Portretten: 8 jaar geleefd in beeld

Geen twijfels meer. De plek voor bevestiging, tijdelijkheid, de toekomst; rechte ruggen, ogen gericht op projecten, enkele complicaties, huizen voor iedereen. 

Ik word verwelkomd, maar ik maak mezelf klein, doe mijn schoenen af en stap hun alledaagse levens binnen, net zoals zij mijn slaapkamer acht jaren geleden binnenstapten, om hun foto’s te laten nemen. Nu ben ik terug om ze opnieuw vast te leggen. Met twee creëren betekent je toekomstige zelf construeren. 

Die follow-up en dat gemeenschappelijke vertrouwen zijn van groot belang. Het is al altijd goed gegaan en iedereen kent elkaar, zonder elkaar echt te kennen. Ik zou graag een tentoonstelling krijgen in Brussel, zodat iedereen elkaar kan ontmoeten. Negen van de groep zouden graag samen op een reisje gaan, wat ik best grappig vind. Magda vraagt me of ik in het project zal voorkomen in een zelfportret, zoals vroeger, en dan denken we terug aan de dag waarop ik mijn abortus had tijdens het project. Ze zegt me: “Jij bent ook aan het veranderen, van abortus naar een kinderwens.” Ik vond dat ontroerend. 

Op een instinctieve manier werken, dat is zoeken naar momenten van oprechtheid, openhartigheid. En documenteren, dat is traag en met de tijd mee werken. Fotografie is een medium dat me in contact bracht met de tijd die andere mensen beleven. Onderweg van Brussel naar Lyon, waar ik nu woon, denk ik na over “vertrouwen”, niet over familie, vriendschap of liefde specifiek, maar deze band, dit vertrouwen, dat we hebben gesmeed over de afgelopen acht jaren, die ons ertoe in staat stelde telkens opnieuw af te spreken. 

Merlin maakt me een kopje Italiaanse koffie en vertelt me over zijn vele projecten als “vrije man”. Hij settelde ver weg van het Brusselse centrum, maar kraakt nog steeds als protest tegen de huurprijzen, samen met zijn hond en 36-jarige partner, een professionele hockeyspeler. Spraakzaam als altijd, met een diepe stem, stoppels op zijn witte huid, lijkt hij groter, sterker en meer gegrond. Zelfzeker. Overtuigingen en ethiek. 

Tussen een reisje naar Chili binnen twee dagen en voorbereidingen voor een poolexpeditie in, lijkt hij stevig met de voeten op de grond te staan, zijn ideeën lijken helder en zijn geest scherp om nog bij te leren, een kinderlijke droom om binnen twee à drie jaar een plekje te vinden met uitzicht op de bergen. Ik neem een foto van zijn torso, dat nu vol staat met tattoos. 

Ik spreek af met Aurora in haar atelier in Brussel, dat ze nu al een jaar heeft. Zwarte haren met bordeaux streken, ze is groot en knap, met diezelfde glimlach. Terwijl ze haar tentoonstelling voorbereidt, vertelt ze me over een ontdekking die ze deed in Marseille, een soort van wedergeboorte van een tweetal jaar geleden, waarin ze haar popart begon te linken met haar Kosovaarse roots en haar huidige emoties. Haar gezonde geliefde die voor haar kookt zorgde voor een aantal extra kilo’s die haar goed staan, haar moeder is aan het genezen - ze komt zelfs langs om haar te helpen achteraf, dit alles lijkt me nog steeds zo onwezenlijk. 

Aan een sneltempo, tussen haar leven in Brussel en Marseille in, schildert ze zonsondergangen. Ik neem een foto van haar bij haar canvassen en ze poseert als een sterke vrouw in haar spiegel, van dichtbij, maar het novemberlicht is te zwak. We kijken ernaar uit om elkaar terug te zien in het zonnige Marseille, en om dit project verder te zetten. 

Ik vind Nine terug in haar nieuwe appartement. De eerste zin is een diagnose. Ze is nu vier maanden onder behandeling. We praten over liefde, simpliciteit en soberheid. Simpele dingen die vriendelijkheid faciliteren en dus een reconstructie. De eerste zonnestralen sinds ik er ben prikken door het Belgische wolkendek, ze steken hun kop uit voor haar. Ik neem een foto. 

