Hoe het is om een abortus te ondergaan als je zes maanden zwanger bent

In het najaar van 2015 was Rachel Goldberg zwanger van haar eerste kind. Zij en haar man wonen op het platteland in de Amerikaanse staat Missouri en ze waren extatisch over het vooruitzicht om een gezin te beginnen. Ze herinnert zich dat ze reikhalzend uitkeek naar de twintigwekenecho: ze was benieuwd naar het geslacht – een jongetje, zou later blijken – en ze hoopte op wat foto's om aan haar familie te laten zien.

Maar de afspraak ging niet zoals verwacht: haar dokter ontdekte wat abnormaliteiten en verwees haar door naar een specialist. Tijdens die controle, die een vol, stressvol uur duurde, begonnen zij en haar man in te zien dat er iets compleet mis was. "Ze konden zijn buik niet vinden," zegt ze over de telefoon tegen Broadly met een zachte en afgemeten stem. "Ze namen veel foto's van zijn hart." Haar foetus had een ernstige vorm van skeletdysplastie, een aandoening die een abnormale botontwikkeling veroorzaakt. Er werd tegen haar gezegd dat haar foetus de zwangerschap waarschijnlijk niet zou overleven en dat, als het kindje toch levend geboren zou worden, het meerdere gecompliceerde operaties nodig zou hebben. En zelfs dan was er een kans dat haar baby tijdens de operaties zou sterven.

De aandoening bracht Rachel ook in gevaar, volgens haar dokter. In Missouri mag je na 20 weken geen abortus meer ondergaan, hoewel er een uitzondering is als het leven van de moeder in gevaar is. Maar de resultaten van de vruchtwaterpunctie die Rachel liet nemen waren onduidelijk, wat betekende dat haar dokter niet kon bewijzen dat haar gezondheid ernstig in gevaar kwam als hij haar een abortus zou ontzeggen. "In wezen had de diagnose na de bevalling gesteld moeten worden, wat belachelijk is als je erover nadenkt," zegt ze. "Op dat moment helpt het niet echt meer."

Tegen de tijd dat ze klaar was met alle testen die nodig waren om de toestand van haar foetus te bepalen, was Rachel een volle 25 weken zwanger. Ze voelde dat een abortus haar enige optie was: ze wilde niet het risico lopen dat ze haar man en kinderloos en als weduwnaar achterliet, en ze wilde niet dat het korte leven van haar zoon gevuld zou worden met onnodig lijden, als het überhaupt al levend geboren zou worden. Er zijn in de Verenigde Staten slechts vier artsen die een zwangerschap die al zo lang duurt willen beëindigen. De dichtstbijzijnde, dokter Warren Hern, zat in Boulder in Colorado – op twaalf uur rijden van haar vandaan. Rachels verzekeringsmaatschappij weigerde de kosten van de procedure te dekken, die volgens haar 10.000 dollar [8500 euro] zijn. Dus namen zij en haar man een lening, een week vrij van werk, en reisden ze het hele eind. De procedure, die vier dagen duurde, eindigde met een doodgeboren kindje.

Procedures zoals deze zijn zeldzaam: slechts 1 procent van de abortussen vindt plaats na 20 weken. Het is volgens Rachel vrij duidelijk waarom dat zo is: "Wie wil er 10.000 dollar voor een abortus betalen, als je er een voor 500 kunt hebben?" En waarom zou je ervoor kiezen om maandenlang zwanger te blijven als je dat niet wil? Maar hoewel zulke behandelingen relatief ongebruikelijk zijn, zijn ze zeer zichtbaar in het abortusdebat – een geliefd onderwerp voor anti-abortusactivisten en wetgevers, die erop staan dat foetussen na twintig weken pijn kunnen voelen, hoewel daar geen wetenschappelijk bewijs voor is. Er zijn momenteel zeventien staten die op dat moment in de zwangerschap abortussen verbieden, en de reden die daarvoor wordt gegeven is om de foetus te behouden voor lijden. Komende dinsdag zal het Huis van Afgevaardigden stemmen over een wetsvoorstel dat dit abortusverbod landelijk zal uitbreiden.

Het wetsvoorstel, dat bekendstaat als de "Pain-Capable Unborn Child Protection Act", zal elke arts die na twintig weken een abortus verricht bestraffen met maximaal vijf jaar celstraf, hoewel het nauwe uitzonderingen maakt in geval van verkrachting, incest of levensbedreiging voor de moeder. (In het geval van verkrachting moet de vrouw een advies of medische behandeling voor de aanval krijgen, voordat ze een abortus mag ondergaan. Veel vrouwen zullen dit niet kunnen betalen, omdat de gemiddelde kosten van een verkrachtingsexamen zo'n duizend dollar [850 euro] zijn, wat de voorstanders van de wet niet lijkt uit te maken.) De dreiging van een federaal abortusverbod is niet nieuw: het Huis heeft in 2013 en 2015 vergelijkbare wetten doorgevoerd. Net zoals bij die pogingen is het onwaarschijnlijk dat de nieuwe wet langs de Senaat komt, hoewel Trump heeft gezworen dat hij de wet zal ondertekenen als deze op zijn bureau terechtkomt.

