Hoe je je brein hackt zodat je niet emotioneel gehecht raakt na de seks

Toen Sanne* thuiskwam na een vrijgezellenfeestje was ze nog even aan het tinderen. Ze eindigde de avond uiteindelijk met een jongen waar ze niet erg van onder de indruk was, maar ze had zin in seks. "Ik haatte eigenlijk alles wat hij deed of zei," vertelt ze. Toch voelde ze zich na de seks aan hem verbonden. "Elke porie in mijn lichaam schreeuwde: laat hem nooit meer gaan," vertelt Sanne me. "Ik dacht: fuck, wat gebeurt hier?"

Het gebeurt veel mensen dat ze met iemand naar bed gaan waar ze echt geen relatie mee willen. Toch hebben ze vlinders in hun buik als ze naast diegene wakker worden. "Als ik seks met iemand heb, wil ik daar meteen een relatie mee," vertelt Lucy (25). "Zelfs als ik die iemand vreselijk vind."

Die aantrekkingskracht wordt veroorzaakt door een cocktail van hormonen en processen in je hersenen. We weten nog lang niet alles van onze grijze massa, maar wetenschappers hebben nu wel de hormonen en stukjes brein geidentificeerd die verantwoordelijk zijn voor precies die sentimentele gevoelens na de seks.

Om te zien hoe onze hersenen werken, kijken wetenschappers naar dwerghamsters. Hun liefdesleven is vergelijkbaar met dat van ons: hamsterkoppels zijn namelijk, net als de meeste mensenkoppels, monogaam en voelen zich sterk met elkaar verbonden. Hamsters knuffelen met elkaar, vlooien elkaar en bouwen zelfs samen een nestje. Dat komt allemaal door de liefdesgevoelens die worden veroorzaakt door twee hormonen: oxytocine en vasopressine.

In het hamsteronderzoek krijgt een mannetje een dosis vasopressine toegediend en een vrouwtjeshamster een dosis oxytocine. Ze voelen zich daardoor meteen aangetrokken tot de eerste de beste hamster die ze zien. Volgens Larry Young, een van de onderzoekers, maken mannetjeshamsters zelf vasopressine aan. Dat hormoon zorgt voor territoriaal, bezitterig gedrag. Zonder dit hormoon bindt het mannetje zich dus niet aan het vrouwtje.

Voor de vrouwtjes is het hormoon oxytocine juist heel belangrijk. Het beïnvloedt hun moedergevoelens, bepaalt of ze gehecht raken aan iemand en helpt bij het oppikken van sociale signalen. Bovendien komt er bij hamsters – net als bij mensen – dopamine vrij na de seks. Daardoor voel je je blijer, maar het zorgt in die cocktail van stofjes ook voor een soort nesteldrang."In de vrouwelijke hersenpan gaat een wervelwind van hormonen rond. Eén daarvan is oxytocine," legt Young uit. "Hierdoor focust het brein op alle sociale signalen van haar seksuele partner: hoe ze eruitzien, hoe ze ruiken of hoe ze klinken."

Mensen voelen zich zo verbonden na de seks door die dopamine en oxytocine. Na een orgasme komt een bom oxytocine vrij in het vrouwelijke brein, maar ook bij de aanraking van de nek en de borsten, vertelt Young.

De natuur heeft het allemaal weer goed uitgedacht, maar wat is precies de reden dat we deze gevoelens hebben? Young: "Mensenkinderen ontwikkelen vrij langzaam. Een moeder moet haar kind jarenlang verzorgen. Die emotionele band zorgt ervoor dat de ouders samen blijven en de moeder het kind niet in haar eentje hoeft te beschermen en op te voeden."

Dat is natuurlijk superfijn als je kinderen wilt, maar wat nou als je gewoon wil seksen zonder verdere bedoelingen? Hoe kunnen we die romantische gevoelens tegengaan? Kunnen we onze hormonen zo manipuleren dat we ons niet hechten aan onze one-night stands? Volgens Young is dat geen probleem.

De eerste stap is het vermijden van oogcontact. Langdurig oogcontact kan namelijk leiden tot een dosis oxytocine. "Iemand in de ogen kijken werkt als een beloning," legt Young uit.

Een andere mogelijkheid is drugs gebruiken. Als je met iemand sekst terwijl je aan de drugs zit, kan dat ook het vormen van een emotionele band tegengaan. "Dopamine zorgt ervoor dat je een geluksgevoel krijgt. Als je drugs gebruikt die dat dopamineniveau al omhoog gooit voordat je met iemand seks hebt – cocaïne bijvoorbeeld – dan komt er door seks minder dopamine vrij," zegt Young. In andere woorden, als je flink je neus poedert voordat je met iemand in bed duikt, is de kans kleiner dat je verliefd uit bed stapt.

Alcohol heeft juist het tegenovergestelde effect, maar dat geldt alleen voor vrouwen. "Mannetjeshamsters werden heel geil van alcohol, maar hadden geen behoefte zich te hechten aan het vrouwtje," vertelt Young. "We hebben het mannetje in een kooi gezet met drie vrouwtjes. Met een daarvan had hij het al een keer vaker gedaan. Als hij nuchter was, koos het mannetje voor dat vrouwtje. Was hij dronken, dan was die emotionele verbinding er niet en koos hij voor een ander." Voor vrouwtjes werkt het precies andersom. "Ze voelen juist eerder een band met het mannetje als ze dronken zijn," zegt Young.

Volgens het onderzoek is er nog een laatste redmiddel: aan iemand anders denken tijdens de seks. "Op die manier koppelt je brein het genot dat je voelt aan iemand anders. Dat kan een filmster zijn of iemand die je nooit ziet."

Als je al deze tips volgt en je voelt nog steeds wat voor degene die naast je ligt; vrees niet. Volgens sekstherapeut Nan Wise is dat een natuurlijke reactie die voorkomt bij alle zoogdieren. "Die gevoelens worden niet per se opgewekt door de persoon die met je in bed ligt. Ze komen voort uit het feit dat jij aan je trekken komt."

Mensen zijn geen hamsters. Wij zijn rationeel genoeg om ons te bedenken dat de hormoonbom die af en toe in ons hoofd ontploft niet meteen hoeft te betekenen dat we verliefd zijn. Soms moet je je overgeven aan de chemische reactie in je hoofd en gewoon lekker seksen. Als je toch bang bent dat je aan iemand gehecht raakt, kun je het altijd nog doen met je ogen dicht, terwijl je aan de drugs zit en aan iemand anders denkt.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.