Deze 'sequeerity' hield de boel veilig tijdens Pride

De eerste keer dat ik Pride vierde in Amsterdam was in augustus 2018. In die tijd was ik net uit de kast gekomen en naar een van de queerste steden ter wereld verhuisd, op zoek naar liefde en een gemeenschap.

Maar helaas vond ik op die dag van de Canal Parade in 2018 geen van beide. Nadat ik met twee vriendinnen de hele dag door het centrum had gelopen, gingen we uitgeput en gedesillusioneerd naar huis. We waren urenlang lastiggevallen door volstrekte vreemden die het normaal leken te vinden om ons persoonlijke vragen te stellen, ons seks aan te bieden en aan onze lichamen te zitten. 

De werkelijkheid is dat lhbtiq+’ers, zelfs in een progressief land als Nederland, meer fysiek, psychologisch en seksueel geweld ervaren dan onze hetero-medemensen, zoals cijfers van de LHBT Monitor uit 2022 laten zien. Dit geldt vooral voor trans mensen, mensen met een migratieachtergrond, mensen van kleur en biseksuele mensen, vooral vrouwen. 

Maar het is niet alleen maar kommer en kwel. Want al zolang er onderdrukking en queerfobie bestaat, heeft de gemeenschap zich verenigd om ruimtes te creëren waar queervreugde vrijelijk geuit en verdedigd kan worden. Sequeerity, dat meestal volledig door vrijwilligers wordt opgezet, is meer dan alleen beveiliging bij queer ruimtes. Het is een stuk uitvoeriger en mensgerichter dan een paar uitsmijters door clubs laten patrouilleren. Het stelt juist vaak de patriarchale ideeën aan de kaak die ten grondslag liggen aan het concept van beveiliging dat in heteronormatieve ruimtes de standaard is geworden. 

Ik praatte met een paar van de mensen die dit jaar bij Queer- en Pride-evenementen voor sequeerity zorgden, over waarom veilige queer ruimtes zo belangrijk zijn, en waarom ze besloten te helpen met de bescherming ervan. 

Hey Thomas. Wat doe je in het dagelijks leven?
Ik ben directeur van MenAsWell, de eerste stichting voor mannelijke slachtoffers van seksueel geweld, met nadruk op homo- en biseksuele mannen, non-binaire en trans+-mannen. Ik heb deze organisatie opgezet omdat ik zes jaar geleden tijdens een feest in De School verkracht ben. Toen ik mijn ervaring met vrienden besprak wist niemand eigenlijk wat te doen. 

Seksuele mishandeling wordt binnen de gemeenschap vaak gestigmatiseerd, maar 25 procent van homo- en biseksuele mannen maakt elk jaar een vorm van seksueel overschrijdend gedrag mee. Het is ontzettend belangrijk dat er meer aandacht komt voor dit onderwerp en dat mensen zichzelf in ons werk kunnen herkennen, zodat de gemeenschap de slachtoffers beter gaat ondersteunen.

We hebben samen met de Safe Space Club en andere organisaties de Queer Watch bij Milkshake georganiseerd. We wilden echt een sterk gemeenschapsgevoel aan de activiteiten geven, en er natuurlijk voor zorgen dat feestgangers zich veilig voelden en wisten dat ze naar ons toe konden komen.

Wat heeft de Queer Watch bij Milkshake gedaan?
We hebben posters met QR-codes in de toiletten opgehangen om mensen te laten weten dat ze naar ons toe konden komen, of ze nou een paniekaanval kregen, aan onprettige dingen herinnerd werden, of gewoon iets waren kwijtgeraakt. Het is erg makkelijk om in grote ruimtes zoals deze verdwaald te raken. Soms zit je op de wc en denk je ineens: “Shit, ik ben wel een stukje verder heen dan ik dacht.” De wetenschap dat je ondersteuning kunt krijgen als je die nodig hebt kan alles een stuk beter maken. 

Waarom hebben queer feestjes volgens jou queer-specifieke beveiliging nodig?
Beveiligers worden vaak vanuit een heteronormatief perspectief opgeleid, over als een man een vrouw lastigvalt, bijvoorbeeld. Maar dat kan ook bij mannen gebeuren, of door vrouwen bij andere vrouwen.

