De homo’s die vrouwen haten

"Een paar van de ergste gevallen van vrouwenhaat die ik heb meegemaakt kwam van homo's. Het was bijna nog erger dan wanneer een heteroman iets naars tegen me zei. Het is alsof ze expres laten zien dat ze geen seksuele interesse in me hebben en mij puur willen domineren omdat ze man zijn. Gewoon, omdat het kan."

Victoria Sin is een queervrouw en vrouwelijke travestiet uit Londen. Toen Sin verscheen in een Broadly-documentaire over travestie, verweten homomannen haar het 'toe-eigenen van de homocultuur'. "Wat moet ik me toe-eigenen?", reageerde ze vervolgens. "Het is pure vrouwenhaat en het is vreselijk dom, op allerlei manieren."

De discussie over misogynie onder homomannen is een moeilijke om aan te snijden. Wat ik zie is dat mannen of niet geloven dat het fenomeen bestaat, of dat de discussie ontspoort: 'Ja, maar hoe zit het dan met homofobe vrouwen?'

Ik heb een mannenlichaam, ben biseksueel en genderqueer. Toch heb ik vrouwenhaat ervaren van zowel mannelijke hetero's als homo's, puur op grond van mijn vrouwelijkheid. Toen ik op een feest was waar vooral homo's waren, die allemaal werkten als politiek adviseur, vroegen ze: "Wat doe je hier schat? Studeer je aan de modeacademie?" Ik droeg hakken, rode lippenstift en een topje. "Nee," zei ik kort. "Ik werk als advocaat en ik ben freelance schrijver. "Echt?!"

De afkeer van vrouwen kan variëren van geniepig tot expliciet verachtelijk en provocerend. Kijk bijvoorbeeld naar het essay over feminisme van Breitbart-columnist Milo Yiannopoulos (oktober 2015), waarin hij vrouwen omschrijft als 'onneukbare feministische faghags die al langer meerijden op onze smaakvolle stijl'. En in november vorig jaar besprak actrice en zanger Rose McGowan de vrouwenhaat jegens haar vanuit homo's in de media. "Homo's hebben net zoveel vrouwenhaat als heteromannen, misschien zelfs wel meer. Ik beklaag me bij de homogemeenschap, zo boos ben ik op hen."

In werkelijkheid bestaat deze vorm van vrouwenhaat al zolang als de homorechtenbeweging zelf. Neem het Gay Liberation Front (GLF), dat de eerste Londen Pride organiseerde en uitgroeide tot het boegbeeld van queer-emancipatie in Engeland. Het werd opgericht in 1970, maar in 1973 was het collectief al versplinterd in verschillende politieke standpunten, ook over gender. In 1976 stond in de tweede editie van Gay Left een socialistisch stuk over de effecten van deze beweging:

'Toen mannen en vrouwen in deze beweging verdeeld raakten, raakten de homomannen meer geïsoleerd in de nieuwe ghetto. Daarna verdween het idee om kritisch te kijken naar genderrollen. De mannelijke homobeweging werd juist heel defensief, in plaats van dat ze de strijd aangingen met seksisme.'

In 1995 schreef Megan Radclyffe het pamflet Lesbophobia: Gay Men And Misogyny, waarin ze opmerkte dat veel lesbiennes het GLF al in 1971 verlieten. Ze citeert Janet Dixon, die geloofde dat "richting het einde het opnieuw de vrouwen waren die de mannen dienden. We kwamen tot het inzicht dat we al onze energie in die mannen staken."

Historisch gezien zijn lesbisch activisme en feminisme nauw met elkaar verbonden. Uiteindelijk is vrijheid voor alle queervrouwen nodig voor de ontmanteling van genderrollen, net als gezinsstructuren waar alle vrouwen door worden onderdrukt. Voor voormalige GFL-leden als Dixon werd het duidelijk dat sommige homo's een vorm van vrijheid nastreefden puur voor hun seksuele voorkeur, maar dat die niet ten koste mocht gaan van hun eigen positie in het patriarchaat .

