De wereld van voor-en-na-fotografie is heel delicaat

Maanden later kwam de vrouw terug. Ze was vergeten dezelfde onderbroek mee te nemen, maar dat was oké. Berg was dit keer zelfverzekerder. Ze gaf de vrouw duidelijke aanwijzingen welke kant ze op moest draaien en dankzij gekleurde vierkanten aan de muur kon ze zien hoe de vrouw moest staan. De vrouw haar benen stonden opnieuw dertig centimeter uit elkaar, maar het vet was weg, net als de gebutste huid. Berg zette een foto op haar computer en bewerkte hem zo dat de onderbroek dezelfde kleur had als op de foto's van maanden geleden. Ze printte de foto uit, plakte 'm naast de oude en stopte ze samen in een mapje waar de naam van de vrouw op stond. Berg is kunstenaar, en de afgelopen zes jaar bestond haar werk uit het fotograferen van mensen voor en na hun plastische-chirurgie-operatie.

Berg was in 2007 net afgestudeerd van Parsons, een kunstacademie in New York. Ze was op zoek naar een bijbaantje en ze zag op craigslist een advertentie waarin werd gezocht naar een fotograaf die geen moeite had met naakt en goed was in Photoshop. Ze solliciteerde en ging de volgende dag op gesprek bij Dr. John E. Sherman, een plastische chirurg uit de chique Upper East Side in New York. Sinds 2000 staat hij bijna elk jaar op de 'Beste Artsen'-lijst van New York Magazine.

Dr. Sherman was onder de indruk dat Berg voor Annie Leibowitz had gewerkt en Berg vond de baan fascinerend. Ze vond het geen probleem om mensen voor en na hun operaties te fotograferen, dus ze ging bij Dr. Sherman aan de slag.

"Ik voel me erg op mijn gemak bij naakte mensen, en ik werk sowieso graag met mensen," zegt Berg. "Ik was voor een miljoen baantjes aan het solliciteren, maar bij deze dacht ik: wow, dit is anders."

Berg is een van de weinige medische fotografen die zich alleen richt op plastische chirurgie. Ze is ook een van de enige professionele fotografen in New York die in dezelfde kliniek werkt als waar de operaties worden uitgevoerd. De meeste plastisch chirurgen maken zelf foto's of laten het door een verpleger doen. 37 van de 40 chirurgen die wij in dit interview spraken, laten hun personeel foto's van patiënten maken. De rest stuurt hun patiënten naar Don Allen Studios.

Don Allen Studios in New York is een van de oudste en een van de weinige fotostudio's speciaal voor plastische chirurgie. Don Allen richtte de studio op in de jaren veertig en Wayne Pearson nam de studio in 1985 van hem over. Pearson is een man van middelbare leeftijd – die zijn eigen rimpels simpelweg tegengaat door twee kilo aan te komen – en was een protégé van Allen. In de jaren zeventig kwam hij er vaak na schooltijd en ging er uiteindelijk werken.

"Ik vond het leuk, interessant en anders," vertelt Pearson. "Het draait veel om je eigen persoonlijkheid en dit werk past wel bij mij. Ik kreeg veel complimenten over hoe ik met mensen omga."

Het moeilijkste aan het werk van een medisch fotograaf is de interactie met patiënten. Berg geeft toe dat ze in het begin best onzeker was.

"Het is nogal ongemakkelijk want je vraagt iemand die al nerveus is, om zich uit te kleden voor een foto met nogal veel flits," legt Berg uit. "Ik vond het doodeng in het begin. Het is toch altijd een beetje raar om mensen te vragen hun kleren uit te doen. Je moet een bepaalde taal spreken als je dat voor elkaar wilt krijgen. Je moet echt even leren wat de minst vervelende manier is om zoiets te vragen."

Berg dacht vooral aan wat ze zelf een fijne manier van omgang vond als ze zelf naar de dokter ging. Daarom probeert ze nu een soort "vriendelijke zelfverzekerdheid" uit te stralen naar patiënten. Ze realiseerde zich dat het geven van specifieke instructies, zoals waar ze hun kleren en tas neer moesten leggen, ervoor zorgde dat ze zich op hun gemak voelden.

Maar het blijft altijd een beetje ongemakkelijk en oncomfortabel. Mensen bieden soms zelfs hun excuses aan als ze hun lichaam laten zien. Sommigen zijn geïrriteerd en willen het liefst meteen weg uit de kamer. Anderen vragen Berg juist of ze zelf ook iets aan haar gezicht en lichaam heeft laten doen. Sinds ze deze baan heeft kijkt Berg heel anders naar haar eigen lichaam.

"Ik ben blij dat ik met dit werk mensen meer zelfvertrouwen kan geven," zegt Berg. "De relatie die patiënten met een hun lichamen hebben is inspirerend. Ik ben ook niet blij met alles aan mijn lichaam, maar ik waardeer mijn lichaam meer dan ooit. Ik realiseer me nu dat wat ik misschien zou willen veranderen toch niet zo belangrijk is.