Ze heeft haar haren gebleached vandaag, maar nu zijn ze lila. Ze toont me haar notitieboekjes, die zijn veranderd naar strak en kalm, het tegenovergestelde van vroeger. Desondanks alles is de angst om te vallen nog groot, de angst om alles te vernielen. Alles wordt beetje bij beetje gedaan, maar wel op het goede pad. We praten over werk en stabiliteit. Nine heeft nog steeds die kalme stem en melancholieke groene ogen. Ze wisselt een paar keren van kledij en gromt, dan relativeert ze, want erover grommen is beter dan de verschillende woelige momenten die we al hebben doorgemaakt. Drie koffies en vier sigaretten. Dan zegt ze tegen me: misschien zal je op een dag de tienercrisis van mijn dochter ook vastleggen.

Ik vind Eli terug in haar oude kamer, dat haar nieuwe appartement is. We hebben elkaar enkel nog maar hier gezien en alles ziet er anders uit: een keuken in plaats van een sofa en er liggen overal tapijten. Ze vertelt me rechtuit: “Het is enorm symbolisch dat je hier nu bent, want ik ben volwassen aan het worden. Ik ben bijna klaar met mijn rijlessen en ik ben aan het solliciteren voor stages.” Ze vraagt me ook over Alex, die destijds anorexia had. “Ik ben stabiel,” zegt ze. Ze heeft het ook over haar relatie met alcohol vroeger en nu, met enkele kostbare rustige momenten. Het woord “ethiek” valt verschillende keren. 

Ik neem de foto’s voor we verder gaan, het licht verdwijnt snel. Enkele portretten doen we op dezelfde plek van acht jaar geleden, samen met een breed beeld van haar gemeubelde appartement, dat destijds leeg stond. Ze praat met me over haar moeder, die het met haar heeft over haar eigen dood, het belang van herinneringen en over vandaag beginnen te schrijven. Liefde komt ook aan bod. “Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld in mijn leven als vandaag.”

We zoeken samen uit hoe oud ze was toen ik haar leerde kennen. Ik vind haar terug in een gedeeld appartement, waar ze sinds anderhalf jaar samen in een kamer woont met haar lief. Veel veranderd is ze niet, ze gaat nog steeds gekleed in het zwart met zwarte haren. Met hetzelfde doorzettingsvermogen als altijd. Ze maakt een kopje koffie voor me en toont me haar kamer, waar ik een foto neem van haar bevroren postuur. Twee jaar geleden, nadat ze gediagnosticeerd werd met chronische depressie, begon ze haar dagelijkse verdriet om te zetten in woorden, en haar behandeling heeft haar ook enorm geholpen. Naast haar zoektocht naar een stage als criminoloog en een studentenjob, vertelt ze me dat ze zich beter voelt, maar dat het niet voelt alsof ze veranderd is. Ze heeft rustigere avonden en de angstaanvallen zijn ook geminderd. Ze vertelt me over Vlad en Natalia, die nog steeds haar vrienden zijn, en dat ik hun bijna volledig getattoeerde lichamen zou moeten fotograferen in de zomer. Ze zegt: “Ik kan niet wachten om het hele project te zien eens we oud zijn.”

Enkele foto’s met de grijze lucht en de stille kou in haar onverwarmde studentenkot. En uiteindelijk vertelt ze me dat ze ervan droomt om naar Canada, naar Montreal, te verhuizen, al lang zelfs, om opnieuw te starten en weg te zijn van dit alles. We zullen elkaar wel zien als we verder willen gaan met het project. Cool maar geïnteresseerd, dankbaar maar verlegen, verwelkomend en introvert, we nemen ons afscheid op de trappen, tot “drie jaar van nu”.

Ik spreek af met Yona in het appartement van een vriend van een vriend. Niets is veranderd in haar gezicht, ze praat nog steeds even snel als altijd en haar rechter wenkbrauw gaat omhoog met elk woord. Ze ging vijf jaar lang naar Londen en de laatste keer dat we elkaar zagen was ze 18 jaar oud. Ze vertelt me over haar leven als student, waarbij ze van het ene naar het andere appartement verhuisde, met ingewikkelde ontmoetingen, weinig geld, een uitputtende studentenbaan en een vermoeiend leven in Londen. Maar ze verkiest dat boven het leven in Brussel en ze zal er alles aan doen om terug te keren.

Ze blijft alleen en leeft voor haar projecten, verliefd “op zichzelf”, zegt ze. Een zonnestraal verschijnt en ik maak zoals gewoonlijk een foto van haar buiten. Nog altijd met haar witte lokken en haar kinderlijk gezicht. 