De mannelijke homoseksualiteit kent natuurlijk meerdere geschiedenissen. Zo werden homo's gedemoniseerd door de westerse joods-christelijke samenleving, en weggezet als mensen met een seksuele afwijking. Toch zijn er ook andere verhalen, zoals die van de romantiek en erotiek van de mannenliefde in de Griekse oudheid, die volgens de poëzie van Homerus belangrijker was dan relaties met vrouwen. Deze variant van het verhaal zie je terug in de viering van de mannelijke schoonheid in de kunst van de renaissance. Je ziet het ook terug in de teksten van Walter Pater, een criticus uit de negentiende eeuw, die uitgebreid schreef over de schoonheid van mannen en 'vriendschap'.

"Dat is absoluut waar," zegt Dr. Sam Solomon, een Britse docent aan de Universiteit van Sussex en mededirecteur van het Center for the Study of Sexual Dissidence. "Toch was dit wel gerelateerd aan klasse: het was een ideaal van sociale verbinding en alleen haalbaar bij rijke en hoogopgeleide mensen. Andere mannen en vrouwen werden uitgesloten."

Over die superioriteit van homo's over vrouwen wordt al vanaf de negentiende eeuw geschreven. Dr. Solomon noemt de vroege-socialist Edward Carpenter 'een verdediger van homoseksualiteit'. Hij geloofde dat mannen die verlangden naar mannen '"niet verwijfd waren, maar eerder kwaliteiten bundelden die van hen de beste voorvechters van sociale vooruitgang maakte." Carpenter meent dat Uraniaanse mannen (zoals hij homo's noemde) perfect de mannelijke hardheid met vrouwelijke emotionele gevoeligheid combineerden.

Ik kom het sociale erfgoed van dit idee vaak genoeg tegen in mijn werk als advocaat. In de onderlaag van de beroepsgroep zie je nog wel een gelijke verdeling van geslachten, maar aan de top van de Britse commerciële kantoren is slechts 24 procent vrouw. Dit staat sterk in contrast met de kantoren Freshfields en Simmons & Simmons, de twee meest geprezen kantoren door LGBT-organisaties voor hun homovriendelijkheid, met het hoogste aantal homoseksuele assistent-advocaten en partners.

In bepaalde zakelijke sectoren groeit het aantal homo's harder en sneller dan het aantal vrouwelijke collega's. Het is misschien niet verrassend dat zij geen zin hebben om de genderstatus-quo te verbeteren; ze willen misschien zelfs mannelijk georiënteerde structuren bevorderen, die geen rekening houden met kinderopvang en zwangerschapsverlof.

Wellicht profiteert de moderne professionele homoseksuele man vaker van seksisme, dan dat hij zich er rechtstreeks schuldig aan maakt. Toch kan seksisme van homo's ook directere vormen aannemen. De meest voorkomende klacht van de vrouwen die ik sprak impliceert dat homo's vaak ongewild vrouwen betasten. Vaak valt dit onder het mom van dronken gasten die in vrouwenborsten knijpen of tegen ze aan dansen. En ze worden boos als ze er vervolgens op worden aangesproken.

Toen ik jonger was raakten veel homo's me onfatsoenlijk aan en zeiden ze: 'Het boeit niet want ik ben homo!' "Dat kan wel zo zijn, maar ik ben nog steeds een persoon en ik verdien respect," zegt Victoria Sin hierover. Ik vertel haar dat ik vaak dingen hoor als 'Vagina's zijn ranzig, ik snap niet hoe je er seks mee kunt hebben.' Sin herkent deze uitspraken ook. "Als ik zeg dat ik ongesteld ben, zeggen mijn homovrienden: 'Ieeeeeuw, dat is goor!' Nee, het is gewoon mijn lichaam en het is niet ranzig."

Ik vind: zeggen dat je van piemels houdt hoeft niet te betekenen dat je vagina's en vrouwenlichamen verafschuwt. Het is zowel beledigend als idioot. En hoe vies zijn vagina's eigenlijk in vergelijking met anale seks?

