Drie jonge mensen vertellen hoe het is om queer te zijn buiten de Randstad

Ik ben biseksueel en geboren en getogen in Amsterdam. Ik groeide op in een omgeving waar veel vrienden van mijn ouders en zussen openlijk gay waren, en van jongs af aan kom ik ieder jaar op Pride. Ondanks dat ik het spannend vond om uit de kast te komen (uit de kast komen is altijd spannend), wist ik dat er goed op zou worden gereageerd. Dat ik veel mensen kende die openlijk gay maakte het voor mij makkelijker. Daarnaast waren er veel opties om mede-queers te ontmoeten: toen ik eenmaal out was stond ik ieder weekend te dansen (en te tongen) in de Trut en was ik regelmatig te vinden op lesbische feestjes. 

Natuurlijk is het niet voor iedereen in Amsterdam even makkelijk om iets anders te zijn dan hetero, maar er zijn wel veel mogelijkheden om gelijkgestemden te vinden en een gemeenschap te vormen — al is het maar omdat er in een stad gewoon heel veel verschillende mensen dicht bij elkaar wonen. Ik vraag me daarom regelmatig af hoe het is om queer te zijn buiten de grote stad, waar het misschien minder vanzelfsprekend is om mensen met diverse seksuele oriëntaties en genderidentiteiten om je heen te hebben. Waar ga je uit als je in een gemeente woont waar geen lhbti+-feestjes zijn? Hoe kom je er achter wie je bent? En hoe staat het eigenlijk met de lhbti+-acceptatie buiten de Randstad?

Ann, Chris en Megan groeiden alledrie op buiten de stad. Ik vroeg ze waar zij zoal tegenaan lopen, hoe ze hun gemeenschap hebben gevonden en waar ze naartoe gaan om Pride te vieren.

Ann* (23) doet webcare voor een bedrijf en woont in Harskamp

Vorig jaar ben ik verhuisd van Baarn naar Harskamp, een dorp midden in de Biblebelt. Ik wilde een woning voor mezelf en de woningmarkt is een drama. Ik ben biseksueel en panseksueel. Als queer is het geen voor de hand liggende keuze om naar de Biblebelt te verhuizen – maar het is betaalbaar en ik vind het fijn dat het dichtbij een natuurgebied ligt. Daarnaast wilde ik niet stilstaan bij mijn seksualiteit toen ik een plek koos, ik vind dat dat er niet toe zou moeten doen. Overigens heb ik absoluut geen probleem met religies.

Harskamp is een heel klein dorpje, het is eigenlijk één lange straat, dus het is rustig en het ons-kent-ons-gevoel vind ik gezellig. Maar het is niet heel open-minded. Vorig jaar zag ik nergens een Pride-vlag. Enerzijds word ik er opstandig van en wil ik tijdens Pride een grote regenboogvlag op het balkon hangen. Aan de andere kant denk ik: ik heb ervoor gekozen om te wonen in een heel conservatieve christelijke streek, dus ik moet me aanpassen. Ik wil hier rustig kunnen wonen, en niets over mezelf afroepen. Zo’n vlag zou weerstand opwekken, ik weet zeker dat de meesten het niet zouden accepteren of zelfs een afkeer zouden voelen. In het dorp hoor ik via via wel eens over “de scheppingsorde” en “wat Gods bedoelingen zijn tussen man en vrouw.”

De mensen in het dorp weten niet dat ik queer ben. Als ze erachter zouden komen, zou ik niet liegen, maar ik zou het wel moeilijk vinden – ik wil natuurlijk graag dat ze me accepteren. Maar goed, als ze het er niet mee eens zijn, moeten ze het er maar mee doen. 

Toch zou ik als ik een vriendin zou hebben niet op de parkeerplaats gaan staan zoenen. Mijn onderburen zijn niet christelijk. Toen ik laatst bij hen was vroegen ze of ik “een leuke vriend had?” Ik antwoordde dat dat sowieso niet echt iets voor mij is, en toen grapten ze dat ik nog wel een leuke buurman had. Het was een luchtig moment, maar ik weet niet of ze mijn antwoord begrepen.

Ik ken hier niemand die queer is en dat mis ik soms. De gemiddelde leeftijd ligt hier wat hoger. Ik ben een van de jongste mensen in het dorp, los van de jonge kinderen in de gezinnen. Ik zou een drukker uitgaans-en dateleven hebben als ik rondom Amsterdam zou wonen. Toen ik hier net was heb ik wel een datingapp gedownload, maar ik kwam geen enkele queer-vrouw of non-binair persoon tegen die in Harskamp woont. Ook zou ik het tof vinden om een diverse vriendengroep te hebben. Dat je van elkaar snapt wat je bedoelt en dezelfde soort ervaringen hebt. Soms word ik er moe van om hetero’s uit te leggen wat mijn seksualiteit betekent. 

Chris Rougoor (26) is vrachtwagenchauffeur en woont in Winterswijk

Ik kom uit een klein dorp in de Achterhoek en woon nu zo’n zes jaar in Winterswijk met mijn vriendin. Ik ben transgender – voor de maatschappij noem ik mezelf man, omdat dat makkelijk is, maar ik voel mezelf meer non-binair. Ik kwam eerst uit de kast als lesbisch en op mijn 21ste als transgender – op beide coming-outs reageerde mijn omgeving positief. Toen we een lesbisch stel waren, ik ben nog steeds met dezelfde vrouw, werden we in het dorp wel veel nagekeken en zijn we ook wel eens uitgescholden. Nu ik eruitzie als man, gebeurt dat minder, omdat we nu doorgaan voor heterostel. 

