Matteo Sedda
Alle foto's door Romain Vennekens
Identiteit

Deze Belgische danser wil een einde maken aan het taboe op HIV

“Vandaag de dag is het niet meer het hiv-virus zelf dat doodt, maar het stigma en isolement die ermee gepaard gaan,” vertelt Matteo Sedda (29).
Romain Vennekens
Brussels, BE

Na zijn dansopleiding in Milaan verhuisde Matteo Sedda naar Brussel. Aanvankelijk leek hij de wind in de zeilen te hebben: hij ging bij een groot dansgezelschap werken, kon leven van zijn passie en werd omringd door een heleboel vrienden. Hij leefde z’n droomleven, tot hij op een dag te horen kreeg dat hij hiv-positief was. Voor Matteo was dat het beginpunt van een innerlijke strijd, die hij daarna ook artistiek en politiek tot uiting bracht. Geen strijd tegen het virus zelf – daarvoor nam hij al de nodige maatregelen – maar tegen een indirecte, maar misschien misschien wel meer verwoestende vijand: de angst die hiv met zich meebrengt.

Advertentie

Omdat hij het gevoel had dat veel mensen nog steeds niet veel weten over hiv en de mensen die ermee besmet zijn, creëerde Matteo "POZ!": een toneelvoorstelling over het pad van een geïnfecteerd queer figuur. In plaats van de miserie waarmee hiv vaak geassocieerd wordt te benadrukken, is deze show vooral een ode aan het leven. VICE sprak met Matteo over zijn voorstelling en de dingen die hij als seropositief persoon meemaakte, die als basis voor de show dienden: “Veel van mijn vrienden kregen pas te horen dat ik hiv had toen ze de show zagen. Ik gebruikte het podium om uit te drukken wat ik met woorden niet kon zeggen.”

hiv positief toneelvoorstelling pow

VICE: Hey Matteo. Wanneer ontdekte je dat je hiv had?
Matteo: In juni 2016, na een routinecontrole. In het begin kon ik vrij goed omgaan met het nieuws. Ik kende verschillende mensen die hiv-positief waren en wist dat ik met slechts één pil per dag verdere schade door hiv kon tegengaan. Dan blijft je lichaam gezond, en kan je het virus ook niet doorgeven. Maar ongeveer een maand nadat ik begonnen was met die pil, werd ik bang. Ik begon me meer en meer op te sluiten in een zeer donkere en melancholische bubbel. Ik dacht er zelfs aan om te stoppen met mijn werk in de theaterwereld, ook al was dat altijd mijn droom geweest. Ik vroeg me af wat eigenlijk het nut was van mijn professionele leven, en begon het eerder te zien als een verspilling van tijd. Ik had dit virus in me, redeneerde ik, dus moest ik aan mezelf denken, niet aan banale dingen die op een podium plaatsvinden. Het was een vreemde tijd.

Advertentie

“Wanneer ik mijn vrienden of familie wilde vertellen dat ik seropositief was, stond ik telkens weer met een mond vol tanden. Iets veroorzaakte gewoon een kortsluiting in mijn hersenen.”

Waar was je dan zo bang voor?
De vooroordelen, en hoe mensen daardoor over me zouden oordelen. Ik begon bang te worden voor wat andere mensen van me dachten en ik begon me af te vragen wat ik had misdaan om dit virus te krijgen. Ik voelde me schuldig en accepteerde mezelf niet. Wanneer ik mijn vrienden of familie wilde vertellen dat ik seropositief was, stond ik telkens weer met een mond vol tanden: ik kreeg het niet over mijn lippen. Ook al wist ik dat ze van me hielden en me zouden accepteren: iets deed mijn maag spontaan omkeren en veroorzaakte een kortsluiting in mijn hersenen. Nu weet ik dat dit allemaal symptomen waren van het stigma dat nog steeds rust op hiv.

hiv pil medicatie

De pillen die Matteo elke dag moet nemen zijn voor hem een dagelijkse herinnering aan zijn kwetsbaarheid en sterfelijkheid, ook al hebben ze eigenlijk een positief effect op zijn gezondheid. In zijn voorstelling geeft hij daar een nieuwe betekenis aan door de medicamenten als decorstukken te gebruiken.

Was je bang voor de reacties van de mensen die je dierbaar waren?
Ja, ik was bang dat ze me ervan zouden beschuldigen om seks zonder condoom te hebben gehad, dat ik geen empathie, maar een preek zou krijgen. Dat spookte allemaal door mijn hoofd. Er zijn zoveel vooroordelen over hiv; mensen praten over de ethische aspecten ervan zonder er eigenlijk veel van te begrijpen. Seks is een universeel iets, iedereen doet het, dus waarom zou je daarover oordelen? Ik kreeg dit virus omdat ik van iemand hield. Als we zouden stoppen met de hele tijd over elkaar te oordelen, zou de wereld een veel betere plek zou zijn.

Advertentie

Dat ik vandaag wél over al dit kan praten, komt in de eerste instantie omdat ik mezelf heb geaccepteerd, maar ook omdat ik weet dat mijn vrienden en familie van me houden en me hierin steunen. Ik voel me gesteund door hun liefde. Maar ik weet dat veel jonge mensen die luxe niet hebben. Vandaag de dag is het niet meer het hiv-virus zelf dat doodt, maar het stigma en isolement die ermee gepaard gaan.


Krijg elke zaterdag onze 10 beste verhalen over lhbt+ en meer gemaild: schrijf je nu in voor de VICE-newsletter.


