende wereldwijde succes: ze combineert moeiteloos R&B, soul, trap, hardcore rap en kale vocals en zang, een sonische representatie van Medusa’s veelgebruikte refrein over haarzelf: “Ik ben een wereldburger.”

Voor “Trinity” heeft Medusa in 2016 nog een EP uitgebracht, “From the M to the A”, en de EP “Eklektik” op BandCamp in 2014. 



De opkomst van Medusa is indrukwekkend in een hiphopscene – en tevens een land – gedomineerd door een patriarchale cultuur, die vooral “een hoop populaire rapnummers die niks goeds over vrouwen te zeggen hebben” heeft voortgebracht, aldus Medusa. Ze voegde eraan toe dat de door mannen gedomineerde rapscene uit “egotrippende raps” bestaat, en “jongens die over vrouwen praten alsof ze accessoires zijn, net als auto’s en sieraden, alsof ze gereedschap zijn waarmee ze met hun status kunnen pronken”. Die dynamiek heeft een kans gecreëerd voor een nieuw iemand met een nieuwe visie. “Er waren toen geen vrouwelijke rappers om over onze problemen of ons perspectief te praten,” vertelt Medusa aan VICE News. “Maar dat maakte mijn muziek alleen maar sterker – ik confronteerde die mannelijke rappers en de giftige mannelijkheid in de Tunesische mentaliteit. Ik praatte over vrijheid van abortus, feminisme, de sociale problemen van vrouwen.”

Medusa-2.jpg

Naast dat vrouwelijke artiesten niet serieus worden genomen, zijn seksistisch taalgebruik en seksistische stereotypes ook schering en inslag in de Tunesische scene. Relatief obscure rappers halen online woedend uit naar de Tunesische overheid en noemen het “een hoerenland”, maar gebruiken daarvoor een meer aanstootgevende term uit het Tunesische dialect. Tunesië’s commercieel succesvolste rappers, zoals Balti – die voor de revolutie bekend werd onder het autoritaire regime van president Zine el-Abidine Ben Ali, die van 1987 tot zijn afzetting in 2011 regeerde – kraken op nonchalante wijze vrouwen af die van feesten houden en seksueel bevrijd zijn, en mijmeren over getrouwde mannen die ook rokkenjagers zijn. Hoewel er initiatieven zijn om meer vrouwen in de Tunesische hiphopscene te brengen, zijn deze nog maar erg beperkt. 

Ons gesprek vindt plaats tijdens een kritiek moment voor Tunesië. Het Noord-Afrikaanse land ondervindt een scherpe verschuiving richting autocratie nu president Kais Saïed, een voormalige rechtenprofessor, een onverbiddelijke aanval leidt tegen zijn vijanden in de media, politiek, de burgerlijke samenleving en minderheidsgroepen. Saïed werd in 2019 bij vrije verkiezingen gekozen, zonder iets wat echt een manifest is te noemen en zonder politieke ervaring. In juli 2021, toen het parlement in een impasse zat en de pandemie niet meer onder controle te houden was, hief Saïed het parlement op, schortte hij de grondwet op en begon hij wetgevende en uitvoerende machten voor zichzelf te consolideren.

Sindsdien heeft de president de kritiek op zijn overname de kop ingedrukt door te claimen dat er een georganiseerde samenzwering tegen de staat is, die voor een gedeelte uit buitenlandse partijen zou bestaan. Dit jaar heeft Saïed rechters en figuren van oppositiepartijen laten arresteren, terwijl uit gelekte documenten blijkt dat contact met westelijke ambassades gecriminaliseerd wordt, en als aanklacht tegen de gearresteerden gebruikt zal worden. Het is een duistere tijd voor vrijheid van meningsuiting en feminisme. De sociaal-conservatieve president heeft zich onder andere verzet tegen gendergelijkheid bij de benoeming van leidinggevende politieke ambtenaren en wetten omtrent gelijkwaardige erfenis voor vrouwen.

Medusa gelooft dat er een groeiende beweging is tegen deze golf van onderdrukking. “Er zijn een paar mannelijke rappers die me blijven aanmoedigen,” voegt ze eraan toe, “zoals Weld El 15 – hij is als een broer voor me; we zijn muzikale medeplichtingen.”

Weld El 15 is de laatste jaren niet meer zo prominent in de Tunesische rapscene, maar hij stond ooit in het middelpunt van een woedend debat over vrijheid van meningsuiting nadat hij het nummer Boulicia Kleb (“De Politie zijn Honden) uitbracht. Daarin rapt hij: “I’d rather slaughter a cop than a sheep on Eid. Door het lied werd hem een gevangenisstraf van twee jaar opgelegd. Om die te ontlopen is hij een paar jaar in ballingschap gegaan in Frankrijk. 

“Medusa en ik kennen elkaar al vele jaren,” vertelt Weld El 15 me. “We hebben samengewerkt: ik heb met haar als artistiek regisseur gewerkt omdat we dezelfde muzikale visie hebben. Veel politiek bewuste rappers hebben een lompe en droge stijl, maar Medusa niet. Ze is een erg bewuste rapper – maar ze heeft flow, ze heeft techniek.”

Hij gaat verder: “Er is bijna geen vrouwelijke rapscene in Tunesië. Maar Medusa kan voor veel vrouwelijke rappers spreken die seksuele intimidatie meemaken, of racisme. Medusa is als een woordvoerder voor deze mensen.”

Een van de nummers op “Trinity”, “Who You Looking For”, is een mix van enorme, zwoegende electrobeats en trapgeluiden, met raps en zang in het Engels en Arabisch. Het gaat over hoe moeilijk het voor vrouwen is om zelfs vandaag nog een plek te vinden in de voornamelijk mannelijke rapscene. 

In een ander nummer op de EP, “Size Me” genaamd, veroordeelt Medusa de constante kritiek op vrouwenlichamen en de daaropvolgende zoektocht van vrouwen naar een perfect lichaam. “I personally like how I’m supposed to be / My body tells my history / Nobody has a right to judge / I am who I am, stereotypes I don’t match,” rapt ze. Het refrein herhaalt de teksten “I don’t give a fuck with the size 3 / Cuz I’m totally in love with the size ME.”

In nog een ander nummer “On M’a Dit,” (“Er is me verteld”), het enige volledig Franse nummer op “Trinity”, vecht Medusa terug op haar critici in de Franse hiphopscene die zich oncomfortabel voelen bij haar genre-vervormende stijl, en alle obstakels die een migrant moet overwinnen om vooruit te komen in de Franse muziekindustrie. “Vriend, ik ben drietalig, je kunt niet aan me tippen”

Medusa
Medusa

In Medusa’s lyrics in het Engels, haar derde taal, komen vaak minder complexe rijmschema’s voor dan in die van andere rappers. Ook als ze in het Tunesisch Arabisch of Frans rapt kunnen haar beeldspraak en metaforen overkomen als eenvoudig. Maar dit kan juist de kracht zijn van haar werk: haar boodschappen zijn direct en makkelijk te begrijpen, zonder pretenties, en in plaats van oppervlakkige pop-rap lyrics zijn ze strijdlustig, roepen ze op tot zelfbeschikking, zelfliefde en gerechtigheid.

Als Medusa live optreedt doet ze dat met haar dj of met een toegewijde liveband. En ze komt ver met haar concerten, zegt ze. “Ik treed voornamelijk in de VS en Europa op, en ik ben uitgenodigd in landen zals Zweden, Libanon, Mauritanië, Marokko, Jordanië, Duitsland, België. 

Ondanks het succes zegt ze dat ze nog steeds haar eigen manager is en op zoek is naar een boekingsbureau.

Zoals Medusa het vertelt is haar fanbase niet eenzijdig. “Ik word overal gehoord,” zegt ze. “In Zuid-Amerika, Noord-Afrika, Europa, de VS, Canada.” Ze noemt haar fans “een soort loyale groep die me volgen”.

