Zichtbaarheid als protest: dit droegen mensen tijdens de Pride Walk

Demonstreren kan op allerlei manieren: een snelweg bezetten, felle leuzen scanderen, met zelfgeknutselde spandoeken zwaaien. En soms zijn zelfs de kleren die je draagt al een kleine vorm van protest.

Queer & Pride Amsterdam ging deze week van start met de Pride Walk, waarbij duizenden mensen van de Dam naar het Museumplein liepen om te demonstreren voor gelijke rechten voor lhbti’ers. VICE liep mee en bevroeg de deelnemers over hun uiteenlopende outfits, en de betekenis erachter.

VICE: Hey Carmen, wat is jouw favoriete kledingstuk om de heteroseksuele cis-norm mee te doorbreken?
Carmen: Dat gevoel heb ik vooral als ik me wat mannelijker kleed, als ik wat lossere kleding aan heb. Ik draag veel spijkerbroeken van mijn vader. Soms draag ik ze hoog, dan zie je meer mijn kont. Soms draag ik ‘m juist comfortabel, laag op de heupen, zoals mannen het eerder dragen. Mijn billen worden dan niet geaccentueerd. Dan voel ik me alleen sexy voor vrouwen. Op zo’n moment voel ik me heel queer.

Wat staat er allemaal op je pak?
Het is een chaos aan slogans en dingen die ik belangrijk vind. De tekst linksboven gaat erover dat ik als vrouw vaak wordt afgeschilderd als emotioneel, of als een boze activist. Ik ben poly dus er staat ook een tekstje over monogamie, monogamie komt voort uit kapitalisme en bezit. De tekst achterop gaat over mijn vriendje, dus deze is voor hem. Er staat “some men have vaginas, get over it.” En er staat een aantal teksten over biseksualiteit. Toen ik een vriendin had, zeiden mensen: “Dan ben je lesbisch.” Nu ik een vriend heb, zien mensen me al snel als hetero. Maar ik ben altijd bi, ongeacht met wie ik een relatie heb. Deze ketting is deel van een harnas, dat verwijst naar de kink-community. 

En op je bord?
Ik vind het belachelijk dat er zo’n lange wachttijd is voor de transzorg. Mensen die jarenlang moeten wachten om zich comfortabel te voelen in hun eigen lichaam, dat is toch vreselijk? Die tijd wordt hen ontnomen. Dat kan toch niet?

VICE: Hey Hanna, dat is een kleurrijk pak.
Hanna: Ja, het is mijn queerpak. Een geschilderd pak, gemaakt door mijn eigen vriendin. 

Waarom is het een queerpak?
Er staat heel groot “queer” op en deze roze tinten zijn onderdeel van de lesbische vlag. Als ik wijdbeens zit, zie je dat er “sue me” tussen mijn benen staat. Ik zit zo wijdbeens als ik zelf wil, dat is niet alleen iets wat mannen doen. Ook staan er allemaal afbeeldingen op van zoenende vrouwen. Mijn vriendin heeft het geschilderd, voor de première van Anne+, een Nederlandse queerserie en film. Ik speel de rol van Anne en aan de film heb ik meegewerkt als co-creator. Vandaag krijg ik veel complimenten over mijn pak, van zowel jong als oud. Dat vind ik leuk. 

Waarom ben je hier vandaag?
Er is nog veel om te strijden. Pride draait niet alleen om dronken op een boot te staan. Vorige week nog is er in Amsterdam een queer persoon in de bus bedreigd met een wapen. Ik bedoel, what the fuck.  

VICE: Ha Amber. Heeft deze outfit een speciale betekenis?
Amber: Deze opvallende jurk heb ik speciaal voor vandaag gekocht. Pride is heel kleurrijk, en mijn jurk ook. Voor mij is de jurk een uiting van wie ik ben. Deze roze jas ook, maar die draag ik dagelijks. 

Is roze je lievelingskleur?
Dat niet per se, maar ik draag het omdat roze een van de kleuren in de trans vlag is. Om diezelfde reden draag ik roze en blauwe oogschaduw, en ook mijn oorbellen heb ik gekocht vanwege de trans kleuren.