Berg ziet zichzelf als een feminist, maar ze is zich ervan bewust dat haar werk nogal oppervlakkig kan overkomen. Toch heeft ze heeft geen last van schuldgevoelens want er zijn veel patiënten die plastische chirurgie daadwerkelijk nodig hebben, zoals kankerpatiënten en slachtoffers van een misdaad.

"Ik had er niet altijd vrede mee gehad dat ik toch een beetje een rol speelde in een maatschappij die vrouwen ervan overtuigt dat ze niet goed zijn zoals ze zijn," zegt Berg. "Maar we helpen ook zoveel slachtoffers van misdaden of kankerpatiënten. Dan vind ik mijn baan toch belangrijk. Als ik vanuit een feministisch perspectief zou weigeren om foto's te maken van de mensen die er alleen mooier van willen worden, zou dat niet een heel effectief statement zijn. Er zijn veel betere en belangrijkere manieren om de maatschappij een betere plek voor vrouwen te maken. Maar daar werk ik op een persoonlijk niveau al aan mee."

In Don Allen Studios kijkt Pearson met een meer klinische blik naar patiënten, maar hij gaat wel altijd voorzichtig met ze om.

"Je moet vooral heel sensitief zijn," zegt hij. "We doen dit al heel lang. Onze strategie is om de foto snel en efficiënt af te handelen. We maken hier veel foto's van vrouwen die een borstamputatie krijgen of hebben gehad, of vrouwen die een borstlift nemen. Soms vertellen ze aan ons waar ze mee zitten. Daar moet je voorzichtig mee omgaan, want je weet niet precies wat er aan de hand is. Daar heb je veel ervaring voor nodig."

Hoe moeilijk het is ook voor de patiënten is om te poseren voor Berg of Pearson, de voor-en-na-foto's zijn essentieel in het proces van een plastisch chirurg. Ze zijn bijvoorbeeld ook belangrijk als juridisch document. Als een patiënt niet tevreden is met het resultaat, dienen de foto's als bewijs dat de dokter de operatie zoals gewenst heeft uitgevoerd.

"Als een patiënt bijvoorbeeld zegt: 'Ja, maar nu staan ze scheef', kun je de foto erbij pakken en laten zien dat ze altijd al scheef stonden," zegt Pearson. "Ik denk dat dat ook een van de grote redenen is dat ons bedrijf bestaat: om bewijs te leveren voor een eventueel juridisch proces."

Berg vertelt dat sommige patiënten een stoornis van de lichaamsbeleving aan de operatie overhouden, waardoor ze een vervormd beeld van hun eigen lichaam hebben. In zo'n geval kan de chirurg niets anders doen dan hen verwijzen naar een psychiater, maar foto's zijn vaak ook essentieel om te bewijzen dat de verminking die de patiënt ziet, in het hoofd zit en niet het resultaat is van dokter Shermans werk . Voor-en-na-foto's worden ook gebruikt als leermiddel voor artsen, zodat ze een overzicht krijgen van lastige operaties en zodat artsen hun werkwijze kunnen uitleggen aan studenten en collega's. De foto's van Berg en Pearson verschijnen in medische handboeken, onderzoeksverslagen en presentaties.

De foto's worden tegenwoordig echter het meest gebruikt voor PR. Alle cosmetische artsen hebben hun eigen portfolio, een map vol voor-en-na-foto's die ze laten zien aan nieuwe patiënten. Ook zetten dokters de foto's op hun website of op advertenties.

In de beginjaren van Don Allen Studios, nog voor het internet, hadden ze een goede niche te pakken met hun foto's. Ze maakten diavoorstellingen voor dokters voor tijdens colleges en drukten afbeeldingen af in handboeken. Ze namen ook tijdens een operatie foto's in de operatiekamer. Ze hadden veel ervaring en waren te vertrouwen, waarmee ze zich onderscheidden van de rest. Allen deed veel moeite om ervoor te zorgen dat de foto's ter plekke werden geschoten, ontwikkeld en afgedrukt. Hij installeerde een donkere kamer en investeerde in industriële printers. Als het niet ter plekke werd afgehandeld, werden de foto's via een koerierdienst geleverd of door personeel van de studio zelf.

Bijna veertig jaar lang produceerde de studio gestandaardiseerde foto's van hoge kwaliteit. Maar met de opkomst van de digitale camera in de jaren tachtig nam het succes af. Artsen konden nu makkelijk zelf foto's maken en printen zonder daarvoor de deur uit te hoeven.

"Met de nieuwe technologie verdween er veel," zegt Pearson. "Vroeger maakten we ontzettend veel dia's voor presentaties, maar tegenwoordig kan zelfs een elfjarige dat met Powerpoint. Vroeger gingen we naar de eerste hulp en fotografeerden we operatieprocedures, maar dat gaat nu allemaal automatisch."

Een ander probleem is dat de patiënten, zowel bij Don Allen als bij Dr. Sherman, zelf moeten betalen voor de foto's. "Vroeger stuurden we patiënten naar Don Allen, waar ze zo'n 600 tot 700 dollar rekenden voor foto's. Daar hoorden ook foto's van na de operatie bij," zegt Dr. Sherman. "Toen ik Berg inhuurde, ging niemand meer daarheen. Hun studio zit ook helemaal aan de andere kant van de stad."

