Waarom communiceren vaders uitsluitend met de opgestoken duim-emoji?

“Had ik mijn oude telefoon nog maar, dan kon ik je laten zien hoe vaak hij reageert met een opgestoken duimpje. Als ik hem ooit vertel dat ik zwanger ben, krijg ik vast een duim,” zegt mijn vriendin Beth tegen me. Ze deelt deze belangrijke informatie met me nadat ze hoorde dat ik de zeer gewichtige taak op me heb genomen om uit te zoeken waarom oudere mannen zo dol zijn op de opgestoken duim-emoji.

Iedereen die een vaderfiguur heeft met een smartphone weet dat Beth niet overdrijft. Ik verheug me in ieder geval al op de dag dat mijn vader me een pixelig duimpje stuurt als antwoord op een foto van mij in mijn trouwjurk.

Als ik Beth's opa vraag waarom hij zo graag de opgestoken duim gebruikt in plaats van taal, antwoordt hij: “Ik ben een luilak.” Pete, 68 jaar, een gepensioneerde ambtenaar met twee volwassen kinderen, beschouwt de emoji ook als tijdsbesparing. Hij merkt op dat: “het iets uitdrukt in een simpel beeld dat veel langer zou duren om in woorden op te typen”.

Maar de 39-jarige Dan (ook vader van twee kinderen, maar niet gepensioneerd) is het daar niet mee eens. Hij heeft het gevoel dat het vinden en versturen van de opgestoken duim om te reageren langer duurt dan het typen van een korte bevestiging zoals ‘ok’ of ‘zeker’. Maar Dan zegt dat hij voor de duim kiest vanwege de humor, niet vanwege het gemak.

“Als je het duimpje gewoon verstuurt, verschijnt het op WhatsApp als een grotere emoji, waardoor het voor mij gewoon hilarisch en licht sarcastisch wordt,” legt hij uit. “Mijn pa gebruikt het ook vaak en hoewel hij het op een oprechte manier gebruikt, vind ik het gewoon grappig.” Dan, die aan de jongere kant van het vader-spectrum zit, gebruikt de emoji als reactie, in plaats van als antwoord.

Emoji's, waaronder de opgestoken duim, maken al sinds de jaren negentig deel uit van onze digitale wereld, toen ze nog in chatrooms te vinden waren. Uiteindelijk kwamen ze terecht op online berichtenplatforms als Whatsapp. Aangezien taal zich voortdurend ontwikkelt, is het logisch dat emoji's worden gebruikt om bepaalde woorden te vervangen. Misschien onderschatten we het vermogen van de oudere man om met zijn tijd mee te gaan.

“Emoji’s zijn een snelle, makkelijke manier geworden om te communiceren, vooral voor diegenen die het moeilijk vinden om gesprekken te voeren,” schrijft Zoe Mallet, psycholoog en cultuurconsulent, in een e-mail.

Maar, zo voegt Mallet toe, met name de opgestoken duim-emoji heeft een contextuele negativiteit die ermee gepaard gaat. Het is een eenvoudig symbooltje, ja, maar voor jongere mensen kan het ook een beetje ongeïnteresseerd en zelfs sarcastisch overkomen. We zijn gewend om op onze vrienden te reageren met de schedel-emoji om hen te laten weten dat wat ze hebben gezegd zo grappig is dat we nu letterlijk dood zijn. Dus het omhoog gestoken duimpje is... raar. “Het opgestoken duimpje kan overkomen als passief-agressief of respectloos, vooral als wordt gebruikt in reactie op een serieus onderwerp en het gesprek met woorden wordt gevoerd.”

De interpretatie van zo’n opgestoken duim als blasé of respectloos komt door jarenlange interactie met internetcultuur – een vader van 50 die in de familie-app met een duimpje reageert op een gekke meme van zijn kind bedoelt het niet zo. Mallet zegt dat de communicatievaardigheden van mannen van middelbare leeftijd vaak behoorlijk verschillen van die van mensen die met het internet zijn opgegroeid. Dus dat zij de vreemde, gelaagde en potentieel sardonische context achter een omhooggestoken duimpje misschien niet helemaal snappen, ligt voor de hand.

Maar voor de kinderen van de ouders die deze emoji gebruiken, is een duimpje zelden negatief. “Ik vind het eerlijk gezegd op een typische papa-manier erg grappig. Je kunt geen bevestigende of twijfelende grom geven via Messenger.” Mollie, 28 jaar, is enthousiast over het emoji-gebruik van haar 64-jarige vader. “Ik vind het leuk. Soms stel ik nog meer vragen na het eerste duimpje, gewoon om te zien hoeveel ik er kan scoren voordat hij opgeeft. Het is alsof ik hem kan horen zuchten in de ether.”

Het lijkt erop dat vooral oudere vaders oprecht van de opgestoken duim houden, met name vanwege de eenvoud in communicatie. Dit is het soort duim dat je vader je in het echt zou geven vanaf zijn stoel bij je diploma-uitreiking. En je weet in je hart dat het “ik hou van je” betekent, zonder dat het hardop gezegd hoeft te worden. 

Will – een 43-jarige vader van een 6-jarige dochter – kijkt uit naar de dag dat hij haar berichtjes kan sturen “met een heleboel grappige dierengifjes, moeizame grappen en opgestoken duim-emoji's.” De opgestoken duim is een symbool geworden voor de vader, die gênante maar altijd liefdevolle man.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.