Waarom ben jij hier vandaag?
Omdat het wereldwijd de verkeerde kant opgaat met lhbti-rechten, ook in Nederland. Ik vind het heel kwalijk dat sommige politici wegkomen met angst zaaien over trans vrouwen. Vandaag laat ik van me horen door hier te zijn. Ik besta en ik heb het recht om te bestaan.

Laatste vraag: heb je het afgelopen jaar een hoogtepunt gehad in je queerbestaan?
Dit jaar ben ik begonnen met hormoonvervangende therapie. Ik wist altijd al 99,9 procent zeker dat ik transgender ben, maar sinds ik gestart ben met testosteronblokkers weet ik het zeker. Ik voel veel minder ruis in mijn hoofd.

VICE: Hallo Jim, waarom ben jij hier vandaag?
Jim: Nederland zou een voorbeeld moeten zijn als het gaat om lhbt-rechten, maar ik vind dat het hier achteruitgaat. Voor trans en non-binaire personen is het lastig om het geslacht in hun paspoort te veranderen. Toen mijn vriendin en ik op vakantie gingen, werd ze bijvoorbeeld zonder reden aangehouden bij de douane. Ze is trans en haar paspoort is niet aangepast, waardoor er verwarring ontstond en we in de problemen kwamen. We hebben bijna het vliegtuig gemist. Niemand zou zulke discriminatie moeten meemaken. 

Wat heb je vandaag aan?
Ik draag vandaag oude kleding, van voor ik in transitie ging. Ik werd geboren als vrouw en lange tijd dacht ik dat ik misschien trans man was. Toen ik in Amsterdam kwam wonen, dacht ik: weet je wat, ik geef niet om genderrollen, ik ben non-binair.  Ik heb een gouden lint in mijn haar, om te laten zien dat we allemaal godinnen en goden zijn. Want queer zijn is prachtig. Ik had trouwens de regenboogvlag als oogschaduw, maar door de regen is de helft eraf gespoeld. Gelukkig heb ik ook een Pride-vlag mee. 

Heb je een lievelings queer kledingstuk?
Alles wat met harnassen te maken heeft. Daar hou ik van, ik draag er nu ook een. Het staat voor mij voor sekspositiviteit. Over seks is nog zoveel schaamte. Je zou trots moeten zijn op wie je bent, en daar hoort je seksleven ook bij. 

VICE: Hallo Samaël, wat heb jij voor outfit aan?
Samaël: Ik ben gekleed als piraat, want ik hou van piraten. Ik draag een pantalon, een geruite blouse, bretels en hoge laarzen. Aan mijn pantalon hangt een punkbril. Die lijkt op een pilotenbril, want ik wil heel graag piloot worden. Soms heb ik ‘m op, maar ik draag ‘m liever op deze manier, als accessoire. En sinds kort draag ik nagellak. Toen ik jong was zag ik dat als iets voor meisjes, en ik wilde geen meisje zijn. Totdat ik dacht: wat belachelijk, ik vind nagellak gewoon mooi. Sindsdien ben ik er nooit meer mee gestopt. 

Is er een verband tussen queer zijn en piraten?
Zeker. Als spoken word-artiest treed ik op als piraat, omdat ik de realiteit wil ontvluchten. In deze wereld is veel queerhaat en dat vind ik soms heel moeilijk. Dan ontsnap ik even door een gay piraatje te zijn. Met kleding kan ik mezelf uitdrukken. Ik ben genderfluïde, soms loop ik in een rok, soms in een overall. Ik kleed me hoe ik me voel. 

Wat is je meest activistische kledingstuk?
Mijn rode piratenjurk. Toen ik die laatst droeg zag ik een kind naar me kijken, met zo’n blik van: wauw, zo wil ik er ook uit zien. Heel schattig. Ik herkende die blik, zo keek ik vroeger ook naar mensen die zich anders dan de norm kleedden. Op dat moment besefte ik: I did it, ik ben geworden wie ik ben. En zolang niet iedereen dat kan, blijf ik ieder jaar meelopen met de Pride Walk.