Veganisten dragen ook bij aan het ontstaan van superbacteriën

Er zijn allerlei redenen te bedenken waarom sommige mensen ervoor kiezen om geen dierlijke producten te consumeren. Het feit dat we ons vee regelmatig volpompen met antibiotica, waarmee we significant bijdragen aan de ontwikkeling van antibioticaresistentie, is daar een van.

Maar wat sommige veganisten zich niet realiseren, is dat ze ondanks het vermijden van dierlijke producten nog steeds bijdragen aan de opkomst van superbacteriën die mogelijk ontstaan door toenemende antibioticaresistentie. Ook in fruit en groente zit namelijk antibiotica (al is dat veel minder dan in vlees). Tenzij je puur biologisch eet, draag je met je voeding ook bij aan het risico dat bacteriën resistent gaan worden. Dit zou ons terugvoeren naar de donkere Middeleeuwen van de geneeskunde, waarbij iedere wond of schram levensbedreigend kan zijn.

Ik zeg dit niet om veganisten af te vallen, maar meer om bewustzijn te scheppen. We zijn allemaal onderdeel van het probleem en we lopen allemaal risico. Zelfs als je een streng biologisch, veganistisch dieet volgt en bijna nooit antibiotica gebruikt, ben je nog steeds niet veilig voor het gevaar van de superbacterie. Je kunt alles ogenschijnlijk helemaal goed doen, en dan nog steeds kun je de resistentie niet tegenhouden. Letten op wat we eten is een deel van de oplossing, maar er moet nog veel meer gedaan worden.

Wat dat precies is, zal de Verenigde Naties volgende week in een bijeenkomst proberen uit te zoeken. Dit is de eerste keer dat een internationaal orgaan op hoog niveau een vergadering houdt, die volledig is gewijd aan antibioticaresistentie. Hoewel de WHO van de VN zich specifiek richt op wereldwijde volksgezondheid, wordt er zelden bijeengekomen om de problemen van de volksgezondheid te bespreken. De recente problemen omtrent Ebola en aids waren hier een uitzondering op, wat aangeeft hoe ernstig het probleem van antibioticaresistentie zou kunnen worden. Waarschijnlijk zullen er bij de bijeenkomst nieuwe resoluties voorgesteld worden, waarna de VN de lidstaten zal vragen om wettelijke wijzigingen te implementeren ter bevordering hiervan. Maar dat is slechts een deel van de oplossing.

"Een aanpak van bovenaf gaat zeker niet helemaal werken, maar het kan ook niet volledig vanuit de bevolking komen," zegt dr. Keiji Fukuda, assistent directeur-generaal en speciale vertegenwoordiger van antimicrobiële resistentie bij de WHO. "Ik denk dat het belangrijk is dat iedereen begrijpt dat we een probleem hebben. We hebben oprechte betrokkenheid van de mensen nodig."

Ik sprak met Fukuda na een panel over de antibioticaresistentie, woensdagavond in Manhattan. De verschuiving in de collectieve gedachte ten opzichte van roken die nu plaatsvindt, is volgens Fukuda iets wat we ook kunnen gaan zien bij de antibioticaresistentie.

"Je kunt regels opstellen. Je kunt waarschuwingen geven. Maar als het mensen niet boeit, blijven ze gewoon roken," vertelde Fukuda. "Toch zien we nu dat er een verandering plaatsvindt. Mensen roken niet meer binnen. Overal ter wereld zal je een kroeg binnenstappen en een bordje zien met "niet roken". Dat is niet alleen maar de regulering van bovenaf, dat is ook een culturele verandering.

Er is een rol voor de overheid weggelegd. Regelgeving kan voor een groot deel de hoeveelheid antibiotica die wordt gebruikt in landbouw terugdringen, en kan zelfs het overschot aan antibioticarecepten van de dokter aan de kaak stellen. Maar zonder een verandering in het perspectief van de bevolking dat steun biedt aan deze maatregelen, krijgt een overheid weinig voor elkaar.

Het goede nieuws is dat de collectieve gedachte al aan het veranderen is. Grote voedselketens zoals McDonald's, Subway en Perdue hebben al aangegeven om over te stappen naar antibiotica-vrij vlees in hun restaurants, vanwege de vraag van hun klanten. We kunnen stemmen met onze bankbiljetten, of met echte stembrieven. Net als met roken, hebben we een versterking van het bewustzijn nodig, die de ernst van het enorme risico voor onze gezondheid erkent. We moeten het niet zien als een vaag, ver probleem dat we gewoon van onze schouder kunnen vegen.

"Het gaat moeilijk worden. Het zal langzaamaan komen, maar het kost tijd," zegt Fukuda. "Maar voor het eerst is de discussie veel breder geworden. Dit vormt de basis voor echte veranderingen."