Honden liegen om te krijgen wat ze willen, zegt de wetenschap

Wetenschappers uit Zwitserland hebben uitgezocht of honden hun baasjes kunnen misleiden om te krijgen wat ze willen. Eerst trainden ze 27 honden – die tussen de anderhalf en veertien jaar oud waren – om twee type vrouwen te kunnen onderscheiden. De eerste vrouw werd bestempeld als het 'coöperatieve' baasje en gaf de hond vrijwel meteen wat lekkers. De tweede figuur speelde het type dat de hond meer uitdaagde, het 'competitieve' baasje, door het beestje eerst wat lekkers te laten zien maar dit vervolgens niet gelijk te geven. Het bleek dat de honden een voorkeur hadden voor de vrouw die het lekkers gelijk gaf.

Daarna leerden de honden hoe ze iemand richting eten moesten leiden. Ze keken toe terwijl worstjes (hun favoriete eten) en hondenkoekjes in afgesloten bakjes werden gedaan. Die bakjes werden samen met een leeg bakje op de grond gezet. Tijdens de test moesten de honden hun baasjes naar het eten brengen, waarna de honden ze naar één van de bakjes brachten. Ze brachten zowel de coöperatieve vrouw als de competitieve vrouw twee keer naar een bakje. De meewerkende partners gaven de honden wat ze in de doos vonden, terwijl de competitieve partners het zelf hielden.

"Toen we het gedrag van de honden met de coöperatieve en competitieve personen vergeleken, zagen we dat er een relatie was tussen de testdagen, de rol van de partner en het gedrag van de honden," staat in het onderzoek. "Op beide testdagen leidde de hond het meewerkende baasje sneller naar het bakje met hun lievelingseten dan de competitieve partner. Dit effect was op de tweede dag nog duidelijker dan op de eerste dag."

De honden hadden dus door dat het geen zin had om de competitieve persoon naar het bakje met de worstjes te brengen, dus logen ze toen ze werd gevraagd om het eten te laten zien. Er waren zelfs twee honden, Arwen en Nelson, die zo slim waren dat ze de meewerkende persoon altijd naar de worstjes brachten, maar de competitieve persoon nooit. Baxter, Cicca, Barni en Caju brachten de competitieve persoon ook nooit naar de worstjes, maar waren minder consequent met de meewerkende persoon.

Deze resultaten laten volgens de onderzoekers zien dat honden hun gedrag aan kunnen passen en hun baasjes tactisch kunnen misleiden. Ze begrijpen hoe hun acties het gedrag van anderen beïnvloeden.

Elisha Stynchula is een gecertificeerd hondentrainer en eigenaar van een hondentrainingsschool in Los Angeles. Volgens haar zet de studie je aan het denken over de intenties van honden. "Het is maar een kleine sample, en het is een gespeeld scenario," vertelt ze Broadly. "Ik concludeer uit het onderzoek niet dat honden liegen en bedriegen, maar het bevestigt dat honden heel intelligente dieren zijn. Honden willen heel graag doen waar ze zelf het meest aan hebben. Dat is één van de redenen dat ze zo goed te trainen zijn."

Het idee dat honden situaties kunnen manipuleren om te krijgen wat ze willen, is niet nieuw. Stynchula vertelt: "Mijn hond probeert mijn man wel eens wijs te maken dat ik hem nog geen eten heb gegeven, terwijl ik dat dan wel heb gedaan. Hij is slim en houdt van eten, dus als het kan probeert hij twee keer avondeten te krijgen."

Het onderzoek probeert aan te tonen dat honden liegen, maar honden zelf zien dat iets anders. "Vanuit het perspectief van de hond manipuleert hij de situatie op een slimme manier om er zelf beter van te worden."

De vraag is of baasjes hun honden nu meer in de gaten moeten gaan houden. Marianne Heberlein, de belangrijkste auteur van het onderzoek, zegt dat dat misschien wel moet. "Een hond is nog steeds een fijne, trouwe vriend," zegt ze tegen Broadly. "Maar dit onderzoek laat zien dat honden, net als andere dieren, proberen om hun eigen voordeel zo groot mogelijk te maken. Ze lijken precies te weten wat ze willen en kunnen mensen manipuleren om hun doel te bereiken." Ze raadt baasjes aan voorzichtig om te gaan met beloningen. Je weet nooit of het hondje iets oneerlijks heeft gedaan om die beloning te krijgen.