We spraken vrouwen over hun ervaringen met straatintimidatie

Nagefloten worden, iemand die in je billen knijpt, mannen die zeggen dat je moet lachen, of zelfs achterna gezeten worden – intimidatie op straat is voor een hele hoop vrouwen helaas geen scenario maar gewoon de realiteit. Van ruim duizend ondervraagde Amsterdamse vrouwen geeft 59% aan het afgelopen jaar te zijn geconfronteerd met één of meer vormen van (seksuele) straatintimidatie, en onder jonge vrouwen tot 34 jaar is dit zelfs 83%.

Een belangrijke kwestie in het straatvraagintimidatiedebat lijkt te zijn waar de grens ligt. 'Mag een bouwvakker dan niet meer fluiten' – is een vraag die mensen blijkbaar graag beantwoord willen hebben. Maar zou het niet beter zijn om je af te vragen hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedere vrouw zich altijd veilig voelt op straat?

De Gemeente Amsterdam heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar straatintimidatie, en de Stichting Stop Straatintimidatie heeft een flyer gemaakt met do's en dont's. Eén van de dingen die kunnen helpen om het schrikbarend hoge percentage naar beneden te krijgen, is door verhalen erover te delen.

Daarom spraken we met vijf vrouwen over de bedreigingen die zij hebben ervaren op straat, hoe en of ze zich nog veilig voelen, en of het zin heeft om aangifte te doen.

Ik word bijna wekelijks nagefloten of nageroepen op straat en ik voel me daarna vrijwel altijd ongemakkelijk. Maar mijn engste ervaring was laat in de avond op een warme dag nadat ik op het terras had gezeten. Ik had geen fiets mee, dus besloot ik lopend naar huis te gaan. Daarvoor moest ik alleen wel langs een parkje waar weinig huizen en mensen waren. Ik voelde me dus al niet helemaal op mijn gemak daar. Maar het ging de keren daarvoor ook goed, dus waarom zou ik me druk maken?

Op een gegeven moment kwam er een man van rond de dertig naast me fietsen. Hij riep allemaal dingen naar me - dat hij van me hield, dat ik zo mooi was en ook allemaal dingen die ik te erg vind om hier te herhalen. Ik negeerde hem in eerste instantie, waarop hij weer vroeg waarom ik dat deed. Ik liep gewoon heel snel door, maar toen ik bij het park kwam, durfde ik niet meer verder. Ik wist niet waar ik nu heen moest gaan. Dus bleef ik maar wat heen en weer ijsberen voor de ingang terwijl die man steeds dichterbij kwam en voor me ging staan. Ik twijfelde of ik 112 zou bellen; het nummer stond al klaar in mijn telefoon. Ik was bang dat als ik dat zou doen, die man weg zou gaan en ik dus eigenlijk voor niks de politie belde.

Maar toen kwamen er twee jongens aangerend vanuit het park. Ze riepen me en vroegen of ik werd lastiggevallen. Ze jaagden die man weg en een van hen bracht me toen naar huis. Ik vertrouwde hen meteen; hun houding vond ik niet bedreigend.

Ik liep naar huis na het uitgaan, het was ongeveer een kwartiertje lopen. Ik was een beetje aangeschoten en liep daardoor niet heel recht. Ik merkte dat ik werd gevolgd door twee jongens. Dat merkte ik pas na een tijdje, maar ik besloot gewoon door te lopen. Toen ik thuiskwam, had ik niet door dat ze nog steeds achter me liepen. Maar zodra ik de sleutel in het slot stak en de deur opendeed, werd ik van achteren vastgegrepen.

Ik begon te gillen en mijn vriend die in huis was hoorde dat. Hij riep me om te vragen wat er was. Daardoor schrokken die jongens denk ik en kon ik ze van me afschoppen.

Ik heb wel aangifte gedaan, maar ik heb er nooit meer iets van gehoord. Ze zeiden wel dat dit bij veel meer meisjes in die buurt gebeurde. Die jongens zijn dan blijkbaar van plan om je te beroven en zelfs te verkrachten. Ze gaan er alleen ook vanuit dat een meisje die in haar eentje 's nachts buiten loopt, ook alleen woont. Ik had dus het geluk dat mijn vriend me riep.

Ik krijg vaak opmerkingen als ik voorbij een groepje mannen loop. Soms kies ik ervoor om dan een andere route te nemen, omdat ik geen zin heb in die vieze praatjes. Maar deze keer kon ik geen andere route nemen toen ik naar het station liep. Ik zag al in de verte een groep mannen van een jaar of vijftig zitten met een blikje bier in hun handen. Ze waren heel luidruchtig dus ik wist dat ze iets gingen roepen. Een van de mannen zei: "Hey mooie dame, ik wil me al veertig jaar op je aftrekken." Ik was echt perplex, dit zeg je toch niet? Ik snapte ook niet precies wat hij bedoelde en liep door. Later dacht ik nog, misschien moest ik er iets scherps op terugzeggen als "laat ik je een handje helpen." Maar dan maak ik het alleen maar erger. Het probleem is dat ik wekelijks last heb van zulke incidenten en ik word er steeds bozer om. Ik zei laatst tegen een vriendin dat ik bang ben dat ik ga ontploffen bij de volgende keer dat ik een opmerking krijg.

