FYI.

This story is over 5 years old.

televisie

RIP 'Girls', een serie die door iedereen verkeerd begrepen werd

De personages van 'Girls' hadden misschien een chronisch gebrek aan zelfkennis, maar dat geldt niet voor de serie zelf.

Afgelopen weekend werd de laatste aflevering van Girls, de serie van Lena Dunham waar je waarschijnlijk een grondige hekel aan had of die je gewoon nooit keek, uitgezonden. Dus lijkt dit me een uitstekend moment om nog eens te benadrukken dat de grootste fout van de serie de titel was. O man, die titel. Die slechte en misleidende titel. Een serie die Girls heet en dan draait om vier rijke, witte meisjes. Au.

Advertentie

We werden allemaal op het verkeerde been gezet door die titel. Doordat de serie Girls heette, dachten we dat het een poging was om een waarheidsgetrouw beeld te geven van de uiteenlopende ervaringen van elke vrouwelijke millennial op deze aardbol. Daardoor was de serie ook gedoemd om te mislukken – zoals veel slimmere mensen dan ik al hebben opgemerkt, is er weinig realistisch aan een serie die zich afspeelt in New York en gaat over de vier witste mensen ter wereld. Wat vervelend is aan het hele titelding, is dat waarheidsgetrouwheid nooit het doel was van Girls. De serie schoot tekort als een realistisch drama over het leven van vrouwen in de grote stad, omdat het dat ook niet was. Het zag zichzelf juist als een komedie, een satirische kijk op het leven van jonge vrouwen uit de gegoede Amerikaanse middenklasse. In die zin was Girls kunst. Het is raar en jammer dat we het nooit zo hebben gezien.

Voor de duidelijkheid: ik ben de doelgroep van Girls. Een jonge, witte, hoogopgeleide vrouw met vrienden die ook vrouwen zijn. Lena Dunham heeft waarschijnlijk een plaatje van iemand die verdacht veel op mij lijkt op een moodboard in haar kantoor hangen, naast wat Taylor Swift-lyrics en een paar helende kristallen. Dus ja, ik ben fan van de serie. Niet omdat ik denk dat het bestaan ervan een grensverleggende overwinning voor het feminisme was, want dat was niet zo. En ook niet omdat ik het frustrerend vind dat Dunham veel meer onder een vergrootglas werd gelegd dan al haar mannelijke collega-showrunners, al was dat wel zo. Hoewel Girls me in eerste instantie aansprak omdat het de manier representeerde waarop ik de wereld ervaar, kon ik de serie uiteindelijk vooral waarderen omdat het liet zien hoe beperkt en bekrompen die ervaring is.

Advertentie

Girls was een meedogenloze en ongelofelijk grappige afrekening met verwende witte meisjes. De toon van de serie – die dikke knipoog – werd al gezet in de eerste aflevering; een iconoclastisch stukje televisie dat na al die jaren nog even zo sterk is. Elke zin is raak, elk dialoog een komisch hoogstandje. We maken kennis met Hannah "stem van een generatie" Horvath en haar drie net zo onvolwassen vriendinnen, en haar soort van vriendje Adam – een perfect overdreven karikatuur van de zelfingenomen Beginnende Kunstenaar die zo fucking griezelig en naar is dat, nou ja, je tegen beter weten in ook onmiddellijk met 'm naar bed wil.

Als je ook maar een beetje op de vrouwen in de serie leek, dan lachte je omdat de personages een weergave waren van jouw allerslechtste karaktereigenschappen. Maar zelfs als je je helemaal niet kon identificeren met Hannah en co, was de emotionele chaos nog steeds het kijken waard. De serie sprong nogal bruut om met z'n jonge hoofdpersonen, en ze hadden bijna altijd de dingen die hen gebeurden verdiend. Al was dat al met al niet veel, zelfs niet na zes jaar lanterfanten in Brooklyn en praten over hun onzekerheden en blaasontstekingen.

Je begeeft je op glad ijs als je problematische kunst gaat verdedigen als satire. En het is ook waar dat Girls streefde om meer te zijn dan een komedie. De serie maakte uitstapjes richting drama, met wisselend succes – er zaten een paar gemakzuchtige bottle episodes tussen die rechtstreeks uit een boeketreeksromannetje leken te komen. Moesten we nou echt Hannah seks zien hebben met een steenrijke dokter? Nee.