De 'homoscene' ­­– als zoiets daadwerkelijk bestaat – vertoont ook tekenen van geïnstitutionaliseerde problemen met vrouwen. Toen ik G-A-Y bezocht [een club in Londen] als vrouwelijk geklede vrouw, zeiden ze aan de deur dat ik 'geen lid' was, wat dat ook mag betekenen. Mijn mannelijke vrienden, waarvan ze dachten dat ze allemaal homo waren, werden met open armen ontvangen.

De in Berlijn gevestigde schrijver Josie Thaddeus-Johns vertelde me: "Dit had ik ook voordat ik wist dat ik bi was. Het is treurig om te bedenken dat vrouwen die er nog niet uit zijn wat hun seksualiteit is moeten dealen met een deurbeleid voordat ze een queerlocatie binnen mogen. Een door mannen georganiseerd feest vertelt me eigenlijk hoe ik me als vrouw moet presenteren om erbij te horen."

Als vrouwen naar binnen mogen, worden ze vaak doorverwezen naar een afgescheiden ruimte. "Waarom worden de lesbiennes altijd verbannen naar de fucking kelder?", vraagt Sin zich af. "Zelfs als het om een lesbische avond gaat, of gewoon 'queer' in een homobar die zich normaal richt op mannen, wordt het altijd gezien alsof wij hun plek innemen. Een gast onderbrak me eens terwijl ik in gesprek was met een vriend en zei: "Uh sorry, maar er is te veel oestrogeen in dit gesprek."

Sommige homo's hebben niet alleen de neiging om zich te bemoeien met hoe non-binaire of zichzelf als vrouwen presenterende queers zich in romantische of seksuele context moeten gedragen, ze doen dat net zo makkelijk als het over vrouwen gaat – en dan vooral vrouwen in de media. De 'viering' van vrouwelijke popiconen levert het gevaar op dat het lijkt of het normaal is om vrouwen puur te bekritiseren op basis van zaken als hun gewicht en fysieke schoonheid. Hoewel vrouwen in de media niet seksueel aantrekkelijk zijn voor homo's, is er een wijdverspreide verwachting dat vrouwen fantastisch en een idool moeten zijn.

Sommige blanke homo's zijn bijvoorbeeld enorm fan van donkere, vrouwelijke artiesten als Beyonce, en combineren dat met taal uit RuPaul's Drag Race. Maar daar komen vaak ondraaglijke stereotypes van zwarte vrouwen uit voort. Bij Push The Button bijvoorbeeld – een gayfeest in Londen ­– is er de jaarlijkse Spice Girl Party, waar blanke homo's zich hullen in afropruiken als een eerbetoon aan Mel B.

"Ik hoorde blanke homo's vaak grappen maken over dat ze een 'sterke donkere vrouw' in zich hebben zitten. Het is een cultureel stereotype dat suggereert dat [donkere vrouwen] geen problemen hebben," legt Ava Vidal uit, een Britse cabaretier, tv-persoonlijkheid en schrijver. "Er worden veel van dit soort grappen gemaakt zonder dat mensen beseffen dat het ons dehumaniseert. Het is niet vleiend. Ze willen alleen de leuke kanten van onze cultuur gebruiken, zonder de negatieve kanten te ervaren."

Maar wat gebeurt er als ze deze mannen hierop wijst? "Ze worden vals en pesten je nog net niet weg. Deze blanke mannen willen niet luisteren naar zwarte vrouwen. Hoe vaak moet ik het nog zeggen voordat er een keer geluisterd wordt?"

Zwarte vrouwen ervaren een dubbele vorm van discriminatie in een door blanke mannen gedomineerde omgeving. Dat witte homo's zich de identiteit met donkere vrouwen toe-eigenen, heeft niets te maken met solidariteit. Transgendervrouwen vertonen gelijksoortige complexe onderdrukkingen en worden vaak gereduceerd tot stereotypen die ver af staan van de harde werkelijkheid waarin ze verkeren.