Ik liep 's nachts naar huis na een feestje bij een vriend. Ik was helemaal nuchter en had het dus heel erg door toen ik langs een man liep en hij me op een vreemde manier aankeek. Hij had een heel vreemd lachje. Hij begon me te achtervolgen, tenminste dat dacht ik. Om te checken of het echt zo was, belde ik mijn vrienden en deed net of ik mijn sleutels was verdwenen. Ik draaide me om en toen hij me nog steeds achterna kwam, wist ik het zeker. Toen ben ik gaan rennen en ik zei door de telefoon dat mijn vrienden naar buiten moesten komen omdat ik werd achtervolgd. Daarna durfde ik niet meer om te kijken, maar ik heb hem wel afgeschud.

En vriendin zei achteraf dat ze voor ons allemaal pepperspray uit het buitenland ging bestellen. We hebben het nog steeds niet, maar ik ben er wel een voorstander van dat dat legaal wordt in Nederland. Het is heel erg dat we ons gedwongen voelen om ons met zulke dingen te verdedigen, maar zo voel ik me tenminste veilig op straat.

Ik heb twee verhalen die indruk hebben gemaakt en rond dezelfde periode gebeurden. Toen ik net in de stad kwam wonen, glimlachte ik naar iedereen die lief naar mij keek. Na deze incidenten probeer ik mensen meer op afstand te houden, want je kan niet iedereen vriendelijk aankijken in een stad.

Ik liep die avond naar een concert en er kwam een jongen naast me lopen. Hij vertelde dat hij niet welkom was bij het poppodium vanwege hun racistische deurbeleid. Hij vroeg of ik de documentaire Wit is ook een kleur van Sunny Bergman had gezien, en dat ik dan wel zou moeten snappen dat dit vaak gebeurt. Vervolgens zei hij dat hij me wilde – ik liep nog sneller door, want ik voelde dat het de verkeerde kant op ging. Hij probeerde me te knuffelen, wat ik niet wilde, maar toch bleef hij doorgaan. Hij pakte me hardhandig vast en kneep met z'n andere hand hard in m'n keel. Hij knuffelde me heel agressief terwijl ik zijn boner tegen m'n been aanvoelde. Ik heb me losgerukt en liep weer verder – ik rende niet, want ik was niet bang voor hem. Ik riep alleen "gast, doe normaal" maar verder heb ik er geen rel van gemaakt. Ik wilde het niet groter maken dan het is, bijvoorbeeld door aangifte te doen, terwijl ik weet dat dat belachelijk is.

Het tweede incident gebeurde toen ik 's nachts op centraal op de bus wachtte. Ik stond er nog geen seconde of er liep een man recht op me af. Op dat moment kwam toevallig de bus aanrijden dus ik stapte in – hij ook. Opeens zag ik vanuit m'n ooghoek dat hij achter me zat en zijn hoofd op de stoel naast me had gelegd. Hij keek me aan terwijl hij aftrekkende bewegingen maakte. Ik schrok en zei "Dude, what the fuck?" Nog geen minuut later legde hij weer zijn hoofd op de leuning. Ik ging bij een andere jongen zitten die aan het bellen was, maar ik zat in ieder geval veilig.

Ik probeerde normaal te doen en dacht ik dat ik me dingen aan het inbeelden was. Maar ik voelde dat hij opstond toen ik wilde uitstappen. Ik schudde nee naar hem, en hij knikte ja terug. Ik zocht naar een scherpe sleutel in m'n zak om me te kunnen verdedigen en liep de bus uit – hij liep me uiteraard achterna. Achteraf had ik naar de buschauffeur moeten gaan, maar daar stond ik op dat moment niet bij stil. Ik heb nooit eerder gehad dat ik iemand in zijn ogen aankeek en wist dat dit echt foute boel was. Toen ik de hoek omging ben ik keihard gaan rennen – en hij rende achter me aan.

Godzijdank zag ik in de verte een paar mensen die stonden te roken, dus ik riep heel hard om hulp: "Ik word lastiggevallen!" De man kreeg in de gaten dat er mensen waren en draaide zich om. Thuis heb ik alle deuren en ramen op slot gedaan. Ik tril nog steeds als ik aan dit verhaal denk, omdat ik weet dat dit verkeerd had kunnen aflopen. Sindsdien wil ik niet meer in mijn eentje naar huis. Op de site van de gemeente vind je meer informatie over hoe ze straatintimidatie in Amsterdam aanpakken.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Gemeente Amsterdam.