Advertentie

Toch zijn er maar weinig tv-series die zo bereid zijn om een risico te nemen en te experimenteren. In het één na laatste seizoen nam dit de vorm aan van filmachtige afleveringen die zich richtten op de individuele personages. Op dit punt had de serie (of nou ja, de makers) zich al gerealiseerd dat er een limiet zat aan het millennial- Sex-and-the-City-parodie-trucje waar ze al vijf jaar op leunden. In plaats van er een einde aan te breien, zette de serie door en probeerden ze iets nieuws en interessants.

Het nadeel is dat Girls nooit echt wist hoe ze het plot gaande moesten houden, en ook z'n draai in New York niet helemaal kon vinden – een groot deel van de beste afleveringen vonden plaats op andere locaties. Maar dit maakte allemaal niet zoveel uit, omdat er zoveel aandacht voor detail in de scènes zat dat ze toch werkten. Het ging altijd, altijd om het dialoog – de verhaallijn zwabberde alle kanten op, maar de oneliners bleven overeind.

Het was spannend om te zien hoe de schrijvers van Girls, die het misschien zat waren om eindeloze blogs te lezen over Dunhams BMI en Twitterfeed, steeds minder fucks gaven. Terwijl de kritiek steeds intenser en persoonlijker werd, bleef Dunham tegen de grenzen van het genre aanduwen. In het beste en laatste seizoen, een slim omgedraaide spiegeling van het eerste, zijn de personages van de serie onuitstaanbaarder dan ooit.

Sterker nog, tegen het einde was Girls gereduceerd tot z'n twee meest verschrikkelijke personages. Het is de Marnie en Hannah-show – de andere meisjes komen niet eens meer voor in de finale. Marnie, die er in zes jaar niet in is geslaagd om ook maar één persoonlijkheidsfout recht te trekken, woont samen met Hannah, die zich begint te realiseren dat haar impulsieve besluit om in haar eentje een kind op te voeden verstrekkende consequenties heeft. Williams en Dunham gaan ervoor, sparren met elkaar met feilloze timing. Met haar selfies en Tracy Chapman-meezingers steelt Williams de show, en tilt ze het concept van een onsympathieke vrouwelijke protagonist naar nieuwe hoogtes.

Mensen die Girls bekritiseren vanwege het gebrek aan realisme snappen het niet. Wat maakt het nou uit dat Hannah haar appartement in Bushwick niet zou kunnen betalen van een schrijverssalaris? Wat kan het nou schelen dat ze die baan kreeg zonder een MFA? Ze was niet Carrie Bradshaw – het was niet de bedoeling dat we haar serieus namen, of jaloers waren op haar leven. Dat haar personage kon overleven op weinig meer dan haar dubieuze charmes was wat haar zo leuk maakte om naar te kijken.

De afgelopen zes jaar is het een sociaal geaccepteerd tijdverdrijf geweest om te haten op Girls, om het weg te zetten als een experiment van HBO, een zinloze reboot van Sex and the City, een mislukking als het aankomt op intersectionele feministische representatie. Het is grappig om te bedenken dat zelfs de meiden in Girls waarschijnlijk kritiek zouden hebben op hun eigen serie om dezelfde redenen als veel van de kijkers – het zijn tenslotte hoogopgeleide alfameisjes. Ze zijn allemaal zo zelfbewust woke dat ze van weeromstuit racistisch zijn – een trope die sindsdien geperfectioneerd is door Abbi en Ilana van Broad City, een meer pure komedie dan Girls en misschien ook een grappigere, al is het moeilijk voor te stellen dat Broad City ooit had kunnen slagen zonder Girls als voorganger.

Het voelt een beetje gek om dit te zeggen over een serie waarover een miljoen online artikelen zijn geschreven, maar ik ben ervan overtuigd dat wij allemaal Girls nooit echt hebben begrepen. Nu, zes jaar later, lijkt het bijna te laat om de waarheid onder ogen te zien: dat Lena Dunham de grap maar al te goed snapte. Tuurlijk, het ontbrak de girls van Girls aan broodnodige zelfkennis. Maar dat geldt niet voor de schrijvers die hen tot leven wekten.