Dr. Sherman probeert andere chirurgen nu te overtuigen om ook een eigen fotograaf in te huren. Laatst liet hij Berg daarom een college over fotografie geven aan studenten Plastische Chirurgie in het ziekenhuis waar hij lesgeeft.

"Ik vind het volkomen logisch," zegt Dr. Sherman. "Ik snap niet waarom niet iedereen het doet."

Voor medische fotografie is het belangrijk dat de foto's gestandaardiseerd en consistent zijn. Voor plastische chirurgie geldt hetzelfde. Zowel Pearson en Dr. Sherman zien in dat dit niet in een keer gaat en dat het een tijdje duurt voordat de foto's goed zijn.

"Als je je eigen fotograaf hebt, bestaat er het risico dat diegene weggaat en iemand het moet overnemen," zegt Pearson. "Die moet weer opnieuw leren hoe die foto's gemaakt moeten worden, waardoor je consistentie op en neer gaat."

Dat het niet makkelijk was om het goed te doen, merkte Berg zelf ook.

"Het was een moeilijke techniek om onder de knie te krijgen," zegt ze. "Ik wist natuurlijk hoe ik met een camera moest omgaan, maar dit soort foto's moeten precies goed zijn, altijd vanuit dezelfde hoek. Dat was nieuw voor mij."

Uiteindelijk kreeg ze het onder de knie en na een paar weken produceerde ze de consistente foto's van goede kwaliteit waar Dr. Sherman naar op zoek was. Ze gebruikt IntelliStudio, een camerabevestiging die speciaal is gemaakt voor het maken van foto's voor plastische chirurgie en ze gebruikt speciale software voor fotobewerking. Dr. Sherman ziet Berg nu als een vast onderdeel van zijn kantoor, net als de verpleger of de anesthesist.

Het werk voor Dr. Sherman heeft ook Berg haar eigen kunst geïnspireerd. Ze kijkt nu anders naar lichamen en heeft meer oog voor techniek. Graag zou ze, met hun toestemming, ooit een aantal van de foto's van patiënten in een tentoonstelling laten zien. "Ik vind het een mooi en onthullend moment," zegt Berg over de postoperatieve foto's."Het zijn waarschijnlijk de minst zelfbewuste naaktfoto's die er zijn." Berg is niet de enige kunstenaar die de voor-en-na-foto's bijzonder en indrukwekkend vindt. Ji Yeo, een fotograaf uit New York, schoot in 2008 een fotoserie genaamd "Recovery Room Beauty" van vrouwen in Zuid-Korea die herstellen van hun plastische chirurgie. Tussen 2008 en 2010 werkte Britse fotograaf Phillip Toledano aan de fotoserie "A New Kind of Beauty" van mensen die 'extreme' plastische chirurgie hadden ondergaan. "Als mensen mijn foto's zien, hebben ze meestal een standaardreactie," zegt Toledano. "Zoals: 'oh wat verschrikkelijk'." Ik vind dat oneerlijk en eigenlijk niet zo slim. Ik snap waarom mensen zoiets zeggen, maar het is veel interessanter om eens te kijken wat de mensen op de foto doormaken."

Toledano ging aan de slag met dit onderwerp omdat hij er meer over wilde leren en het stof tot nadenken gaf. Hoe we denken over ons eigen lichaam, en de invloed van plastische chirurgie daarop, is belangrijk. Berg kreeg veel mee van de gedachtegang van patiënten, zowel voor als na de operatie, en over hoe zij hun hele leven over hun lichaam hebben nagedacht. Daardoor overwoog ze om een carrière te beginnen in de gezondheidszorg.

"Ik ben een soort therapeut voor veel van de patiënten," vertelt Berg. "Ik denk daardoor veel na over de grote en kleine gebaren die we kunnen maken, zowel als maatschappij en als individu, waardoor mensen zich meer op hun gemak voelen in hun eigen lichaam." Voor kunstenaars als Toledano en Berg biedt de plastische chirurgie een kijkje in de rare, fascinerende en droevige wereld, waar het zelfbeeld kneedbaar is. Hun publiek wordt tijdens een tentoonstelling als een magneet aangetrokken tot de foto's. Voor mensen op het internet laten de foto's zien wat er allemaal mogelijk is en voor patiënten zijn de foto's een document van verandering. De artsen gebruiken de beelden als gids en soms als trofee.

Voor de fotografen zelf is het simpelweg handel. Berg is een fotograaf die het creatieve en medische probeert te combineren en ziet de foto's als een vergrootglas.

"Soms word ik verrast door wat ik zie," zegt ze. "Het is grappig dat ik een persoon fotografeer, maar die tegelijk behandel als een object; als een klinisch iets terwijl ik er wel een normaal gesprek mee voer. Die shift maakt je de hele tijd, van medisch fotograaf naar een mens dat tegen een ander mens praat.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.