In wezen hebben cisgender-homomannen veel historische vrijheid te danken aan transseksuele vrouwen. Het waren de transvrouwen die de Stonewall-rellen in 1969 leidden. Alleen zijn homo's (samen met cislesbiennes en biseksuelen) een belangrijk deel van de geschiedenis vergeten als het gaat om politieke solidariteit met transgenders en transvrouwen in het bijzonder. De toonaangevende Britse LGBT-stichting Stonewall, vernoemd naar de rellen, heeft zich nooit officieel ingezet voor transseksuelen – tot februari vorig jaar. Dat is zestien jaar nadat het werd opgericht. Het is duidelijk dat de meeste grote organisaties hebben geleerd van fouten uit het verleden en nu ook opkomen voor trangender-rechten. Maar niet heel lang gelden verscheen er nog een petitie online waarin werd geraagd om de T van LHBT te schrappen – een indicatie dat transfobie ook een plek gevonden heeft binnen de homogemeenschap.

Om transvrouwen werkelijk mee te laten tellen moeten homo's (inderdaad, alle cis LGB-mensen) echt open staan om te kijken waar de gemeenschap nog steeds tekort schiet. Maar het openstaan voor dit soort kritiek is veel moeilijker dan het feestelijke 'accepteren', aangezwengeld door de mainstreammedia. De cover van Vantiy Fair met Caitlyn Jenner was ongetwijfeld een mijlpaal voor de zichtbaarheid voor transseksuelen, maar de flink gephotoshopte cover was vooral een lege huls die sterrendom uitstraalde. Veel reacties van homo's op Twitter volgden deze toon: "Yassss kween, slay!"

Het is belangrijk dat de loyaliteit van homo's aan Jenner en haar niet beroemde transzusters verdergaat dan de esthetische waardering voor hun moed en cosmetische 'succes'. Het moet gaan om het besef dat het vrouwenlichaam er niet is om beoordeeld, bekritiseerd, of geconsumeerd te worden. Voor transvrouwen is hun lichaam het domein van een culturele oorlog.

Nick Adams is directeur van Programs in Transgender Media bij het GLAAD, het Amerikaanse COC. Hij werkt al zeventien jaar aan de representatie van transkwesties in de Amerikaanse media, en is zelf transseksuele homo. "Het is onmogelijk om tot een wetenschappelijk antwoord te komen over de correlatie tussen de toegenomen zichtbaarheid van transvrouwen in de media en het stijgend aantal transvrouwen dat in Amerika is gedood," zegt hij. "Maar we moeten ons bewust zijn van de mogelijkheid hiervan. Tot zover bekend zijn er in 2015 twintig vrouwen met een non-geconformeerd geslacht vermoord. Dat is meer dan het jaar ervoor."

Adams blijft optimistisch over de politieke steun vanuit de homogemeenschap tegenover transmensen, maar voor verdere vooruitgang moeten we altijd kritisch onderzoeken wat er beter kan. Homofobie is geen broer van vrouwenhaat – het is zijn zoon. Het patriarchaat heeft een hekel aan homo's omdat ze zich seksueel gedragen 'als vrouwen'; en aan lesbiennes omdat het vrouwen zijn die 'weigeren' mannen te neuken; en aan transmensen omdat die hun waarden normen onzin noemen.

We hebben allemaal last van het patriarchaat, maar in sommige gevallen zijn het homo's die zijn verleid tot een samenzwering. Het gesprek aangaan over een dergelijke samenzwering is vaak lastig en de problemen worden vaak niet waargenomen door mannen zelf. Daarom moeten we luisteren naar de geluiden (en klachten) van vrouwen, lesbiennes, transseksuelen en non-binaire mensen. Dat is cruciaal voor alle homo's. Anders zouden ze kunnen ondervinden dat deze wereld, die maar losjes aan elkaar hangt van fragiele vrijheden, in werkelijkheid een verwarrende en tegenstrijdige wereld is zonder werkelijke vrijheid.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.