En haar populariteit zorgt ook voor aandacht in de media.  Van Vogue Arabia tot Sky News, van de BBC tot Middle East Eye en noem maar op, allemaal zijn ze nieuwsgierig naar deze Tunesische artiest. Toen ik mijn interview met Medusa afrondde en naar buiten ging, kwam ik een tv-cameraman tegen die op weg was om haar te filmen. 

Iets wat Medusa wellicht onderscheidend maakt binnen de relatief kleine wereld van Noord-Afrikaanse hiphop, is dat ze stevig geaard is in de elementen van hiphopcultuur. Ze begon haar reis naar rap op tienjarige leeftijd, via andere elementen van hiphop. 

“De hiphopcultuur begon in Tunesië in de jaren negentig. Als we naar Tunesische rappers luisterden, deden we dat in het geheim… een rapper moest echt ballen hebben als hij Ben Ali bekritiseerde,” zegt ze in referentie naar de autocratische president. `

Ze zegt dat het taboe in haar familie minder sterk was omdat haar ouders dol waren op popmuziek. Haar vader luisterde naar Michael Jackson, en haar moeder naar Amerikaanse en Franse rap.

Medusa-4.jpg

Medusa’s broer begon rond 2000 met breakdancen. “Hij en zijn crew hadden geen goede plek om te oefenen, dus ze oefenden in de moskee voor mijn basisschool,” zei ze. “Ik ging vroeger naar ze kijken als ik uit school kwam.”

Ik vertelde mijn broer dat ik het ook wilde proberen, dus hij leerde het me. Breakdance was mijn ingang tot hiphop,” giechelt ze. 

Toen zetten de vrienden van haar broer een opnamestudio op in het jeugdcentrum van Nabeul, en begonnen ze onder de groepsnaam “MC Street” te rappen. Samen met hen schreef Medusa lyrics en rapte ze, en zo begon ze op 16-jarige leeftijd haar rapcarrière. 

Maar een paar jaar later, tijdens Medusa’s eerste jaar op de universiteit, vond er een opstand plaats tegen economische verarming en de onderdrukking door de tientallen jaren oude politiestaat. Die opstand groeide uit tot een landelijke revolutie, die leidde tot de val van het dictatorschap en het begin van een jarenlange strijd om een democratisch systeem op te bouwen. 

Na de revolutie begon Medusa zich in haar werk echt te focussen op de uitdagingen van feminisme en politiek bewustzijn. 

“In 2001 nam ik een nummer op genaamd ‘Tounsiya et Fière de l’Être’(‘Trotse Tunesische Vrouw’),” zegt ze. “Het werd op lokale radiostations uitgezonden. Maar ik besefte niet wat voor een impact het had, totdat ik een concert gaf in Mauritanië en werd uitgenodigd bij een radiostation. De vrouwen die me daar interviewden kenden het lied volledig uit hun hoofd.”

Jaren later was ze bezig met een samenwerkingsproject, toen een Libische vrouwelijke rapper de studio inliep. “Ze zei, ‘Oh mijn God, het is Medusa! Door jouw nummer ‘Tounsiya et Fière de l’Être’ heb ik vrouwelijke rap ontdekt. Daardoor heb ik zelf besloten om ook rapper te worden’.”

Daarna, in 2013: “Ik deed een optreden in het centrum van Tunis, voor een spontane bijeenkomst met dansers. Een vereniging van vrouwelijke dokters nam contact met me op om een nummer te maken over abortus. Dat was als antwoord op de nieuwe Islamistische overheid, die dokters aanzette om geen abortussen uit te voeren omdat het haram was,” herinnert ze zich.

Ultraconservatieve salafisten werden dusdanig boos om Medusa’s feministische optreden dat “de politie me moest komen ophalen van het evenement om me naar huis te brengen.”

Toen besefte ze dat haar raps politiek waren. “Als je de mensen die aan de macht zijn bekritiseert, dan zijn je raps politiek,” zegt ze vastberaden, voordat ze toelicht dat ze “niet alleen politiek is.”

Halverwege ons interview kijkt Medusa op haar horloge: het is tijd om naar de studio te gaan, die ze die avond voor een paar uur had gereserveerd. We stappen in de oude roestbak van Weld El 15 en sjezen langs een meer de snelweg af, op weg naar een buitenwijk met identieke appartementencomplexen.

In een van die appartementencomplexen doet Iheb Snoussi, haar vriend en producer, de deur van zijn studio voor ons open. Weld El 15 gaat buiten de opnameruimte zitten en kletst en speelt op zijn telefoon. Medusa gaat naast een fel verlicht bedieningspaneel staan en zingt met haar eigen stem mee, terwijl Iheb aan de geluidsniveaus van nummers van “Trinity” sleutelt 

Daarna ploft Medusa neer op een bank achter het bedieningspaneel en praat ze over haar nieuwe leven als artiest in Frankrijk. 

“Toen ik naar Frankrijk verhuisde wist niemand wie ik was. Ik ben helemaal onderaan begonnen bij open mics, om mijn plek te vinden in Parijs.”

Maar het duurde niet lang voordat ze houvast vond en hogerop begon te komen. 

“Er was een keer een rap cypher in de grootste plek voor hiphop in Parijs: La Place. Een Italiaanse vriendin en ik zagen dat er alleen mannen aan meededen, dus we renden naar het podium en riepen dat we ook wilden rappen. Dus we mochten erbij komen staan en deden een freestyle. Daarna hielden de journalisten zich meer met ons bezig dan met de finalisten van de cypher,” lacht ze. 

Later sloot ze zich in Frankrijk aan bij Call Me Femcee, een collectief van vrouwelijke rappers afkomstig uit Mongolië, Tunesië, de VS en alles daartussenin. Met die groep heeft ze ook door Europa getourd, en optredens gedaan in onder andere België, Frankrijk en Duitsland. 

Maar hoewel het dus goed gaat met Medusa’s carrière in Frankrijk, vind ze het pijnlijk om van tijd tot tijd terug naar huis te gaan om haar familie en collega’s te bezoeken – aangezien disfunctionele overheden, economisch verval, en een terugkeer naar autoritarisme onder president Kais Saïed nu de orde van de dag zijn. 

“Ik kan de pijn en de worsteling voelen,” zegt Medusa. “Elk jaar als ik terugkom in Tunesië zie ik verandering. Maar niet de goeie kant op. Al mijn vrienden zie ik naar Europa emigreren. Ik zie dat de jeugd genoeg heeft van wat de mensen die aan de macht zijn allemaal uitspoken, en dat ze gewoon weg willen gaan. Het is hopeloos, maar dit is de realiteit.”

Een deel van die pijn en worsteling hebben te maken met de enorme racistische vijandigheid die nu in het land wordt aangewakkerd. President Saïed gaf in februarieen toespraak waarin hij zwarte migranten uit sub-Saharisch Afrika als zondebok gebruikte: hij noemde ze een onderdeel van een crimineel plan om de demografische samenstelling van Tunesië te veranderen om het “een volledig Afrikaans land te maken dat niks meer te maken heeft met de Arabische en Islamitische naties.” Het is een aanval die drijft op samenzweringstheorieën. Na de toespraak was er een explosieve stijging in het aantal gewelddadige aanvallen op en verdrijvingen van sub-Saharische Afrikanen in Tunesië, waardoor duizenden mensen doodsbang en zonder huis kwamen te zitten. Sommigen werden in nood met repatriëringsvluchten terug naar hun thuisland gebracht, aangezien het gevaarlijk werd om in Tunesië te verblijven. Saïeds uitspraken en de gevolgen daarvan werden internationaal veroordeeld, met name door andere Afrikaanse landen. 

