Marga van Praag en Loretta Schrijver keuvelen over vagina’s en piemels in Koffietijd

Steeds minder mensen kijken tv. Dat is jammer, want er gebeurt zoveel moois op tv. Voor iedereen die deze momenten over het hoofd ziet, belichten we in deze rubriek één verschrikkelijk hoogtepunt. Deze week bespreken we het optreden van Marga van Praag in de vaginathemaweek van Koffietijd.

In Koffietijd, al een eeuwigheid het gezelligste programma van Nederland. Toen ik onlangs drie maanden werkloos was vulde ik mijn dagen met het verbrassen van mijn spaargeld, dutjes doen en het kijken naar dit gezelligheidsprogramma. Ik herinner me een aflevering waarin Derek de Lint, een grijze acteur, te gast was. Hij liet zich ontvallen dat vrouwen beter voor kinderen kunnen zorgen dan mannen, en dat hij daarom vaak van huis kon zijn voor zijn werk. Ook toen hij zelf besefte dat hij zich met die uitspraak "op glad ijs bevond" stelde presentatrice Pernille La Lau geen kritische vragen, maar werd er gewoon verder gekeuveld. Want keuvelen, dat is waar Koffietijd om draait. En het gebeurt met verve. Zo was zowel de eerste als de tweede uitzending met De Jeugd van Tegenwoordig van een angstig hoog niveau.

De presentatie is in handen van Loretta Schrijver (59), Quinty Trustfull (44) en Pernille La Lau (43), die elkaar afwisselen. In de jaren negentig was het programma al succesvol onder de naam Koffietijd! (de radicale vernieuwingszet in de vorm van het weghalen van het uitroepteken vond plaats in 2010), met presentators Mireille Bekooij en de immer gebronsde Hans van Willigenburg.

Er wordt wat gekookt, er wordt een beetje in de tuin gehangen als het lekker weer is en er wordt wat in de rondte geluld. Als er al heftige onderwerpen aan bod komen worden deze vermalen tot vederlichte kost, zodat geen tv-kijkende huisvrouw van schrik haar lip brandt aan een gloeiendhete bak troost.

Normaal gesproken dus vooral veel lichtvoetig gepraat over uiteenlopende onderwerpen, maar deze hele week staat het thema 'Koffietijd Goes Down Under' centraal en wordt er vijf ochtenden lang lichtvoetig gepraat over kutten. Inmiddels ben ik niet meer werkloos, maar gelukkig heb ik wat afleveringen van de themaweek terug kunnen kijken. Meteen in de eerste aflevering was het al prijsschieten wat betreft mooie tv-momenten, en dat kwam vooral door Loretta Schrijver. Natuurlijk kwam dat door Loretta Schrijver. Iedereen die ooit Loretta Schrijver heeft gezien, gehoord of geroken heeft een zwak voor Loretta Schrijver. Ik ook.

Deze eerste thema-aflevering wordt gepresenteerd door Loretta en Quinty. Victoria Koblenko (35), Martine Sandifort (45) en Marga van Praag (69) zijn aangeschoven om het ook over vagina's te hebben. Ze giechelen wat af tijdens dit onderonsje, ook Loretta, maar dat doet ze eigenlijk altijd – ook wanneer er geen vagina's in het spel zijn.

Wat wel opvalt, en dit moment tot hét televisiemoment van de week maakt, is de 'seen it all'-houding die Loretta deze aflevering heeft. Waar Quinty soms verbaasd reageert of een vies gezicht trekt als er een verhaal met het onderwerp 'Kut' aan bod komt, blijft Loretta's gezicht staan op standje 'het zal allemaal wel'. Als je de vagina uit de taboesfeer wil halen moet je Loretta hebben, want die kijkt werkelijk nérgens van op. Wat een vakvrouw. Hieronder een aantal voorbeelden.

Hier somt Marga van Praag enkele synoniemen voor een vagina op. Loretta kijkt niet op of om als het vrouwelijk geslachtsorgaan een 'stortgat' of 'broodje rosbief' wordt genoemd.

Hier vertelt Martine Sandifort dat ze op naar negende wel eens aan haar ouders vroeg of ze op elkaar wilden rijden, om te laten zien hoe het moet. Quinty kijkt alsof de geest van Tupac de studio binnen komt gewandeld, Loretta knikt instemmend: "jaaa, precies".

Dit is het moment waarop Marga van Praag onthult dat haar moeder haar als kind wel eens mee heeft genomen naar een pornowinkel. Quinty zegt met open mond dat ze dat "wel heel erg modern vindt". Loretta neemt een slokje koffie en haalt in gedachten al haar schouders op.

Koffietijd-gast Marga en presentatrice Loretta, die het hier zo gezellig over hun onderkant hebben, zijn in mijn beleving nog steeds vooral nieuwsmastodonten uit de jaren negentig. De een was het vaste gezicht van het NOS Journaal, de ander van het RTL Nieuws. Ze brachten oorlog, vrede, de dood van Diana en de kelders van Marc Dutroux de Nederlandse huiskamers binnen. Als ik ze nu zo'n twintig jaar later gezellig samen zie praten over hun vagina, bekruipt me ongeveer hetzelfde gevoel dat ik kreeg toen ik Annemarie Jorritsma in 1997 Madonna zag vertolken in de Sterrenplaybackshow terwijl ze Minister van Verkeer & Waterstaat was. Niet perse een slechte keuze, maar meer een mediaoptreden waarbij je je in de eerste instantie afvraagt: 'waarom toch?' Gaandeweg kom je erachter dat het eigenlijk fantastische televisie is.

Tijdens de aflevering blijkt meerdere keren dat Loretta en Marga oude bekenden van elkaar zijn. Die twee hebben ongetwijfeld een gezamenlijk verleden van uit de hand gelopen vrijdagmiddagborrels op het Mediapark, waar ze samen stomdronken in plantenbakken pisten en over mannelijke collega's roddelden, na een zware uitzending over de varkenspest. De 'seen it all'-houding van Loretta en de gedeelde geschiedenis met Marga komen uiteindelijk op een onvergetelijke manier bij elkaar als Marga zegt dat geen vagina er hetzelfde uitziet. Loretta antwoordt, achterover leunend met de armen over elkaar gevouwen, "dat er bij mannen ook niet één hetzelfde is". Daarna barst ze in lachen uit.

Terwijl Quinty het gesprek weer probeert op te pakken, richt Loretta zich tot Marga. "Sssst", zegt Loretta, nog steeds lachend, terwijl ze haar vingers op haar mond legt. De camera zoomt in op Marga, die ook hard begint te lachen en haar hoofd wegdraait. Vervolgens krabt ze in haar nek, alsof ze in verlegenheid is gebracht. Waarom precies wordt natuurlijk niet hardop gezegd, maar dat Marga in haar jongere jaren niet stil heeft gezeten en dat Loretta daar diverse smeuïge details van kent, lijkt zonneklaar.

Het is natuurlijk hartstikke leuk dat er bij Koffietijd de godganse week over vagina's wordt gebabbeld, en dat je nu weet hoe Marga van Praag haar foef noemt ('piemelepats'), maar wat je als kijker echt wil weten, is wat er allemaal gebeurde op dat Mediapark, ergens diep in de jaren negentig, bij die plantenbak.

Bekijk de aflevering hier terug.