Ik vind No in haar nieuw kraakpand, een paar meter van haar oude plek waar ze al jaren in de kou leeft. Ze heeft donkere wallen van de vermoeidheid, maar nog steeds die even grote glimlach. Nog steeds geweldig ook. We gaan een kleine kamer binnen waar we een kachel aansluiten. Ze vertelt me over haar leven als activist, haar stage waar ze werkt in de opvolging van abortussen, de fastlife. We vertellen elkaar over ons leven; we zijn close, het nieuws over onze ouders hoort erbij, het bespreken van liefde ook. We zouden elkaar graag ergens anders dan in Brussel zien. Noémie is al een tijdje niet meer met Camille, ze is met een jongen nu.

We roken sigaretten, gehuld in dekens. Ik maak foto's met gedempt licht in haar koude kamer. We nemen ook een foto samen.

Ik vind Vlad thuis voor de eerste keer na zeven afwezigheden. Ondanks zijn verschillende kapsels heeft hij nog steeds dezelfde haarstijl, het toeval heeft het goed geregeld. Het is een grijze dag en we maken een foto op het dak, net zoals zeven jaar geleden. Hij laat me zijn fototoestellen, boeken en zijn passie voor bepaalde lichteffecten zien. Hij creëert 3D-beelden van zijn eigen hoofd en is ook een grafisch ontwerper.

Hij is helemaal in het zwart gekleed en draagt een ketting met een maan die hij koestert. Altijd erg kalm, stemt hij ermee in dat we enkele portretten maken. We zeggen ook dat we elkaar snel weer zullen zien.

Ik ontmoet Natalia buiten, op een ietwat grijze dag, net voor ik mijn trein neem. De foto's weerspiegelen niet per se de Natalia van vandaag, want in haar woorden is ze stralend en in balans. Het gaat haar goed, eindelijk! Ze is verliefd op haar beste vriend, Liam. De liefde heeft haar stabiliteit in haar leven en gevoelens gebracht. Ze vertelt me over haar studie psychologie, haar geliefde hond, en haar plannen voor de toekomst. We praten veel over liefde.

Ze zegt dat, ondanks de kou, dit een heel fijn moment is, dat we er nog steeds zijn na al die tijd, verbonden door vertrouwen. We zouden deze zomer graag foto's maken met Vlad en Magda, samen. Natalia heeft nu kort wit haar, haar ogen zijn kalm en rustig. Ik ontdek in haar een zachtheid die ik niet kende, een tederheid naar zichzelf die me geruststelt. We worden vertrouwelingen van elkaar.

We bevinden ons bij Suzanne, bij haar moeder thuis in Toulouse, in haar tienerkamer. Ik ontmoet haar moeder en vind eerlijkheid in hun familie, in hun moeder-dochterrelatie. Een oprechtheid en gastvrijheid even helder als Suzanne's blauwe ogen. Elkaar weer ontmoeten, nog altijd onder de indruk van haar persoonlijkheid en haar vermogen om zo op haar gemak te zijn, op een natuurlijke manier dat ik me afvraag wat ik eigenlijk te vertellen heb na al die tijd, terwijl we haar salade eten. Jarenlang onze verhalen delen, onze verlangens om te schrijven, plannen te maken om naar het platteland te gaan, de stad te verlaten.

We gaan naar haar kamer fotograferen zoals vroeger, naakt, en ontdekken duizenden tattoos. Altijd comfortabel en mooi. Ik film haar en laat haar praten. Een tijdloos moment waarin ik mijn Brusselse herinneringen herbeleef, een gedeelde geschiedenis van tieners maar ook van vrouwen. Praten over grenzen en het lichaam. Altijd ruimte latend voor oprechtheid. We zeggen dat we elkaar binnenkort weer zullen zien in Ariège, wanneer ze paarden zal hebben.

Manna haalt me op aan het station van Montpellier. We Manna vient me chercher à la gare de à Montpellier. We bespreken het leven in Brussel opnieuw: wie er wegging, wanneer en waarom; hoe gaat het met Nine? Vervolgens komen we aan in haar appartement dat ze deelt met haar partner. Ze maakt een tomaten-burrata salade voor me en laat me haar planten op haar balkon zien, alles wat ze met haar nauwkeurige en sterke handen creëert in haar verschillende projecten. Ze vertelt me over haar werk in de bouwsector, de mannelijke omgeving, het pestgedrag, haar behoefte aan ruimte en onafhankelijkheid. We praten ook over het verleden en onthullingen, grijze gebieden, verkrachtingen, isolatie, twijfels en dagelijkse woede na deze gebeurtenissen. We bespreken boeken, maar ook avonden met vriendinnen.

We gaan naar haar kamer - hun kamer, maar vandaag is het de hare, waar ze me alles kan vertellen wat ze wil. De rest is vastgelegd in beelden en mijn camera. Ze neemt de tijd voor ons, ze geeft me een boek, symbolisch zoals het is.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.