“Ik schaam me diep voor wat deze politici doen. Mijn moeder komt uit het zuiden van Tunesië en is zwart. Een groot deel van mijn familie in Nabeul is zwart,” zegt Medusa. “Ik heb dit soort racisme al van kinds af aan meegemaakt omdat ik van gemengde afkomst ben. Het is een erg oude gedachtegang hier, van de superioriteit van wit over zwart.” 

“Mensen hier in Tunesië vergeten dat ze Afrikaans zijn – het is absurd,” voegt ze eraan toe. “Maar daar heb ik het over in mijn nummers. Ik ben trots om Afrikaans te zijn. Trots om moslima te zijn, een Noord-Afrikaanse vrouw.” 

Wat kan de artiest doen om te helpen in het gevecht tegen de golf van autoritarisme, nu racisme tegen zwarte mensen en een politieke heksenjacht tegenwoordig overal in Tunesië lijken te dreigen? De vraag lijkt Medusa eventjes te verontrusten. Ze klaagt dat rappers in Tunesië nu alleen muziek maken voor geld en entertainment. “Het heeft geen betekenis,” zegt ze.

Halverwege haar zin lijkt ze echter een ingeving te hebben. Ze kijkt op. 

“We moeten wat meer lef hebben en meer politieke rap maken. We moeten bekritiseren wat er daadwerkelijk in Tunesië gebeurt. Echte artiesten kunnen een spiegel zijn voor hoe de maatschappij er echt uitziet.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
ak3jgjSam KimballDipo FaloyinPau GonzálezHip Hop 50hh50medusaTunesieFeminismeRacismeHipHop
<![CDATA[Enkele souvenirs van de Vlaamse feministen uit de jaren 70]]>https://www.vice.com/nl/article/93kbv7/enkele-souvenirs-van-de-vlaamse-feministen-uit-de-jaren-70Thu, 10 Aug 2023 08:17:48 GMTIn de jaren 70 kende België een tweede feministische golf. Na een eerste golf van sociale eisen gericht op fundamentele rechten zoals het stemrecht, richtte het debat zich op de bevrijding van het lichaam, seksualiteit, seksueel en huiselijk geweld. Verschillende groepen, zoals Dolle Mina in Vlaanderen, de werkneemsters van het collectief Marie Mineur in Wallonië en het Front de Libération des Femmes (FLF) in Brussel, waren hier de drijvende kracht achter. Vrouwen kwamen op straat voor gelijk loon. De jaren zeventig vormden een politiek vruchtbaar klimaat. “Het persoonlijke is politiek,” luidde het toen.

Hoewel we nog vaak over ‘golven’ in vrouwenemancipatie spreken, wordt dat eigenlijk stevig bekritiseerd, want historisch schiet het tekort: emancipatie gebeurt niet in golven, het is een continue strijd. Die strijd startte ook niet pas anno 1830 - de eerste feministische golf - maar duurt al eeuwen. 

We spraken met twee feministen die vanop de eerste rij als activist getuigen waren van deze periode. Met herinneringen schetsen ze een beeld van hoe activisme er in die tijd uitzag, maar het zijn toch vooral de foto’s - hoewel in zwart-wit - die er kleur aan geven. 

GC003_19781008_Dolle Mina.jpg
Dolle Mina, 1978.

“Het was allemaal heel leuk en gezellig, maar we deden niets voor het plezier,” vertelt Lieve Snellings (68), die toen betrokken was bij tal van acties, en vandaag nog steeds. Feministen vonden elkaar in ‘het vrouwenhuis’. Deze huizen werden overal in het land, voornamelijk in steden, opgericht. Het waren safe spaces avant la lettre, waar mannen de toegang geweigerd werd. Een vrouwenhuis was een ontmoetingsplaats, praatgroep, en er werd vaak ook aan hulpverlening gedaan met de oprichting van vluchthuizen. 

“Vergis je niet: er werd absoluut veel politiek werk verricht,” vertelt Lieve. “Een vrouwenhuis kende verschillende werkgroepen. Er was vaak ook een ‘vrouwengazet’ voor de leden. We deden ook uiteenlopende activiteiten tijdens het weekend. Er werden bijvoorbeeld steevast workshops georganiseerd zoals zingen - feministische strijdliederen -, zelfverdediging en ‘lesbische fietstochten’.”

GC001_19781011_ Fakkeltocht Gent.jpg
Fakkeltocht Gent, 1978.

Ook Greta ‘Spandoek’ Craeymeersch (80), voormalig leerkracht, heeft herinneringen in overvloed aan vroegere vrouwenacties. Ze heeft daarnaast ook een doos vol foto’s, die we via Amsab (Het Instituut voor Sociale Geschiedenis, dat een archief van humanitaire en sociale bewegingen bewaart), kunnen raadplegen. “In 1972 besloot ik in mijn eentje vanuit West-Vlaanderen de trein naar Brussel te pakken. Er was daar een vrouwenactie aan de gang, en ik wilde wel eens gaan luisteren,” vertelt Greta. Die vrouwenactie was de allereerste nationale vrouwendag in België. Dat was op 11 november 1972, in Passage 44 - Simone De Beauvoir heeft daar blijkbaar ook het woord genomen.

Vanaf dat moment was de onderwijzeres nauw betrokken bij de Dolle Mina’s in het Gentse. “Ik was een doener, geen denker,” vertelt Greta. “Ik werkte vooral achter de schermen: verslagen maken, brieven typen en verzenden, telefoontjes plegen, naar de bank gaan, boodschappen doen, spandoeken maken …” Al dat ijverige werk leverde haar de bijnaam Greta Spandoek op. 

GC008_19790331_Abortusbetoging.jpg
Abortusbetoging, 1979.

Tijdens betogingen liep Greta vooraan met een megafoon voor haar gezicht. “Ik had een zware stem en wilde niet herkend worden, vandaar de megafoon,” klinkt het. “Ik woonde ongehuwd samen met mijn partner, dat was in die tijd, zeker voor een leerkracht, ongezien. Ik wilde moeilijkheden op mijn werk vermijden - onderwijzeressen werden toen voor zulke zaken ontslagen, denk maar aan Eliane Morissens (een Belgische lerares en activiste die in 1977 een promotie tot hoofd van een school geweigerd werd omdat ze lesbisch was nvdr.).” 

Lieve herinnert zich in het bijzonder het bezoek van de paus in 1985. “De paus was tegen de pil, abortus en lgbtq-mensen. Het sprak voor zich dat we de straat op zouden gaan,” vertelt Lieve. 32 vrouwen hielden borden omhoog met daarop slogans zoals ‘Liever lesbisch dan paus’. “Maar de rijkswacht hield ons tegen. Het was verboden een bevriend staatshoofd negatief aan te spreken, zeiden ze. We hebben ‘liever paus’ dan van het bord afgescheurd en verder gewandeld met ‘Liever lesbisch’.”

De optocht zou echter vooral opgemerkt worden vanwege de geluiden die de vrouwen maakten. “Sterk geïnspireerd door de Women’s Pentagon Action (een feministische beweging uit de VS, nvdr.) besloten we geen slogans te scanderen maar net gevoelens uit te drukken via gekerm. We lieten de overgang van verdriet naar kwaadheid naar verzet horen. Nooit eerder kregen we zoveel aandacht als toen… Het was een geslaagde actie die ons, feministen, bakken energie gaf.”