Er heerst hier een sfeer van: doe normaal, dan doe je al gek genoeg. En dat is mooi, maar wel lastig als je iemand bent die er iets anders in staat, dan val je al snel op. Ik denk dat queer mensen daarom eerder richting het westen vertrekken. Toch heb ik dat nooit overwogen – ik voel me thuis in de Achterhoek, vind het nuchtere juist fijn. Queer zijn bevalt me hier prima. In mijn dagelijkse leven ben ik vrachtwagenchauffeur. Echt een mannenwereld, en ik breng wel echt twee werelden samen. Toen ik hier kwam werken, vertelde ik meteen dat ik transgender ben. Een aantal collega’s had snel hun oordeel klaar over dingen die ze niet kennen, maar toch werden ze door mijn coming out nieuwsgierig. Kijk, omdat mensen het hier zo weinig zien, vinden ze het in het begin raar of eng en doen ze er een beetje lacherig over. Zodra ze er meer over horen, gaan ze het normaler vinden. Je moet het ze alleen een beetje uitleggen.

Waar ik tegenaan loop is zichtbaarheid. Ik kwam er pas op mijn 21ste achter dat ik in het verkeerde lichaam zat en dat daar trajecten voor zijn. Als je in de stad woont, zie je dat vaker en kom je misschien sneller op het idee dat het bij jou ook zo is. Tegenwoordig heb je natuurlijk het internet, maar ik denk dat het echt verschil maakt als het iemand is die je kent. 

Daarnaast vind ik het jammer dat er in Winterswijk niets te doen is voor queers qua activiteiten of uitgaan, je moet het echt zelf uitzoeken. Ik heb mijn vriendin bijvoorbeeld ontmoet via een datingsite. Gelukkig ben ik nu aangesloten bij COC Twente Achterhoek. We zijn bezig met meer zichtbaarheid te creëren. Helaas is dat alsnog drie kwartier rijden, maar daardoor leer ik mensen uit de regenbooggemeenschap kennen. Als ik dat niet had gedaan, had ik nog steeds bijna niemand gekend. 

Pride wordt hier helemaal niet gevierd, maar sommige mensen hangen wel een regenboogvlag uit op Coming-Outdag. Met Pride gaan mijn vriendin en ik altijd naar Amsterdam. Het blijft bijzonder hoeveel gelijkgestemden je daar dan tegenkomt. Daardoor kan ik dan echt mezelf zijn. 

Megan* (24) werkt in een hotel en woont in Deventer

Ik ben geboren in Apeldoorn, en woon nu al tien jaar in Deventer. Toen ik een paar jaar geleden uit de kast kwam, reageerde mijn familie heel chill. Ik heb geluk gehad dat mijn oom homo is, hij had het pad om uit de kast te komen al bewandeld in de familie. 

In Deventer zijn geen queer-uitgaansplekken. En ja, ik mis dat wel een beetje. Het is fijn om mensen te ontmoeten die zijn zoals jij. Mijn vriendin en ik zijn inmiddels twee jaar samen, we hebben elkaar ontmoet in het restaurant waar we allebei werkten. Lange tijd wisten wij niet van elkaar dat we op vrouwen vielen, omdat we elkaar niet tegenkwamen in gay-uitgaansgelegenheden. 

Mijn vriendin en ik halen vaak koffie bij een koffietentje. Het meisje dat daar werkt, zei laatst: “Goh, jullie zijn ook altijd samen!” Toen ik zei dat we samenwoonden, reageerde ze met “oh, leuk!” Ze had nog steeds niet door dat we een relatie hebben. Mensen verwachten dat hier minder snel dan in de Randstad.

De mensen hier zijn wel open-minded, maar minder dan in de Randstad. Dat is ook wel logisch, de meeste queers gaan naar de grote stad om het queer-zijn te ontdekken. In het begin ging ik ook veel naar Amsterdam. Dat is denk ik wat ik het meest mis, andere queer-mensen. Ik ken een lesbisch stel met wie mijn vriendin en ik bevriend zijn, voor de rest is iedereen hetero. Iedereen wil hier heel graag normaal gevonden worden, en is daarom minder open. Maar ik denk ook dat mensen daarom graag hier blijven, omdat ze het in de Randstad overweldigend vinden.

Gelukkig kunnen we wel gewoon hand en hand over straat, maar ik denk vaak dat mensen denken dat we twee vriendinnen zijn. Dat is soms wel lastig. Het is fijn dat we over straat kunnen, maar toch wil ik graag worden gezien als dat wat we zijn: een stel. 

Pride wordt hier niet gevierd. Dat is jammer, maar ergens zou ik me ook niet comfortabel voelen als het hier zou zijn. Ik denk: laat dat maar gebeuren in Amsterdam. Ik val liever niet op, omdat ik ergens toch bang ben voor de reacties van anderen. Mijn vriendin en ik gaan meestal met Pride naar Janey, een lesbisch feestje in Amsterdam. Toch vond ik Amsterdam Pride ook wel overweldigend, iedereen was zo open en heftig. Cool, maar wel een groot contrast met Deventer.

*Megan en Ann willen hun achternaam liever niet in dit artikel vermeld hebben. Hun achternamen zijn bekend bij de redactie.