We hebben verschillende normen binnen onze cultuur. In dark rooms, sauna’s en cruise clubs hebben we “nonverbale initiators” voor seks. Mensen raken je anders aan of kijken anders naar je, wat betekent dat toestemming veel moeilijker te begrijpen is. En mensen in onze gemeenschap hebben vaak geen discussies over toestemming gehad, vooral de nieuwkomers: jonge mensen, vluchtelingen, biseksuelen die pas net dingen aan het ontdekken zijn. Mensen komen op hun achttiende van de middelbare school, waar ze alleen maar heteronormatieve seksuele voorlichting hebben gehad, en dan verandert alles. Dus we moeten niet alleen onze beveiliging op onze gemeenschap aanpassen, maar ook onze protocollen als een gemeenschap. 

We moeten dringend discussies voeren, niet alleen over seksueel geweld, maar ook over trauma. Ik ben optimistisch; ik geloof dat onze sociale beweging deze lastige onderwerpen op zich kan nemen en de weg kan wijzen wat betreft toestemming. Ik zeg altijd dat als we eenmaal beginnen met het verhelpen van seksueel trauma bij mannen, het alleen maar positieve gevolgen zal hebben voor de maatschappij in het algemeen. 

Hey Simone. Wat was je rol bij het feest?
Ik was onderdeel van het awareness team. Ik stond niet als een breedgeschouderde uitsmijter een beetje rond te hangen, maar ik mengde me echt met het feest om te kijken of situaties onveilig voelden. Ik moest echt op mijn instinct afgaan en kijken hoe mensen elkaar benaderden, of er ongewenste aandacht was, of wat voor slechte situatie dan ook. Dan kon ik mensen vragen stellen, niet van “Hey, waar ben je mee bezig?” maar meer van “Hey, gaat het goed met iedereen?”

Waarom heb je besloten om een sequeerity-persoon te worden?
Het is een manier om iets terug te geven aan de gemeenschap.

Hoe ziet een safe space er volgens jou uit?
Het is een ruimte waar iedereen zich comfortabel voelt om zichzelf te zijn, terwijl iedereen elkaars autonomie en vrijheid van uitdrukking respecteert.

Voor mij is het allemaal nog een proeftuin, omdat er zoveel ruimtes in de wereld zijn die voor mij zowel fysiek als emotioneel onveilig voelen. We zijn best wel pioniers. Dat is misschien nogal arrogant om te zeggen, en we staan natuurlijk ook op de schouders van reuzen. Maar volgens mij is de queer gemeenschap hier echt mee aan het experimenteren, en ik denk dat we de middelen hebben om het voor elkaar te krijgen. 

We snappen wat het betekent om op verschillende manieren onderdrukt te worden. En dit soort gesprekken dringen nu ook in de heteromaatschappij door, zoals bij bedrijven die veilige werkomgevingen willen creëren. 

Wat onderscheidt sequeerity van normale beveiliging?
Het is niet autoritair. Het is zachtaardig en lief. Het is een behoorlijk radicale ervaring. Er zijn natuurlijk dingen die we niet accepteren, maar je krijgt ook de kans om te leren, als iemand iets doet dat niet oké is maar ook niet grensoverschrijdend is. 

Zijn er nare dingen gebeurd?
Er is niks gebeurd, behalve dat iemand onwel werd vanwege overstimulatie. Die persoon werd meteen door drie mensen te hulp geschoten, en werd mee naar boven gebracht om met iets als een cola of een banaan weer tot rust te komen.

Hey Eéee. Waarom heb je besloten een zwemevenement voor trans mensen te organiseren?
Het voelde als de aangewezen sport omdat ik zelf heb gezwommen en ik veel over zwemmen weet. Daarnaast werk ik voor TransUnited Europe, dat veel trans vrouwen te hulp staat die vanuit hun land naar Nederland ontsnappen. Ze denken dat mensen hier erg tolerant zijn, maar als ze hier aankomen kunnen ze vaak geen normale baan krijgen.

De meesten gaan ‘s nachts aan het werk op plekken waar ze niet altijd veilig zijn, in bars of als sekswerkers in het centrum van Amsterdam, waar er veel dronken gozers rondlopen. Sommigen van hen worden erg agressief als ze die trans vrouwen zien, en het kan gebeuren dat ze hen dan in de grachten duwen. Het gebeurt niet zo vaak, maar veel van de vrouwen kennen elkaar via social media en waarschuwen elkaar hierover. 