GC018_19800105_1meistoet.jpg
1 mei stoet, 1980.
GC030_19810307_VrouwenTegenKrisis.jpg
Vrouwen Tegen Krisis, 1981.
GC059__19780822_Ledeberg_ActieVrouwenhuis.jpg
1978.
GC050_19780602-04_ FemSoc_Weekend_ Waasmunster.jpg
GC049_19780501_DolleMina_1meistoet_Gent.jpg
1 mei stoet, 1978.
GC041_19770305_Abortusbetoging.jpg
Abortusbetoging, 1977.
GC036_19740316-17_DolleMina_Weekend_ Griete.jpg
Dolle Mina weekend, 1974.
GC035_19790331_Abortusbetoging.jpg
Abortusbetoging, 1979.
GC006_197811_ VrouwendagMechelen.jpg
Vrouwendag, Mechelen, 1978.
GC09_19790331_Abortusbetoging.jpg
Abortusbetoging, 1979.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
93kbv7Rosalie van HoofGen UedaFeminismeBelgiëFotos
<![CDATA[Kusjes van deze boze Marokkaanse hardcore punker]]>https://www.vice.com/nl/article/dy3vkm/kusjes-van-deze-boze-marokkaanse-hardcore-punkerTue, 25 Apr 2023 09:17:36 GMTHaar gezicht wordt bedekt door een hoofddoek met kalligrafische kunst erop, een zwart silhouet houdt een metallic gekleurd en glitterend object boven het hoofd. We zitten niet te kijken naar een executievideo van de Islamitische Staat, maar Taqbir, een Marokkaanse hardcore punkband wiens zanger ik vorig jaar leerde kennen onder de brug van een snelweg in Toulouse. We hadden enkele gemeenschappelijke vrienden die het L’Intense Été festival organiseerden, een ondergronds punkfestival dat helaas tegengehouden werd door de lokale autoriteiten. Ze zijn daarom verhuisd naar een klein pleintje in de Patte d’Oie wijk waar dezelfde nacht een man in de keel werd gestoken tijdens een gevecht. 

Het is in dit vochtige, koortsachtige klimaat dat ik haar leerde kennen, zonder te weten wie ze was. Ik herinner me amper flarden van onze eerste ontmoeting, maar ze gaf me een algemene indruk van sympathiek te zijn - iets wat ik vertelde tegen een maat die het festival mee organiseerde, waarop hij mij wist te vertellen dat ze de zanger was van de band waar ik de afgelopen maanden geobsedeerd mee was. 

Gewaad in een aura vol mysterie, fantaseerde ik eindeloos over Taqbir’s eerste en enige album Victory belongs to those who fight for a right cause. Wiens jeugdige stem was het, die precies op het staccato furioso van de bas viel en even boos als vrolijk klonk? Er valt weinig te lezen over haar op het internet. Maar één ding is zeker: haar identiteit en die van de vier leden van de groep moeten absoluut geheim blijven. 

Deze keer vond ik haar in Brussel, in de Ancienne Belgique, tijdens het BRDCST festival waar Taqbir drie avonden na elkaar optrad. 

P4092498.jpg

VICE: Wie zijn de vijanden van Taqbir?
Taqbir:
Ik zou zeggen dat je de vijanden van Taqbir kan opsommen in een enkele figuur: de autoriteiten die je opleggen hoe je je moet gedragen. Of dat nu de vaderlijke autoriteit is, of die van de grote broer, religie, beleefdheid of politiek correct zijn, Taqbir bewaart de wraakzuchtige tong voor hen. Ik wil het recht hebben om geen fuck te geven over wat mensen van mij denken, aan beide kanten van het politiek-religieuze spectrum. En het kan me niet schelen als ze me een onpuur meisje noemen, of een hoer, een islamofoob of een nazi. 

Kan het je echt niets schelen?
Als een Marokkaans meisje dat een serieus strenge opvoeding heeft doorstaan, claim ik mijn recht op godslastering. Er leeft iets cathartisch en empowering om deze zware, beklemmende symbolen te verplaatsen naar een podium waar ik vrij ben en plezier heb ermee.

Hoe ga je om met kritiek, zowel van de moslimgemeenschap of de linksen die je zien als een rechtse islamofoob?
Het doet me niets. Ik weet wie ik ben en het is hoe dan ook compleet absurd. Er is schizofrenie aan de linkerzijde die geen kritiek meer wil leveren op religie wanneer het gaat om onderdrukte gemeenschappen, zelfs als die gemeenschap inherent homofoob, vrouwonvriendelijk en intolerant is - wat ik trouwens vind van alle religies. Iedereen heeft het recht te geloven waarin ze willen zolang ze anderen met rust laten.

Ik ben tegen religie als instelling. Ik zie niet in waarom ik mijn woede ten opzichte van geloof dat mijn hele jeugd verstikte, voor mezelf zou moeten. Daarnaast, is het niet een historische linkse strijd om te vechten tegen patriarchale instituten die onderdrukken en mensen dom houden? Het leven is te kort om je te gedragen volgens de regels opgelegd door ingebeelde wezens. Religieuze moraliteit kan ook uiteen gehaald worden. Met Taqbir bekritiseer ik alles: racisme, homofobie, religie en politieke cor"rectheid. 

“Ik heb duidelijk boel met religie en dat uit ik via de muziek en de look van de band.”

Is het daarom dat je op het podium een stijl aanneemt dat doet terugdenken aan de traumatiserende beelden van de Islamitische Staat?
De IS, Boko Haram, De Moslimbroederschap en eender welke Islamitische groep eigenlijk. Onze looks hebben twee doelen: enerzijds om te spelen met de populaire symbolen van Islam en anderzijds om onze anonimiteit en veiligheid te verzekeren. We zijn uiteindelijk een punkband. Provoceren is de essentie van punk. Ik heb duidelijk boel met religie en dat uit ik via de muziek en de look van de band. 

En dan nog gezwegen van de cover van het project…
Ja, ik ben enorm trots op de cover! Het is echt een kunstwerk. Het toont een burka met nagels, een legerlaars die stampt op het gezicht van een man met baard en een sloopkogel die de Kaaba neerhaalt met alle dode lichamen van de pilgrims errond. Het weerspiegelt de fantasie dat angst overgaat naar de andere kant. Ik ben mijn hele leven bang geweest voor de mannen in mijn gemeenschap. Vrouwen mishandelen werd heel erg genormaliseerd in onze gemeenschap. Het was normaal om te zeggen wat ik moest dragen, hoe ik me moest gedragen, wie ik wel en niet mocht zien, etc. Met deze cover zet ik die angst op z’n kop. Ik ben degene die de belichamingen van het geloof doet beven. Dan snap je wel waarom we spelen met gezichtsbedekking.

P40912474.jpg

Word je soms bedreigd?
Tot nu toe hebben we geluk gehad. Met uitzondering van een incident in Kopenhagen: we waren een optreden aan het geven in de avond en - terwijl we ons aan het klaarmaken waren in de kleedkamer - komt er een kerel van de organisatie naar ons om te vragen of we vrienden backstage hadden uitgenodigd. Er was dus eigenlijk een groep kerels die geclaimed hadden dat we die toestemming hadden gegeven om te komen en “ons heel graag wilden ontmoeten.” Ik wist dat dat vooral intimiderend bedoeld was, maar ik weet niet wat er gebeurd zou zijn als ze binnen waren geraakt. 

En weet je familie over je artistieke activiteiten?
Nee, helemaal niet. Mijn familie is enorm conservatief. Zoals dat gebeurt voor vele jongens en meisjes die - net zoals ik - breken met Islam, betekent dat ook je familie en de gemeenschap achterwege laten. Daarom is het ook zo moeilijk. Meer nog, voor strikte moslims, staan familie en gemeenschap echt centraal. Breken met Islam is een beetje zoals een excommunicatie voor Christenen was in de middeleeuwen. Je bent helemaal alleen. 

Zo had ik bijvoorbeeld - toen ik klein was - een MP3 speler en ik mocht er enkel naar de Koran op luisteren. Mijn vader controleerde dat ook. Hij nam dan mijn koptelefoon en checkte wat ik luisterde, want muziek is haram en leidt naar de hel. Luisteren naar punk muziek was dus ook haram, en het spelen, heilige symbolen gebruiken, ja dat gaat ver. 

En je teksten, voor de mensen die geen Darija of Marokkaans Arabisch begrijpen, waar gaan die over?
Emancipatie. Het gaat over de angst te verschuiven naar de overkant. In Aisha Qandisha (een wezen uit de Marokkaanse mythologie die mannen verleidt om ze op te eten, nvdr.), richt ik me tot alle mannen als ik zeg dat ik ze zal vinden in de donkere straten, dat ze zich nergens kunnen verstoppen, dat het nu hun beurt is om bang te zijn. De mythe van Aisha Qandisha is zoals die van de sirenen, de succubus of de vagina dentata. Het zijn mythen bedacht door mannen die schrik hebben en die te vinden zijn in de meeste culturen. 

Een andere angst van deze mannen is dat vrouwen weerwoord bieden. De eerste track op het album is sma3, wat “luister” betekent. Ik draag wat ik wil, ik zet tattoo’s die ik wil en waar ik wil en dat zijn mijn zaken. Het is hetzelfde in Al-zuki Akbar. “Al-zuki” betekent “mijn kont” en Akbar…ik denk dat je het wel weet! Het gaat erom dat wat we ook doen, wat we dragen, we zullen nooit gerespecteerd worden als vrouwen, dat we door mannen onder controle worden gehouden door dit idee van ‘zuiverheid’. Het lied zegt: “Ja ik heb een dikke kont en ik draag wat ik wil.” Deze liedjes - desondanks hun humor of hun uitlokkende aard - zijn eigenlijk het resultaat van heel wat leed. 

“Ik heb geen agenda en eisen. Behalve dan dat zou moeten kunnen leven zoals ik dat wil, me kleden zoals ik wil en neuken wie ik wil.”

Hoe komt een moslim meisje uit een traditionele familie terecht in de punk scene?
Dat gebeurde heel geleidelijk. Toen ik klein was, had ik danslessen op school. Daar ontdekte ik black-american muziek en ik was verkocht. Ik kwam uit zo’n culturele woestijn dat het wel een oasis leek. Ik begon steeds meer te luisteren en mijn spectrum uit te breiden. Als tiener - zoals vele kinderen - ontdekte ik punk. Ik vond de energie geweldig, maar ik dacht dat het nogal negatief was. No Future was tot op dat punt mijn hele leven en dat was noch leuk noch cool. Ik had nieuwe waarden nodig, om in iets positiefs te geloven. Hardcore punk heeft die dimensie. Het is niet nihilistisch. Het gaat om woede, maar dan constructieve woede. Ik heb genoeg vernietiging en woede in mijn leven gehad, het is goed zo. 

Je hebt een wereld waar mannen domineren geruild voor een andere
Ja, punk - en hardcore nog meer - is redelijk male-dominated, zelfs vandaag nog. We worden constant gesexualiseerd en krijgen vooroordelen over ons heen. Als we naar concerten gaan is het als groupie om een of ander bandlid te neuken, niet omdat we de muziek goed vinden. We zien niet genoeg meiden op het podium, terwijl er wel vrouwelijke bands bestaan. Als dat niet zo was, dan zou ik mijn mond houden, maar er zijn er net veel. Gelukkig is dat wel aan het veranderen, ook al gebeurt dat best traag. We zien een mentaliteitsshift en steeds meer vrouwen en gemarginaliseerde personen op het podium. 

Als we het hebben over vrouwen in de punkscene en religieuze kritiek, dan denken we aan Pussy Riot. Zijn die een referentie voor jou?
Nee. Ik denk dat het geweldig is wat die meiden deden en hun lef, maar het verschil is dat ik Taqbir niet wil als politieke beweging. Ik heb geen agenda en eisen. Behalve dan dat zou moeten kunnen leven zoals ik dat wil, me kleden zoals ik wil en neuken wie ik wil. Het is een beetje zoals de songteksten van Lesley Gore-achtige nummers uit de 60s, als je erbij stilstaat. Het zou geen politiek project horen te zijn. 

P4092488.jpg
P4092581.jpg
P4092505.jpg

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
dy3vkmNicolas DykmansGen UedaPunkHardcoreActivismeIslamFeminismeMuziekBelgiëMarokkopatriarchaatreligie
<![CDATA[Hoe is het om nu een vrouw te zijn in Afghanistan?]]>https://www.vice.com/nl/article/y3wmbx/hoe-is-het-om-nu-een-vrouw-te-zijn-in-afghanistanFri, 17 Mar 2023 09:00:00 GMTFozia was een werkende vrouw. Ze nam haar kinderen graag mee naar het park om te spelen, ze was opgetogen om voor een masterdiploma te studeren, en ze hield ervan om plezier te hebben met haar vriendinnen.

Maar haar leven werd volledig op z’n kop gezet toen de Taliban in augustus 2021, twee decennia nadat ze voor het laatst aan de macht waren, weer controle over het land kregen.

Sindsdien zijn vrouwen van de werkvloer verbannen, mogen meisjes niet meer naar de middelbare of hogere school, en is het ontzettend gevaarlijk geworden om zonder mannelijke beschermer waar dan ook naartoe te reizen.

“De situatie voor vrouwen in Afghanistan is gelijk aan die van een gevangene die alleen mag ademhalen en in één kamer mag rondlopen,” vertelt Fozia via WhatsApp aan VICE World News. Omwille van veiligheidsredenen is haar naam veranderd en wordt haar identiteit geheim gehouden.

“Het is erg moeilijk voor me, omdat ik werkte, studeerde, ik ging met mijn kinderen naar buiten, ik ging naar de markt, ik ging naar het park met mijn familie, met mijn man.”

In de afgelopen maanden hebben de Taliban vrouwen verboden om naar een mannelijke dokter te gaan, voor ngo’s te werken, naar de sportschool te gaan, en aan de universiteit te studeren.

Fozia zegt dat ze geen van de dingen kan doen die haar blij maken. Zelfs alledaagse bezigheden als boodschappen doen voor haar familie zijn moeilijker geworden.

Op veel plekken in Afghanistan moet een vrouw die haar huis wil verlaten worden vergezeld door een direct mannelijk familielid, zoals een echtgenoot, vader, of broer.

Toen de Taliban weer de macht overnamen ontvluchtte Fozia’s echtgenoot Afghanistan om in het buitenland veiligheid te zoeken. Hij had banden met de voormalige overheid, dus uit angst voor zijn leven is hij vertrokken om elders een veiliger onderkomen proberen te vinden.

Fozia zegt dat zij en haar kinderen, die beide jonger dan 10 jaar zijn, achter zijn gebleven terwijl haar man in een ander land immigratiestatus probeert aan te vragen.

“Ik wou dat ik kon vliegen. Ik zou mijn twee kinderen op mijn vleugels nemen en naar mijn echtgenoot toe vliegen zodat ik gelukkig met mijn familie kon leven,” zegt ze.

Ze zou graag willen dat haar familie herenigd wordt, maar momenteel voelt ze zich “gevangen en hopeloos”.

A mural of women with the words
A mural of women with the words "Afghan women will not be silent anymore" along a street in Kabul in January this year. Photo: WAKIL KOHSAR/AFP via Getty Images

Haar schoonvader brengt haar eten en basale benodigdheden aangezien ze zelf geen boodschappen kan doen. Ze heeft een paar keer geprobeerd om het huis samen met hem te verlaten om naar nabijgelegen markten te gaan of om haar kinderen mee naar buiten te nemen, maar ze zegt dat ze vaak door de Taliban worden gestopt en ondervraagd, en waarschuwingen krijgen dat dit niet is toegestaan.

Dit heeft ook een effect op haar relatie met haar kinderen; die vertellen haar dat ze geen goede moeder is en smeken om de terugkeer van hun vader.

“Soms zeggen ze ‘je bent geen goede moeder, onze vader was goed, hij nam ons mee naar buiten, hij nam ons mee naar het park’,” vertelt ze. “Maar jij bent geen goede moeder. Waarom neem je ons niet mee naar buiten? Waarom heeft onze vader het huis verlaten?”

Door deze constante beperkingen op wat vrouwen wel, en vooral niet, mogen doen is ze het feit dat ze een vrouw is gaan “haten”.

“Je hoeft maar iets te zijn om waardevol te zijn in Afghanistan, maar een vrouw zijn heeft geen waarde. De waarde van een vrouw is nul geworden.”

Ondanks dat leiders van de Taliban hebben beweerd dat ze meisjes zouden toestaan om hun educatie voort te zetten, is het voor meisjes verboden om naar de middelbare school te gaan. Fozia’s dochter, die volgens de regels van de Taliban jong genoeg is om naar school te gaan, gaat er elke dag in haar eentje naartoe. Fozia maakt zich de hele dag zorgen om haar veiligheid.

“Ik moet de hele dag aan haar denken. Ik vraag me af of ze wel veilig thuis zal komen of niet. Elke dag als ze thuiskomt kan ik me eindelijk een beetje ontspannen, omdat ik me hier alleen, zonder mijn kinderen, niet veilig voel.”

Fozia gelooft dat Afghaanse vrouwen “geen toegang hebben tot hun wettelijke rechten.” Ze zegt dat haar leven “vol restricties” zit die haar  beperken om ook maar iets te doen.

Ze zegt dat een simkaart kopen en een mobiele telefoon gebruiken voor vrouwen een “ernstige misdaad” is. Ze heeft geprobeerd om haar paspoort te verlengen, maar dit werd haar “geweigerd”.

En nu heeft ze alleen maar wensen, en verlangt ze naar haar vrijheid.

“Ik wou dat ik mijn opleiding kon afronden, maar dat kan niet omdat de Taliban educatie voor vrouwen heeft verboden. Ik wou dat ik kon werken zodat ik geld kon verdienen voor mijn kinderen en ze blij kon maken. Ik wou dat ik mijn dochter bij school kon afzetten en ophalen. Ik wou dat ik hardop kon lachen, hardop kon praten, mijn gevoelens kon uiten, van mijn leven kon genieten, en kon lachen met mijn kinderen,” zegt ze.

“Ik wou dat ik ze blij kon maken.”

_Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE World News.
_
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
y3wmbxNabihah ParkarMatthew ChampionAfghanistanTalibanvrouwenrechtenFeminismeOnderdrukking
<![CDATA[Waarom vrouwen zich recent hebben aangesloten bij een feministisch collectief ]]>https://www.vice.com/nl/article/jg5ebk/waarom-vrouwen-zich-recent-hebben-aangesloten-bij-een-feministisch-collectiefFri, 10 Mar 2023 14:58:58 GMTVan Centraal station tot het Poelaertplein, kwamen duizenden mensen op straat afgelopen woensdag, 8 maart, voor de internationale dag voor de rechten van vrouwen en genderminderheden. De regen hield de collectieven, verenigingen en burgers niet tegen om samen te komen. In vreugde en woede schreeuwde men het uit om seksisme en de algemene passiviteit errond aan te klagen. 

Sommigen hebben er een gewoonte van gemaakt om op 8 maart te protesteren, terwijl anderen ervoor kiezen om het hele jaar door zich in te zetten via concrete acties. Elk jaar stellen feministische groepen zich open voor nieuwe leden die delen in hun waarden, de groep steunen en bovenal de adrenaline bezitten om te blijven strijden.

We spraken met zeven personen die recent ervoor kozen zich aan te sluiten bij verschillende collectieven. 

Activiste1.jpg

Morgane* (27) - Bim Boum (Intersectioneel feministisch collectief) 

VICE: Is Bim Boum nieuw?
Morgane:
Heel erg nieuw. We hebben het collectief opgericht in het begin van het jaar, in januari 2023, met het idee om actie te voeren op 8 maart. En we zijn van plan om daarna verder te doen.

Waarom een collectief oprichten in plaats van bij een bestaande te gaan?
In onze regio had je eigenlijk maar één omdat we nogal ruraal wonen, in Luxemburg. En er was er geen in ons dorp. Dus hebben we dit collectief gestart om te tonen dat het niet altijd in de steden hoeft te zijn, dat activisme overal leeft, ook in dorpen. 

En welke acties doen jullie dan?
We hebben actie gevoerd in de openbare ruimte, in een stadje in onze provincie, waar we slogans hebben gespoten met graffiti voor bepaalde instellingen. Zo hebben we bijvoorbeeld geschreven over anticonceptie voor de deur van een apotheek en over de blikken op onze kledij voor een sportcentrum. We hadden het over gender onderwijs bij scholen, maar ook de loonkloof… onze eisen zijn redelijk universeel. 

“Ik voel me als iemand die een verandering teweeg wilt brengen.”

Was je voordien ook al bezig met feminisme?
Ik beschouw mezelf wel al enkele jaren als feminist, maar ik denk dat ik het altijd was, zonder het echt te benoemen. Ik behaalde een master in familie en seksualiteitsstudies waar we het vaak hadden over gender. Daardoor kon ik beter mijn overtuigingen verwoorden. Dat was voor mij het keerpunt, denk ik. 

Welke impact heeft Bim Boum op je persoonlijke inzet voor feminisme?
Ik vind dat ik met een collectief zoals deze kan meedoen met acties die meer gericht zijn op eisen stellen en confrontatie, in de zin dat het burgerlijke ongehoorzaamheid is. Dat is niet extreem, maar het is wel burgerlijk verzet. Misschien vult dat ook een leegte die ik voelde op persoonlijk niveau. In mijn kringen zie ik dat niet iedereen op dezelfde manier denkt: niemand ziet de ongelijkheden die ik opmerk. 

Wat voegt burgerlijke ongehoorzaamheid toe aan jouw manier van actievoeren?
Het brengt ons samen. Het is een moment, met een beetje adrenaline, dat we samen beleven, en dat vormt wel een speciale band om zo’n dingen samen te doen. Ik voel me als een activist, als een deel van een groep die verandering wilt zien. Ik doe dat op verschillende manieren in mijn dagelijkse leven, en ook hier. 

Anoniem (geen leeftijd) - La Fronde (Antipatriarchaal collectief voor een Radicale Revolutie)

Wat zette jou aan om betrokken te raken?
Anoniem:
Ik ben bij La Fronde gegaan afgelopen zomer toen ik besefte dat er amper tot geen revolutionair alternatief bestond in Brussel. Ik was op zoek naar een antipatriarchaal collectief dat de klassenstrijd als prioriteit stelt, zonder transfobisch of putofobisch te zijn. Dus iets dat zowel queer maar ook marxistisch is, maar het was best moeilijk een collectief te vinden die beide aspecten respecteert en in achting neemt. La Fronde doet dat wel, en dat sprak me aan. Door queer problemen vanuit een materialistisch standpunt te bekijken en weg te stappen van het idee van vertegenwoordigen, is er ruimte om te ageren voor structurele veranderingen. Dat was precies waar ik naar op zoek was. We hebben al zoveel bullshit moeten slikken wat betreft klassenverachting en seksistisch geweld, ik was echt aan het wachten tot ik strijders vond die even gedreven en razend waren als ik voor ik eraan begon.

Had je twijfels voor je bij het collectief ging?
Niet echt, ik kende al heel wat leden. Daarbij waren ze in die periode ook bezig met de politieke richting en de interne principes voor werking van het collectief te herzien, dus kon ik ook gemakkelijk zien welke richting ze uit gingen. Als ik toch iets moet noemen waar ik me een beetje zorgen over maak, dan is het dat de revolutie voor ons allen een redelijk abstract concept blijft, en daarom ook moeilijk te bereiken lijkt. Wanneer we het hebben over een revolutie, bedoelen we het dan ook vooral in de zin van een revolutionair perspectief: we willen een radicale verandering, een nieuwe fundering, dat bedoelen we met revolutie. Hervorming is onmogelijk als de hele structuur corrupt is. 

Heb je recent nog actie gevoerd?
De afgelopen twee maanden hebben we ons manifest geschreven, waarvan we hopen dat het kwaliteitsvol is. Die wordt binnen een paar dagen gepubliceerd. We hebben ons er echt op gesmeten en zijn heel trots op het werk. We zijn ook erg gerustgesteld dat we allemaal op dezelfde golflengte zitten met ons wereldbeeld. Dat heeft ons echt geholpen onze ideeën te verduidelijken, onze overtuigingen te verfijnen, complexe kwesties beter te begrijpen … het was een echte oefening in kritisch denken! Nu zijn we uitgeput en gerust tegelijkertijd. Dit manifest was een project dat we al even wilden doen, en het leek nogal dringend om ze te schrijven om de anti-patriarchale en antikapitalistische strijd te bundelen. We helpen ook in de organisatie met andere collectieven voor 1 mei. 

Hoe draagt je activisme bij aan jouw wereldbeeld?
Mijn wereldbeeld is zeker bijgesteld, alleszins. Ik heb toch het gevoel dat ik beter begrijp wat ons onderdrukt. Het is een beetje zoals bewust worden van iets dat al lang voor je neus staat maar niet over de middelen beschikken om het te ontcijferen. Politiek bespreken door theoretische tools te mobiliseren en te reflecteren over de grenzen van je eigen ideeën, proberen te begrijpen waarom je denkt hoe je denkt, je materiale bestaansmiddelen daarbij te betrekken, dat is allemaal intellectueel enorm stimulerend, maar ook heel spannend. Het maakt me alleen maar meer enthousiast om erover te praten, en het stelt me ook gerust als ik zie dat anderen mijn ideeën en ambities delen.

Activiste4.jpg

Margot (29) - Les Volumineuses (Collectief voor de promotie van vrouwelijke en genderdiverse artiesten) 

VICE: Wanneer heb je je aangesloten bij Les Volumineuses?
Margot:
In mei 2022. Ik vond het idee van muziek als hefboom voor de veranderingen die we willen zien in de maatschappij heel nice.

Wat zette je aan om betrokken te raken?
Ik heb al altijd willen deelnemen aan een collectief. Voor mij voelde het alsof het nodig was iets te doen met meer vaste waarden, en een beetje muziek! Ik heb mezelf nooit echt gelabeld als een feminist - ik heb nooit echt gekozen voor labels - maar nu wil ik dat meer openlijk claimen. 

“Om ons hard werk tot leven te zien komen in onze microfestivals geeft zoveel voldoening.”

Wat is het doel van Les Volumineuses?
We organiseren Volumes, dat zijn feestjes met tentoonstellingen, concerten, dj sets… Ons doel is om enkel genderdiverse mensen (en vrouwen) op het podium te zetten, maar ook in de technische teams: we werken samen met sound engineers, vrouwen voor de bewaking, enzv. Onze belangrijkste woorden zijn: ethiek, veiligheid en inclusiviteit. 

Hoe werkt dat in het dagelijkse leven?
Het vergt veel werk om Les Volumineuses op de beste manier draaiende te houden. We zijn met 20 meisjes, allemaal vrijwilligers en allemaal gedreven door dezelfde hoop voor verandering. Het is geweldig om die energie te delen met elkaar. Het beste moment is wanneer we allemaal samenkomen voor le jour J, een van onze Volumes. Om ons hard werk tot leven te zien komen in onze microfestivals geeft zoveel voldoening. De volgende is in juni, maak je maar klaar want het gaat een banger zijn! 

Léa* (31) - ColleColleGirls (collectief dat posters en slogans plakt) 

VICE: Ben je recent bij dit collectief gekomen?
Léa:
Begin januari.

Had je er lang over zitten denken?
Ik was lang aan het twijfelen. Ik wou het eigenlijk al een tijdje doen, maar ik had schrik, vooral van de politie. Als ze me zouden pakken in actie. En ik kende ook niemand die in zo’n collectief zat. 

Dus je hebt dan iemand leren kennen?
Ja, en ze vroeg of ik wou meedoen. Eens het collectief echt vorm had gekregen, trokken ze het open. Ik heb zelf al geweld meegemaakt op basis van mijn gender en het is een onderwerp dat me echt pakt. Ik moest die woede voor de heteronormatieve, patriarchale, op waarde gebaseerde, koloniale en kapitalistische maatschappij ergens kwijt. 

Wat doe je concreet?
We maken gendergerelateerd geweld zichtbaar door ervaringen van seksisme of seksueel geweld waarover we ons zorgen maken, ergens te plakken. Wij gaan specifiek volledige verhalen gaan weergeven, met enkele zinnen groter dan andere zodat ze opvallen. We maken gebruik van gele en roze verf, wat historisch gezien een band heeft met de punkcultuur. We proberen ook oplossingen te vinden om sterker te worden, afhankelijk van de specifieke noden van iemand: zoals het maken van podcasts, enzv. 

Wat heeft dat voor jou tot nu toe opgeleverd?
Het gaf me heel snel een machtsgevoel. Heel bevrijdend. Maar het is ook een reddingsboei die een vrouw of genderdiverse persoon zich aan vastklampt. Het is meer een tijdelijke oplossing dan een verandering in de maatschappij. 

Activiste2.jpg

Talia* (13) - ROSA (nationale campagne die strijdt tegen alle vormen van seksisme en ijvert voor de deelname van vrouwen aan sociale bewegingen.)

VICE: Waar wil jij voor vechten?
Talia:
Vrouwenrechten, LGBTQIA+ en tegen racisme.

Wanneer besloot jij om mee te strijden?
Ik was op een protest en daar waren mensen van ROSA die voorstelden om lid te worden van het collectief. Ik had het gevoel dat ik nooit echt iets deed voor mijn rechten, ik wou me inzetten en actie voeren. 

Hoe lang zit je al bij ROSA?
Nog maar een paar maanden. 

Zoé* (21) - Collages Féministes Bruxelles (collectief dat posters en slogans plakt) 

VICE: Wanneer ben je lid geworden van het collectief?
Zoé:
Drie weken geleden. Mijn eerste actie was afgelopen zondag. 

Hoe kun je lid worden van zo’n collectief?
Via sponsors. Dan is er een eerste sessie met alle nieuwtjes om het project voor te stellen aan iedereen, zodat ze ook niet iedere persoon individueel moeten trainen. Maar daar ben ik nog niet naartoe gegaan. Mijn sponsor heeft het charter - de regels van het collectief - aan me uitgelegd. 

“Ik miste het om deel te nemen aan politieke acties, de goeie sfeer die er leeft.” 

Wou je al lang deelnemen aan zo’n soort acties?
Al sinds ik nog student was in Rijsel. Ik was lid geworden van een groep, maar toen was corona daar en kon ik niet echt actie voeren. Nadien ben ik naar het buitenland vertrokken. Nu ik een meer vaste plek heb, heb ik ook meer tijd en kansen om zoiets te doen. 

Waarom was het zo belangrijk voor jou om zoiets te doen?
Ik miste het om deel te nemen aan politieke acties, de goeie sfeer die er leeft. Ik zat in politieke bewegingen tijdens mijn studies, maar er was altijd een hiërarchie en problematische kerels die het woord namen voor ons, dat maakte me nogal pissed. Nu word ik omringd door heel lieve mensen. 

Activiste3.jpg

Alexia (23) - Prenons la Une Junior

VICE: Wat is PLUJ?
Alexia:
Het is de jeugdafdeling van Prenons la Une, een groep van journalisten die strijdt voor een betere vertegenwoordiging an vrouwen in de media en in redactiekantoren. Ik ben lid geworden afgelopen december, maar ik had er al van gehoord vorig jaar tijdens een staking aan de IHECS.

