‘Upskirten’ is sinds deze week strafbaar in Engeland en Wales

In Engeland en Wales is ‘upskirting’ – stiekem onder iemands rokje foto’s of video’s maken – na een strijd van achttien maanden eindelijk strafbaar geworden. Daders die zonder toestemming foto’s onder iemands kleding maken kunnen nu een gevangenisstraf van twee jaar krijgen.

De wet werd dinsdag aangenomen door het Engelse parlement en wacht nu op koninklijke ondertekening. Door deze wet zullen de meest ernstige overtreders ook in het register van zedendelinquenten terechtkomen. In Schotland is upskirting al sinds 2010 verboden.

De 26-jarige Gina Martin voerde campagne voor het strafbaar stellen van upskirting. Na ruim een jaar van “uitputtend, emotioneel en levensveranderend werk,” heeft de campagnevoerder inmiddels haar succes gevierd.

“Ik ben ontzettend blij” liet ze via Twitter weten. “We hebben de wet veranderd! Ik dacht altijd dat politiek ontoegankelijk was. Maar met doorzettingsvermogen en de juiste hulp kan je het voor elkaar krijgen. We hebben het gedaan. We hebben upskirting strafbaar gemaakt. IK BEN UITGEPUT EN ZO, ZO BLIJ!”

Martin was in juli 2017 zelf slachtoffer van upskirting, toen ze een muziekfestival bezocht. Ze was aan het wachten op een optreden van The Killers tijdens British Summer Time, toen een man zijn camera onder haar rok plaatste en “foto’s van haar kruis maakte, op klaarlichte dag,” zo schreef ze later in een artikel op de BBC.

De politie dwong de man de foto te verwijderen, maar wees Martin erop dat upskirting geen misdaad was, en dat ze dus geen aangifte kon doen. Nadat haar Facebookpost, waarin ze het incident beschreef, viral ging, zochten andere vrouwen contact met Martin om hun ervaringen met upksirting te delen. Dit zette Martin ertoe om de campagne te starten voor het verbieden van upskirting in Engeland en Wales.

“Ik was er klaar mee om het ‘te negeren,’” zei ze tegen de BBC, vlak nadat de wet was aangenomen. “Het voelde verkeerd, en het verbaasde me enorm dat upskirting nog niet als seksueel misdrijf werd gezien. Ik wilde dit voor iedereen veranderen, omdat we het op z’n minst verdienen te kunnen dragen wat we willen zonder dat iemand ongevraagd foto’s van ons maakt.”

Het verbod op upskirting was voorgesteld als een initiatiefwet, wat betekent dat een individueel parlementslid de wet heeft voorgelegd – en het geen onderdeel was van breder kabinetsbeleid. Toch kwam het bijna niet door het Engelse parlement toen een lid van de conservatieve partij, Christopher Chope – die in het verleden is beschuldigd van seksistisch gedrag – de wet blokkeerde. Hij gaf later toe dat hij niet wist wat upskirting was, en dat hij in principe altijd initiatiefwetsvoorstellen blokkeert.

Een anonieme protesteerder liet later haar ongenoegen blijken toen ze haar ondergoed voor Chope’s kantoordeur in het Engelse parlement legde.

In de Verenigde Staten is upskirting nog niet overal verboden. In Texas, New Jersey en Massachusetts – drie van het handjevol staten die de daad wel strafbaar hebben gemaakt – zijn wetten rondom upskirting pas ingevoerd nadat de privacy van het slachtoffer was geschaad.

In Nederland is eind vorig jaar een wetsvoorstel ingediend dat upskirting strafbaar stelt. Iemand die zonder toestemming stiekem onder iemands kleding een foto maakt, kan – als de wet door de Eerste en Tweede kamer is aangenomen – een geldboete of een gevangenisstraf van een jaar krijgen. Als die beelden ook worden verspreid, kan de dader een gevangenisstraf van twee jaar krijgen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie verwacht dat dit wetsvoorstel in de loop van 2019 wordt ingevoerd.