Sommige van deze vrouwen hebben nooit geleerd te zwemmen, dus ze denken dat ze zichzelf niet kunnen redden, dat ze in paniek zullen raken. Als je water inslikt is het makkelijk om te verdrinken. Dus daarom leek het ons belangrijk om ze te helpen leren zwemmen.  

Waarom ben je badmeester geworden?
Eerst hadden we een badmeester van het zwembad zelf. Maar we merkten al snel dat de meeste mannen, ook al hadden we ze op het hart gedrukt geen ongepaste vragen te stellen, alsnog aannames maakten. Het was niet fijn. Dus ik dacht: “Oké, misschien moet ik zelf gewoon de diploma’s halen.”

Wat zijn een paar veiligheidsoverwegingen van trans mensen bij een zwembad?
In een normaal zwembad mag je sommige dingen niet aanhebben. Je mag geen t-shirt of binder dragen. Als je een trans man bent wil je niet met iets aan je bovenlichaam zwemmen, maar als je de operatie nog niet hebt gehad is het ook confronterend om zonder bovenstuk te zwemmen. Als je een trans vrouw bent en nog geen onderoperatie hebt gehad, kijken mensen naar je als je je badpak badpak aanhebt en maken ze allerlei vreselijke aannames. Maar die persoon is er gewoon om te zwemmen, net als jij. 

Bij onze evenementen hoef je ook niet te voldoen aan de verwachtingen die de rest van de wereld heeft. Dus het maakt mij niet uit als je een trans vrouw bent en die maand niet genoeg geld had voor een lasersessie. Ik oordeel niet. Trans mensen moeten voortdurend met de wensen en vragen van anderen dealen. Wij zeggen: “Wees alsjeblieft gewoon jezelf.”

Hey Ayse. Waarom heb je besloten om safe spaces for queer bdsm-feestjes te organiseren?
Ik kwam hier als asielzoeker uit Turkije. Ik ben in een zeer conservatieve familie opgegroeid, en over het algemeen kan seksualiteit niet besproken worden in Turkije, zelfs niet met je vrienden. Ik heb vele jaren met die schaamte geleefd. 

Ik dacht dat ik een stuk vrijer zou zijn toen ik hier kwam, maar het was nog steeds erg moeilijk voor me om mezelf uit te drukken in de door witte homo’s gedomineerde lhbtqi+-scene. Dus toen ik de evenementen van Fite Qlub voorbij zag komen en over hun beleid las, dacht ik van: “Oké, hier moet ik echt iets mee doen.”

Wat zijn de regels van Fite Qlub?
Het stelt mensen van Zuidoost-Aziatische afkomst centraal en is ook een ruimte vrij van cismannen. Het creëert een ruimte voor seksuele bevrijding, wat betekent dat je erg dapper moet zijn om er binnen te komen. En het werkt niet echt als je ergens binnenkomt waar je je niet veilig voelt. 

Waarom is het weghouden van cismannen een belangrijk onderdeel van veiligheid creëren in je ruimte?
Ik zou niet aan kink kunnen zijn begonnen als ik het gevoel had dat mijn lichaam werd geobjectificeerd. Ik heb aangeleerd gekregen dat seksualiteit iets heel geheims was, en daardoor ben in ik verschillende omstandigheden mishandeld. Dus ik moest echt ergens anders zijn om mijn seksualiteit te ontdekken op een manier die goed voelde voor mij.

Welke sequeerity-maatregelen neemt het feest?
Veiligheid heeft verschillende kanten. Eén daarvan is bepaalde mensen filteren, het sociale aspect van veiligheid waar we het over hadden. Je hebt ook het hygiënische aspect, om soa’s te vermijden – er staat iemand bij de darkrooms die glijmiddel, condooms en handschoenen uitdeelt – maar dat is ook niet volledig onze verantwoordelijkheid. 

We bereiden veel dingen van tevoren voor. Ons doel is om een gemeenschap te bouwen en om ons begrip van seks en seksualiteit te dekoloniseren. We hebben regels omtrent toestemming die mensen een idee geven van wat ze kunnen verwachten, en we communiceren van tevoren over het feest via flyers en onze Instagram. 

We hebben voor elk podium awareness teams, en ook een buddy-systeem voor als iemand naar het feest wil komen maar zich niet emotioneel zelfverzekerd genoeg voelt om zich onder te dompelen. Het is erg schattig en ook erg kinky om voor iemand verantwoordelijk te zijn. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.