Kevin McCarthy, de fractieleider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, verklaarde vorige week bij de aankondiging van de wet dat het leidende principe achter het federale verbod op abortus na twintig weken was om "lijden te beëindigen en mensen te helpen leven." Pro-choice-activisten zijn het er niet mee eens. "Mijn levende zoon dankt zijn leven aan het feit dat ik een abortus kon hebben," zegt Rachel. "Het is absurd dat ze vrouwen in deze positie brengen."

Over het algemeen zeggen de abortusvoorstanders dat het verbod op abortus na 20 weken zwangerschap iets meedogenloos over het hoofd ziet: dat vrouwen die ervoor kiezen om dit te doen zich vaak in wanhopige of anderszins nadelige situaties bevinden. Vrouwen die ervoor kiezen om later in de zwangerschap deze te beëindigen om niet-medische redenen, vallen over het algemeen in ten minste één van deze vijf categorieën, volgens een onderzoek uit 2013: ze moeten het kind alleen opvoeden, worstelen met een depressie of gebruiken illegale middelen, ondervinden huiselijk geweld, hebben te maken met een moeilijke toegang tot abortus vanwege de plek waar ze leven, of ze zijn jong en hebben nog nooit een zwangerschap meegemaakt, waardoor ze de symptomen van een zwangerschap wellicht niet herkennen.

"Ik denk niet dat iemand hier licht over denkt," zegt Susan Ito, een schrijver uit Oakland die na 24 weken een abortus onderging, omdat ze een ernstig geval van pre-eclampsie had ontwikkeld. "Het was de moeilijkste beslissing, de moeilijkste situatie waar ik ooit in ben geweest." Ze schampert over de opvatting dat vrouwen die hun zwangerschap na twintig weken beëindigen zich niet bezighouden met lijden of de waarde van een leven, of dat de staat het recht heeft om morele proclamaties namens de ongeborenen te maken, zonder rekening te houden met de gecompliceerde posities waarin sommige vrouwen zich bevinden. "Ik zou alles hebben gedaan voor een andere uitkomst," zegt ze. "Wie doet dit nou welwillend?"

"Een federaal verbod zou een onevenredig effect hebben op jonge vrouwen met een laag inkomen," zegt Diana Greene Foster, hoogleraar verloskunde, gynaecologie en voortplantingswetenschappen van Advancing New Standards in Reproductive Health (ANSIRH) aan de Universiteit van Californië in San Fransisco. "De impact zou verwoestend zijn. Vrouwen die hun ongewenste zwangerschap tot het einde dragen hebben meer kans om de drie jaar daarna in armoede te leven dan vrouwen die wel een abortus kunnen krijgen," zegt ze. "Het niet kunnen ondergaan van een gewenste abortus kan ook invloed hebben op de zorg die ze moeten dragen voor de kinderen die ze al hebben." Volgens uitgebreid onderzoek van ANSIRH hebben kinderen minder kans om ontwikkelingsmijlpalen te bereiken en meer kans om in armoede te leven, als hun moeders geweigerd wordt om abortus te ondergaan. "Ons onderzoek wijst erop dat een abortus vrouwen in staat stelt om te zorgen voor de kinderen die ze al hebben en een gewenste zwangerschap later te plannen," zegt ze.

Susan Ito herinnert zich dat ze bij haar dokter was voor een controleafspraak na haar abortus. Zijn muur hing vol met foto's van baby's, wat ze opmerkelijk vond. "Hij zei tegen me: 'Dit zijn de baby's die zijn gekomen na de behandelingen die ik uitvoer'," zegt ze. "Er is hoop: mensen kunnen alsnog een gezin krijgen als ze dat willen. Ik vond dat echt geruststellend, en inderdaad, ik kreeg daarna nog kinderen."

Rachel denkt er hetzelfde over. Door haar het recht op abortus te weigeren, zegt ze, waren de wetgevers in haar staat eigenlijk aan het gokken met haar leven en het welzijn van haar familie. "Ik liep het risico dat mijn man op dezelfde dag zijn kind en vrouw zou verliezen, omdat iemand anders uit religieuze overwegingen voelde dat het zijn potentiële leven was om te redden, terwijl hij in wezen bezig was om ons beiden te doden," zegt ze.