Vrouwen uit de filmwereld over hoe de cultuur van intimidatie en aanranding gestopt moet worden

Dinsdagavond, tijdens een prijsuitreiking voor vrouwen in de filmindustrie, vertelden Reese Witherspoon en Jennifer Lawrence hoe machteloos ze zich voelden na persoonlijke ervaringen met seksuele intimidatie en aanranding; waarmee ze ook lieten zien dat dit soort grensoverschrijdend gedrag in Hollywood verder gaat dan Weinstein alleen.

Witherspoon vertelde openhartig aan het publiek dat ze in haar carrière meerdere keren te maken heeft gehad met seksueel geweld en aanranding – onder meer over een regisseur die haar aanrandde toen ze zestien was. Ze vertelde dat ze zich hem "walgelijk" vond, en dat ze "woedend was op de producers en haar agentschap", die haar het idee gaven dat ze maar beter kon zwijgen als ze haar baan wilde behouden.

Ook Lawrence vertelde over haar "vernederende en beschamende" ervaringen – onder andere over een situatie waarbij ze naakt in een groep van veel slankere vrouwen moest staan. Na afloop zei een producer dat hij niet begreep dat iedereen had gezegd dat ze haar dik vonden, "want hij vond mij hartstikke neukbaar."

Weinsteins vrije val gaat ondertussen door: door de aanklachten tegen hem is hij inmiddels zijn bedrijf, zijn vrouw en zijn plek bij de Oscars kwijt, en zijn zaak wordt door de politie van zowel New York als Londen onderzocht. Maar hoe wil Hollywood de diepgewortelde cultuur van 'casting couch' (macht gebruiken in ruil voor seks), intimidatie en aanranding veranderen?

Eén oplossing kwam van Kathleen Kennedy, een succesvolle filmproducent en voorzitter van LucasFilm. Zij stelde voor dat het tijd was om een door de industrie gefundeerde commissie op te zetten, samengesteld uit een grote hoeveelheid vertegenwoordigers, afkomstig uit de juridische, arbeids, film en feministische werelden. Deze groep, zei ze ze tegen het publiek van dezelfde prijsuitreiking, zou verantwoordelijk worden voor "de ontwikkeling van nieuwe, industriebrede bescherming tegen seksueel misbruik". Kennedy heeft naar eigen zeggen het bestuur van de Oscars-Academy al gevraagd om deze commissie tot stand te brengen.

"Ik denk dat de oplossing moet gaan over een zero-tolerancebeleid wat betreft seksueel grensoverschrijdend gedrag, en een veilig, betrouwbaar en onberispelijk systeem waarin slachtoffers van seksuele intimidatie, aanranding en verkrachting kunnen vertellen wat hen is overkomen, en tegelijkertijd het vertrouwen hebben dat er iets met hun klacht wordt gedaan, zonder dat hun baan, reputatie of carrière in gevaar komt."

Leah Meyerhoff is oprichter van Film Fatales, een gemeenschap van vrouwelijke filmmakers die samenkomen, samenwerken en elkaar ondersteunen. Dit soort initiatieven vormen een belangrijke stap in de richting van een veiligere industrie, maar het is niet het enige wat er kan gebeuren, vertelt Meyerhoff aan Broadly.

"Seksueel misbruik gebeurt in elke industrie overal ter wereld, maar wat uniek is aan de filmindustrie is dat er geen HR-afdeling is," zegt ze. "Er is niemand om naartoe te gaan: je baas is namelijk vaak degene die zich schuldig maakt aan het grensoverschrijdende gedrag." Dat is waarom het oprichten van een plek waar mensen melding kunnen maken van ongepast gedrag, zoals Kennedys' commissie, cruciaal is. "Er bestaat bijna geen wettelijke structuur voor vrouwen die slachtoffer zijn van intimidatie, aanranding of seksueel geweld, om hun mond hierover open te doen zonder dat ze hun baan verliezen of zelfs worden verstoten uit de industrie.

Meyerhoff is er ook van overtuigd dat het aannemen van meer vrouwen de filmindustrie veiliger kan maken. "Het is geen toeval dat Hollywood een van de meest seksistische industrieën is én zo weinig vrouwen in machtsposities kent. Daardoor zie je zoveel problemen met machtsmisbruik en seksuele intimidatie. Als filmstudio's meer vrouwen zouden aannemen, zowel voor het schrijven als het produceren van films, dan zal dit soort gedrag ook direct afnemen."

Nu vrouwen in de filmwereld (en daarbuiten) hun verschrikkelijke ervaringen publiekelijk maken, zou Meyerhoff ook graag meer van mannen horen. "Ik wil dat mannen zeggen: 'ik ben onderdeel van dit patriarchale systeem; ik maak dit gedrag mogelijk'. En ik hoop dat ze de moed vinden om anderen op dit gedrag aan te spreken, zeker op plekken waar alleen maar mannen zijn. Uiteindelijk is dit een probleem dat mannen moeten oplossen."

Ze voegt nog toe dat het "hoog tijd is om daders tot verantwoording te roepen, op een heel heldere en duidelijke manier".

"Je ziet nu dat Harvey Weinstein de consequenties van zijn daden moet inzien, en er zijn nog veel meer mannen zoals hij die de gevolgen van hun gedrag onder ogen zullen moeten komen." Eigenlijk zegt Meyerhoff: "Mannen die vrouwen intimideren en aanranden, zullen hun baan moeten kwijtraken."