Wat zijn je eisen en hoe zou je ze willen bereiken?
Ten eerste willen we meer genderdiversiteit in de IHECS, dat kan zijn op niveau van sprekers maar ook docenten. We willen ook training, bijvoorbeeld omtrent seksueel geweld, zodat mensen weten wat ze moeten doen in zo’n situatie. We hebben ook geëist dat de studentenkaarten niet langer identificerend zijn. Het PLUJ heeft dit jaar ook al een conferentie georganiseerd rond inclusief schrijven. 

Vind je het belangrijk om betrokken te zijn als toekomstige journalist?
Ik denk dat het enorm belangrijk is, zelfs al gaat het gewoon om mijn schoolwerk: Ik schrijf altijd over zaken die gerelateerd zijn aan mijn persoonlijke waarden, dat gaat over feminisme, ecologie of meer sociale kwesties… Het is belangrijk om betrokken te zijn want als niemand het doet, dan zullen we nooit verandering zien. Dat is ook zo voor de mars op 8 maart: als niemand mee komt wandelen, dan zijn we niet zichtbaar. 

Had je bepaalde twijfels voor je bij het collectief kwam?
Helemaal niet. Ik ben altijd al een geëngageerd persoon geweest, zelfs toen ik geen deel uitmaakte van een feministisch collectief. Ik was niet bang van de reacties van docenten of andere studenten, want ik heb geen schrik om te zeggen wat ik denk. Integendeel, als mensen weten dat ik deel uitmaak van PLUJ, dan ben ik er trots op!

Activiste6.jpg

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

]]>
jg5ebkColine LabeeuGen UedaFeminismeActivismeBelgiëInternationale Vrouwendagprotest
<![CDATA[Waarom doen niet-vrouwen mee aan een feministische protestmars?]]>https://www.vice.com/nl/article/bvjgjd/waarom-doen-niet-vrouwen-mee-aan-een-feministische-protestmarsTue, 07 Mar 2023 11:45:06 GMTAfgelopen weekend vond de allereerste Feminist March plaats. Deze werd georganiseerd door dezelfde organisatie die voorheen de Women’s March mogelijk maakte, maar nu dus onder een andere naam. Organisator June ten Have legde eerder al in Het Parool uit dat de naamswijziging een manier is om een inclusievere demonstratie neer te zetten: feminisme draait immers niet alleen om vrouwen, maar gaat ook trans personen en mannen aan. Is die boodschap overgekomen en voelen mensen die geen vrouw zijn zich nu meer welkom bij de mars?

Aalan.JPG
Foto door de auteur

Aalan, 25

“Ik loop mee met de Feminist March omdat de positie van de vrouw jammer genoeg nog steeds kwetsbaar is in de wereld. Of het nou Afghaanse schoolmeisjes zijn, Iraanse demonstranten of vrouwen in sommige staten van de VS die niet meer baas over eigen buik zijn. Laten we trouwens ook niet doen alsof het in Nederland niet beter kan: Ik las laatst dat er iedere 8 dagen een vrouw in Nederland slachtoffer is van femicide. En breek me de bek niet open over hoe het met trans en non-binaire personen gaat. Kortom, het kan en moet beter. Ik zie in waarom de Feminist March voor meer inclusie kan zorgen alleen zou ik ook geweest zijn als het Women’s March heette. Het gaat om het einde van de dag om waar zo’n mars voor staat, niet de naam.”

“Mijn verloofde en ik lopen mee in het blok voor klimaatrechtvaardigheid. Omdat dertig procent van alle uitstoot op aarde wordt veroorzaakt door één procent van de bevolking, namelijk de allerrijksten. Dit terwijl de gevolgen van klimaatverandering vooral voelbaar zijn bij armere landen, vooral vrouwen zijn kwetsbaar. Dit zorgt voor een vicieuze cirkel waar vrouwen lastig uit komen. Terwijl als deze vrouwen de middelen krijgen, ze niet alleen een minder kwetsbare positie in de maatschappij hebben maar ook een actievere rol kunnen nemen in de strijd tegen klimaatverandering. Wat ik wil meegeven aan mannen die het misschien ongemakkelijk vinden om zichzelf feminist te noemen? Man the fuck up.”

Tengbeh.JPG
Foto door de auteur

Tengbeh, 26

“Ik voel me meer welkom nu de mars de Feminist March heet. Voor mij betekent feminisme niet alleen opkomen voor vrouwen, maar voor iedereen die wordt onderdrukt door het patriarchaat. Er stond ook een non-binaire spreker op het podium, dus dat was winst, maar in de speeches van cis mensen kwamen wel vaak dingen voor als ‘dames en heren’ of ging het alleen maar over vrouwenrechten. De naamsverandering is een eerste stap, maar we zijn er nog lang niet. Hopelijk komen mannen de aankomende jaren meer mee-demonstreren. Door polarisering zijn steeds meer mannen openlijk anti-vrouw, zoals Andrew Tate. Mannen die zichzelf publiekelijk feminist noemen zijn juist nodig om die beweging tegen te gaan.”

“Feminisme blijft voor veel mannen een beetje een vies woord. Daarom denk ik dat de naamsverandering mannen eerder afschrikt dan dat de Women’s March dat deed. Soms heb ik gesprekken met mannen waarin we het eigenlijk eens zijn over inhoudelijke punten, zoals gelijke rechten voor vrouwen, maar als ik dan opmerk dat dat precies de punten zijn waar het feminisme voor staat, dan krabbelen ze terug. Feminisme als term vinden ze dan overdreven. Sommigen schrijven het feminisme ook standpunten toe die ik bijvoorbeeld helemaal niet deel: dan denken ze dat alle feministen vinden dat vrouwen geen huismoeders mogen zijn.”

Tijn (2).JPG
Foto door de auteur

Tijn, 30

“Ik ben blij met de naamsverandering van Women’s March naar Feminist March: het laat zien dat de organisatie inclusiviteit hoog in het vaandel heeft staan. Het is niet dat ik me nu meer uitgenodigd voel om mee te lopen dan vóór de wijziging, want meelopen voor vrouwenrechten doe ik ook graag terwijl ik zelf geen vrouw ben. Om heel eerlijk te zijn denk ik ook niet dat de nieuwe naam meer mannen zal aantrekken. Dat is jammer en onterecht, want ook mannen zijn slachtoffer van het patriarchaat en hebben baat bij feminisme. Ik hoop dat meer mannen zich in de toekomst feminist durven te noemen, met een belangrijke noot: jezelf feminist noemen is niet veel waard als je alsnog homofobe, racistische en transfobe grapjes maakt. Ga niet ‘feminist’ in je datingprofiel zetten als je je vrienden niet aanspreekt op vrouwonvriendelijk gedrag.”

“Feminisme in Nederland heeft volgens mij te lang gedraaid om de positie van cis-hetero witte vrouwen. De strijd die door genderdiverse mensen is gevoerd uit naam van het feminisme is te lang onder tafel geschoven, maar nu worden we meer betrokken in het gesprek. Ook feministen van kleur eisen de ruimte op die ze toebehoort. Het is fijn dat de Feminist March met haar nieuwe naam nu ook voelt voor mensen zoals ik. Er stonden diverse mensen op het podium op de Dam en er was ruimte voor een queer block, en dat is precies hoe feminisme volgens mij hoort te zijn: inclusief en intersectioneel, dus dat er aandacht is voor verschillende vormen van onderdrukking.”

Scroll naar beneden voor meer foto’s:

Feminst March 05032023-59.jpg
Feminst March 05032023-186.jpg
Feminst March 05032023-20.jpg
Feminst March 05032023-104.jpg
Feminst March 05032023-131.jpg
Feminst March 05032023-236 (1).jpg
Feminst March 05032023-177.jpg
Feminst March 05032023-184.jpg
Feminst March 05032023-143.jpg
Feminst March 05032023-196.jpg
Feminst March 05032023-170.jpg
]]>
bvjgjdTessel ten ZweegeAmarens EggeraatLuciano de BotermanFeminismefeminist marchInternationale Vrouwendagvrouwenrechten