Wat heeft je uiteindelijk uit die negatieve bubbel gehaald?
Ik kwam een tekst van de Amerikaanse auteur Jeff Leavel tegen, waarin hij vertelt hoe het virus hem had gedwongen zijn leven anders te leiden. Ik besefte dat ik het geluk had om in deze tijd te leven, waarin het virus met die ene pil per dag ongevaarlijk en niet overdraagbaar blijft. Natuurlijk moet ik nog steeds oppassen dat ik de medicijnen niet vergeet, gezond blijf en regelmatig naar de dokter ga. Maar vroeger stierven mensen gewoon door hiv en was er geen andere oplossing. Maar dankzij de strijd die zij hebben gevoerd, eender of ze nu kunstenaars, activisten of gewone mensen waren, kan ik vandaag leven zoals alle andere mensen.

hiv seropositief dansvoorstelling pow

Je optreden gaf me het gevoel dat je je hiv-gerelateerde angsten probeert om te zetten in iets dat je kracht geeft. Klopt dat?
Ja, deze show is een soort spiegel van mijn eigen traject. Veel mensen zijn echt verbaasd dat deze show niet triest is. Maar ik wilde bewust een ander verhaal over hiv brengen: een die de nadruk legt op het leven, en niet op de dood. Ik toon hen dat ik ziek ben, maar dat dat niet ondragelijk is; dat ik er toch nog steeds het beste van wil maken. Ik wil laten zien dat een seropositief persoon ook goed kan zijn.

Advertentie

“Ik wilde bewust een ander verhaal over hiv brengen: een die de nadruk legt op het leven, en niet op de dood. Dat ik ziek ben, maar dat dat niet ondragelijk is.”

Vond je het noodzakelijk om zo publiekelijk naar buiten te treden met je hiv-status?
Het is de enige manier om mensen stil te doen staan en zichzelf vragen te doen stellen. Verschillende mensen hebben me al verteld dat ze zich hebben laten testen na het zien van onze voorstelling. Dat vond ik geweldig nieuws: veel mensen laten zich niet eens testen omdat ze bang zijn voor het resultaat, terwijl het eigenlijk net heel belangrijk om snel te weten wat er aan de hand is. En werken aan deze show gaf me de kracht om de waarheid te onthullen.

Ik gebruikte het podium, mijn element, om uit te drukken wat ik niet kon zeggen in woorden en mensen om me heen op de hoogte te brengen van mijn HIV-status. Mijn ouders wisten dat al, maar veel van mijn vrienden kwamen er pas achter toen ze de show zagen.

hiv virus toneel

Hoe reageerden je ouders?
In het begin waren ze vooral bang, omdat ze altijd dachten dat hiv-positief zijn onvermijdelijk iemands dood betekende. Ik moest ze uitleggen dat dat niet meer zo was. Maar waar ze nog steeds bang voor zijn, is hoe andere mensen mij zouden kunnen zien en behandelen. Ik ben hun zoon, en ze willen me beschermen tegen discriminatie en andere vooroordelen.

Heb je zelf al discriminatie ervaren omwille van je hiv-status?
Ik heb het geluk dat ik mezelf bevind te in een lhbt+ en queer omgeving waar er geen taboes zijn. Maar omdat veel mensen nog steeds zo weinig weten over het hiv, leidt dat onvermijdelijk tot discriminatie. Een voorbeeld: vorig jaar was ik op een bijeenkomst waar het ging over het feit dat veel seropositieve mensen problemen hebben om naar de tandarts te kunnen gaan. We worden helemaal onderaan de lijst gezet en uiteindelijk krijgen we nooit een afspraak. De discriminatie van seropositieve mensen is ook vandaag nog een harde realiteit in België, en al helemaal in de medische wereld!

Advertentie
matteo sedda pow toneelvoorstelling

In je voorstelling gebruik je de medicijndoosjes van de pillen die seropositieve mensen moeten innemen als decor. Hoe kwam je daarbij?
Ik wilde die hiv-medicatie daarmee een nieuwe functie geven. Aan de ene kant is het nemen van die pil een positieve zaak voor mij: ik moet ze nemen om te blijven leven. Maar elke dag om 15:00 uur, wanneer ik mijn pil neem, stopt mijn leven ook eventjes. Het is keer op keer een ontnuchterende herinnering aan mijn eigen kwetsbaarheid en sterfelijkheid.

“Hiv heeft me veranderd, maar op een positieve manier.”

Hoe heeft die dagelijkse bewustwording je veranderd?
Vroeger dacht ik nooit aan de dood. Als je jong bent, denk je dat je onsterfelijk bent en is de dood nog ver van je bed. Daar spelen we eigenlijk ook mee in onze levens, met onze grenzen. Voordat ik erachter kwam dat ik hiv-positief was, was mijn leven praktisch perfect: ik had mijn droombaan gevonden, vrienden, een gezin, een huis… Ik was echt aan het zweven. Toen ik te horen kreeg dat ik hiv had, was dat alsof het virus me bij mijn voeten greep en me hardhandig terug op de grond zette.

Het deed me in één keer beseffen dat die onsterfelijkheid een illusie was, en dat er niet meer nodig was dan één moment, een kleinigheidje, om je normale leven uit je handen te doen glippen. Het heeft me veranderd, maar op een positieve manier. Hiv maakte me ervan bewust dat ik moet zorgen voor wat er echt belangrijk is in mijn leven: mijn vrienden, mijn familie en mezelf. Ik leef nu veel bewuster, zowel innerlijk als uiterlijk.

POZ! is een creatie van het Vitamina-collectief dat Matteo Sedda samen met Alessandra Ferreri en Joshua Vanhaverbeke oprichtte.

Voor meer up-to-date informatie over hiv, kan je onder andere terecht bij Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid.

Volg VICE België ook op Instagram: