Bibi (17) moet spijbelen om kandidaat te kunnen zijn voor de verkiezingen

De gemiddelde leeftijd in het Europese Parlement is rond de 54 jaar, dus Bibi is nogal een uitzondering. Sinds september is ze actief bij de pro-Europese jongerenpartij Volt, en vandaag staat ze op nummer vier van de lijst. Volt is een pan-Europese partij, wat betekent dat ze vertegenwoordigd zijn in acht landen. De partij staat voor een humaan en duurzaam Europa, pleit voor een vrouwenquotum en een Europees leger, en ziet immigratie eerder als een kans dan als een bedreiging. Ook vindt de partij dat ‘het politiek systeem uit de vorige eeuw plaats moet maken voor een nieuwe generatie’ – en met de 17-jarige Bibi op de lijst, maken ze dat gelijk hard.

We spraken de jongste aanstormende Europarlementariër over de verkiezingen van vandaag, en vroegen haar of ze door haar politieke carrière nog wel tijd heeft voor school of feesten.

VICE: Hoi Bibi! Of moet ik mevrouw Wielinga zeggen?
Bibi Wielinga: Ik vind het leuk als leeftijdsgenoten ‘u’ zeggen. Dan lijkt het alsof ze een soort autoriteit aan mijn positie verbinden. Maar meestal zeg ik dat ze ‘je’ mogen zeggen. Het voelt toch gek, aangezien we van dezelfde generatie zijn.

Je zit in de vijfde van het gymnasium. Hoor je nu niet op school te zijn?
Ik heb geen vrij gekregen, dus ik werk op spijbeluren. Waarschijnlijk moet ik naar de leerplichtambtenaar – maar dan kom ik wel met een goed verhaal.

Wat vinden je klasgenoten van jouw kandidaatschap?
Volgens mij vinden ze het wel gaaf, alleen ik denk niet dat ze helemaal begrijpen wat ik doe. Ook omdat ze nog niet mogen stemmen.

Vandaag zijn de Europese Parlementsverkiezingen. Ben je zenuwachtig?
Zo erg dat ik probeer om er niet aan te denken. Vooral omdat we tot zondag moeten wachten op de uitslag. Om de peilingen te volgen en de stress te ontladen gaan we met onze partij feesten in De Balie in Amsterdam.

Drink je dan alcohol, als 17-jarige politicus?
De gemiddelde 17-jarige drinkt weleens een biertje – dus ik ook. Als ik nog nooit een glas wijn had gedronken of drugs had gebruikt, zou ik geen goede vertegenwoordiger van mijn leeftijdsgroep zijn. Als er journalisten zijn die foto’s maken, dan drink ik niet. Als dat wordt opgepikt, krijg ik daar misschien kritiek op.

Wat gebeurt er als je een zetel krijgt?
Dan zou ik een manier moeten vinden om mijn school af te maken, omdat ik dan naar Brussel moet verhuizen om vijf jaar in het Parlement te zitten. Alleen kan ik mijn zetel pas opnemen op 24 oktober, op mijn verjaardag. Dat zou een leuk verjaardagscadeau zijn hè?

Mensen mogen in Nederland pas op hun 18e stemmen, maar ze mogen wel op jou stemmen, terwijl jij 17 bent. Hoe vind je dat?
Raar. Door het passieve kiesrecht ben ik wel verkiesbaar en kunnen mensen mij als politiek vertegenwoordiger zien, maar ik mag zelf niet stemmen. Ik vind dat de leeftijd om te stemmen naar 16 moet – dan kunnen docenten ‘stemmen’ als huiswerk opgeven.

Mijn vriendin zei dat ze niet op jou gaat stemmen omdat je geen ervaring hebt.
Natuurlijk ben ik onervaren. Ik debatteer met mensen die al twintig jaar in de politiek zitten. Alleen denk ik niet dat ervaring het enige is wat telt. Het belangrijkste is dat je naar de mensen luistert en hun stem laat weerklinken in de politiek. Ik heb het idee dat ik daar goed in ben, en er nog veel beter in kan worden. Dan kan ik daar net zo goed nu mee beginnen.

Wilde je altijd al de politiek in?
Op mijn tiende werd ik door mijn ouders meegesleept naar IDFA. Ik zag een documentaire over de Black Panther Party. Daarna ging ik boeken lezen over een van hun leiders, Assata Shakur. Ik vond het zo gaaf met hoeveel passie zij ergens voor streed. Ik wist dat ik dat ook wilde doen.

Hoe kwam je bij Volt terecht?
Ik zat bij de Jonge Democraten, de Jongerenpartij van D66, maar ik kreeg er de kriebels van dat we alleen een adviserende rol hadden. Onze generatie krijgt vaak te horen dat we lui zijn. Maar willen we iets doen, dan worden we in een kinderstoel gezet. Toen mijn moeder vorig jaar zei dat er een nieuwe Europese partij was die jongeren opriep om het heft in eigen handen te nemen, wist ik niet hoe snel ik er bij moest zijn.

Waarom roepen jullie vooral jongeren op?
Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering gaat merken in ons eigen leven. Ik wil niet over vijftig jaar terugkijken als de dijken zijn doorgebroken, en denken: shit, ik heb gezeten, gekeken, en niks gedaan.

Wat zijn zaken waarmee jij te maken krijgt, die je wil veranderen in de politiek?
De manier van lesgeven. Het is tragisch dat we al tachtig jaar vastgeroest zitten in hetzelfde systeem en dag in dag uit in een klaslokaal zitten. We zouden een voorbeeld moeten nemen aan het Zweedse en Noorse systeem, daar leer je op basis van projecten. Als je natuurkunde doet, ga je bij een vliegtuigmaatschappij kijken.

Ik zag een foto op je Instagram waarop je een T-shirt draagt waarop staat dat je een Europees Parlement wilt dat het glazen plafond doorbreekt en de loonkloof dicht. Zijn dat dingen waar je last van hebt?
Ik heb in een restaurant en een paar supermarkten gewerkt, dus de loonkloof heb ik nog niet meegemaakt. Het glazen plafond ook niet, en in onze partij worden vrouwen juist aangemoedigd.

Ben je voor een vrouwenquotum?
Zeker. Ik word kwaad als mensen zeggen dat er niet genoeg geschikte vrouwen zijn. In ons reglement staat dat we een verdeling van 50/50 willen. Toen Volt in december geen vrouwen had voor op de tweede, derde en vierde plek op de verkiezingslijst, zijn we zelf op zoek gegaan. Dat is gelukt. Ik dacht dat ik niet op de lijst mocht vanwege mijn leeftijd, maar we zijn dat gaan onderzoeken. Toen ik erachter kwam dat het wel kon, heb ik me meteen aangemeld.

Ik zag dat je vorige week bij het debat van Stem op een Vrouw aanwezig was. Raad je mensen aan op een vrouw te stemmen?
Zeker, en het liefst een vrouw lager op de lijst. Een democratie functioneert niet als je geen goede afspiegeling hebt. Dat zie je aan de 25 mannen die in Alabama voor de abortuswet hebben getekend en beslissingen nemen over vrouwenrechten. Als we over twintig of dertig jaar in een gelijkwaardige samenleving willen leven, moeten we nu beginnen. En dat is aan onze generatie.

Op wie zou jij nooit stemmen?
Thierry Baudet. Hij staat me niet aan, en zijn partij Forum voor Democratie is de tegenpool van Volt. Ik vind het uit de hoogte hoe hij praat over boreale uilen, en de manier waarop hij over vrouwen praat kan niet. Ik zou heel graag met hem in debat gaan. Alleen Thierry staat in debatten bij voorkeur niet tegenover een sterke vrouw, en gaat juist met Rutte in debat.

Ervaar jij seksisme, als politica?
Ik moet veel meer letten op wat ik draag dan de mannen om me heen. Tijdens mijn mediatraining werd mij geadviseerd een coltrui aan te trekken. Een extra knoopje los kan er al voor zorgen dat ik word geseksualiseerd. Ik heb een dubbele handicap: ik ben vrouw en jong. Daarom zeg ik bij debatten soms pas achteraf hoe oud ik ben. Ik wil worden gezien als een volwaardig persoon die gekozen kan worden, en die iets kan betekenen in het parlement.

Succes vandaag, Bibi! Oh, mevrouw Wielinga bedoel ik natuurlijk.