Dragshowbar Lellebel eert Amsterdamse Drag- en Transgendericonen in een expositie

Tijdens Pride 2018 lees je bij ons extra veel verhalen over mensen van het hele lhbt+-spectrum. Klik hier voor alle artikelen van Onder de gaydar. Vandaag opent in dragshowbar Lellebel in Amsterdam een tentoonstelling bestaande uit 81 portretten van de drag- en transgendericonen die stad rijk is of heeft gekend. Dit in het kader van de Pride, die als thema dit jaar de helden uit de lhbt+-gemeenschap eert. Lellebel werd eenentwintig jaar geleden opgericht door Hans Wijtenburg, ook wel bekend als Tante Dees of Desirée dello Stiletto, en is sindsdien een veilige haven voor alle personen op het lhbt+-spectrum.

“Ik merkte dat wanneer ik enthousiast praat over Daisy, Sally of Hellun, er van de nieuwe generatie bijna niemand is die hen nog kent. Mensen worden zo snel vergeten. Dat mag niet gebeuren, vond ik. Dus besloot ik deze mensen als helden van onze homo- en transgendergemeenschap een ereplaats geven in onze eigen Hall of Fame,” vertelt Hans. Elk portret wordt begeleid door een korte biografie waarin de kleurrijke levens uiteen worden gezet en de verdiensten van de iconen voor de gemeenschap worden genoemd. Hier op i-D tonen we alvast een voorproefje.

Kiki Boops is het alter ego van Aneudy Garcia. Hij is afkomstig uit de Dominicaanse Republiek maar voelt zich overal ter wereld thuis. Naast zijn muzikale talent maakt hij kleurrijke schilderijen – zo heeft hij bijvoorbeeld het hele interieur van café Reality geschilderd in tropische sferen, compleet met papegaaien en palmbomen. In café Lellebel trad hij op vrijdag regelmatig op. Daarnaast maakte hij enkele clips, was hij semi-finalist bij Holland’s Got Talent, en werkte hij mee aan een Pride-concert voor Unicef.

Miss Thandi is het alter ego van Vuyo Raymond Matinaya, die in 2001 overleed. Raymond was een Zuid-Afrikaanse female impersonator, artiest, zanger en danser. Van 1998 tot aan zijn dood werkte hij in café Lellebel, waar hij onder andere Zuid-Afrikaanse avonden organiseerde. Daarnaast trad hij met een stel muzikanten op diverse podia en in verscheidene theaters op. Hij zou echter nooit zijn geboorteland vergeten. Met het geld dat hij verdiende richtte hij Afro Vibes op – een Zuid-Afrikaans festival dat tot op de dag van vandaag nog bestaat – en liet hij studenten uit zijn geboortedorp Port Alfred in Amsterdam studeren. Later is hiervoor het Vuyo Raymond Matinaya Fonds in het leven geroepen. Na een optreden in het Cosmotheater aan de Nes, viel Raymond ten prooi aan een acute hepatitisaanval, waaraan hij overleed. Zijn lichaam zou vanwege zijn verdiensten gratis worden overgebracht naar Zuid-Afrika door South African Airways, maar het toestel vloog bij een tussenlanding in Nigeria in brand. Raymonds lichaam werd in fases begraven, telkens als men weer iets van zijn stoffelijke resten vond. Om zijn leven te eren werd in de Melkweg een herdenkingsbijeenkomst georganiseerd waar onder andere Desirée dello Stiletto en Babette La Fayette namens de Lellebel een optreden gaven.

Hellun Zelluf was het alter ego van Geert Vissers, die in 1992 overleed. In de jaren tachtig en negentig werd Hellun Zelluf bekend door optredens in het Anthony Theater en in Club Mazzo. De Gay Dating Show op Salto trok vanaf 1990 veel kijkers. Maar buiten dat was hij vooral een aids-activist die door middel van zijn programma voorlichting wilde geven over deze ziekte. In 1991 richtte Geert samen met Marco de Koning de stichting Hellun Zelluf op, waarmee ze wilden afrekenen met het beeld van het zielige hiv-slachtoffer en de tragische aidspatiënt. De stichting haalde geld op voor een speciaal ligbad voor de aidsafdeling van het AMC in Amsterdam.

Sally Bowles is het alter ego van Rob Goudeketting. In Gaiety en Montmartre maakte hij furore met zijn bonte dinsdagavond waarbij hij krantenartikelen besprak. Ook had hij een talkshow met bekende gasten zoals André van Duin, Zangeres zonder Naam, Eric Beekes en Liesbeth List. In café Lellebel deed hij eind jaren negentig de bingo. Hij gaf nog een laatste gastoptreden in 2009, op de Hakjes Pakjes-avond van Dolly Bellefleur in het Theater van ‘t Woord bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam.

De expositie 'Heroes Of Our Transgender (& DragQueen) Community' is van 27 juli tot 13 augustus te bezichtigen in café Lellebel. Kijk hier voor meer informatie.

Met dank aan Hans Wijtenburg en Michael van Lier

Dit artikel verscheen eerder op i-D.