In deze afgelegen gebieden in Italië zijn bijna geen jonge mensen meer

Basilicata is een regio in Zuid-Italië tussen Campanië en Apulië, net boven het puntje van de laars. Ondanks het prachtige landschap en de historische steden – waaronder Matera, uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa in 2019 – is de regio vrij onbekend, zowel bij Italianen als bij internationale toeristen.  

Dit komt doordat Basilicata vrij geïsoleerd ligt – er is geen makkelijk bereikbare luchthaven in de buurt, en de spoorwegverbindingen zijn niet ideaal. De regio is een van de armste gebieden in Italië: slechts 50 procent van de beroepsbevolking heeft werk. Daarom besluiten veel jongeren naar de grotere steden te trekken op zoek naar een beter leven.

De 33-jarige fotograaf Michele Battilomo komt uit deze regio. Hij is geboren en getogen in een klein dorpje in de buurt van Matera. Voor zijn nieuwste project De-Population besloot hij zich te richten op zijn eigen ontvolkte regio. VICE sprak met hem over zijn afkomst, zijn land en waarom nieuwe generaties besluiten te vertrekken, te blijven – of om terug te keren.

VICE: Je bent opgegroeid in Basilicata en houdt duidelijk van je regio. Hoe zou je het gebied beschrijven aan iemand die er nog nooit is geweest?Michele Battilomo: Basilicata is een van de minst dichtbevolkte regio's in Italië. Jonge mensen krijgen hier een soort Peter Pan-syndroom, omdat ze gedwongen worden eindeloos te wachten voor ze hun plaats in de maatschappij kunnen innemen. In vergelijking met Apulië keren niet veel mensen terug om bijvoorbeeld de boerderij van hun opa op te knappen en er een B&B of een restaurant van te maken.

Ze hebben hier van alles geprobeerd: landhervormingen, maatregelen om de werkgelegenheid te stimuleren, subsidies, belastingkredieten - niets hielp. Zelfs het olieveld Val d'Agri heeft nauwelijks vooruitgang gebracht. Een kwart van de inwoners van Basilicata leeft dan ook in armoede.

Basilicata lijkt een utopisch oord met idyllische vergezichten, kristalheldere zeeën, oude ruïnes, wijngaarden en bergen, maar onder dat alles suddert een sterk gevoel van sociale malaise. De trots van de regio is de stad Matera, die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Het is ook de enige grote stad in Italië zonder spoorwegverbinding.

Je hebt geprobeerd de voortdurende uittocht van vooral jonge generaties uit Basilicata vast te leggen. Hoe beïnvloedt die leegloop de mensen die achterblijven?
Dit proces begon tientallen jaren geleden en heeft vooral het binnenland getroffen. Er sterven meer mensen dan er geboren worden, en de weinige jongeren vluchten er zo snel mogelijk vandaan. Ze trekken naar de steden of naar de kust waar ze makkelijker aan een baan kunnen komen en aan hun toekomst kunnen bouwen.

Ook ik voelde me verloren en alleen omdat er weinig mensen van mijn eigen leeftijd in de buurt zijn. Ik wilde erachter komen wat er met mijn land is gebeurd, dus ik besloot het binnenland te verkennen. Ik werd getroffen door de melancholie in deze kleine dorpjes. Het is een regio die stilstaat en wacht op de verlossing die maar niet komt.

Het meest dramatische gevolg van dit ontvolkingsproces is het gebrek aan basisvoorzieningen. De plaatselijke sociale en culturele instellingen gaan langzaam kapot. De scholen raken leeg, waardoor ze vaak worden samengevoegd met scholen in naburige dorpen of in grotere steden. De postkantoren en banken sluiten, en hele ziekenhuisafdelingen zijn overgebracht naar Potenza en Matera, de twee belangrijkste steden in de regio. Mijn fotografie stelt me in staat om mijn veranderde werkelijkheid te delen met mensen die dit niet hebben meegemaakt.

Waarom ben je hier blijven wonen?
Ik heb om verschillende reden besloten om hier te blijven en tegenwicht te bieden. Ik ben erg gehecht aan mijn regio met zijn tegenstellingen en unieke waarden en tradities. Met mijn foto's probeer ik die levend te houden, want binnenkort kunnen ze weer verdwijnen.

Wat vinden oudere mensen ervan dat de jonge generaties vertrekken?
Voor ons is migreren heel normaal: onze grootouders woonden in Duitsland, onze ouders waren arbeidsmigranten in Noord-Italië, onze generatie migreert om te studeren. De verlaten gebieden worden vergeten en gemarginaliseerd.

Hoe kunnen Basilicata en haar inwoners beschermd worden tegen de gevolgen van ontvolking?
De sleutel tot verandering ligt mijns inziens in het stimuleren van culturele activiteiten aan de universiteit. De universiteit moet zowel op academisch, als op cultureel vlak een goede reputatie opbouwen. 

We zouden Basilicata beter bereikbaar moeten maken door de bestaande infrastructuur en het openbaar vervoer in de regio te verbeteren. Bovendien moet breedband-wifi voor iedereen toegankelijker worden. Door het ontwikkelen van een nieuwe toekomstvisie kunnen we een sociaal-economische heropleving creëren.

Scroll naar beneden om meer foto's te zien:

Dit artikel verscheen eerder op VICE IT

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.