Ik ging naar het “schokkendste toneelstuk ooit” om te zien of ik zou flauwvallen

Schokkend! Walgelijk! Een misselijkmakende stroom van perversiteit voor de linkse elite! Dat was ongeveer de reactie van de Engelse kranten toen Blasted, het eerste toneelstuk van Sarah Kane, in 1995 werd opgevoerd in Londen. In het toneelstuk zaten verkrachtingsscènes, bomaanslagen, zelfmoord, masturbatie, en iemand die een dode baby opat.

Iets meer dan twintig jaar na die woedende reactie op haar werk, speelt het National Theatre nu het toneelstuk Cleansed van Kane. Cleansed heeft een vergelijkbare stijl en NSFW-gehalte als Blasted, en is een geëngageerd maar experimenteel toneelstuk over een man die Tinker heet en mensen martelt en vasthoudt in een mentale en lichamelijke gevangenis. Elk personage heeft een verwrongen kijk op de liefde en probeert die op zijn of haar eigen manier te vinden.

De reacties op Cleansed verschilden niet veel van die op de openingsavond van Blasted. Theaterrecensent van de Daily Mail Quentin Letts gaf het één ster, en schreef dat een stel halverwege lachend het theater uitgerend was, terwijl ze riepen dat dit "het slechtste stuk [was] dat ze in jaren hadden gezien". Zoals op woensdag in de kranten te lezen viel, waren er zo'n veertig toeschouwers weggelopen tijdens de zes voorvertoningen. Alsof dat nog niet genoeg was, hadden vijf mensen medische zorg nodig nadat ze waren flauwgevallen. Een blogger die het toneelstuk had gezien, noemde dit "onvermijdelijk" en zei dat ze nog steeds niet snapte waar het stuk over ging, ondanks dat ze tot het einde was gebleven.

Laten we even een stapje terug doen. Als je een kaartje hebt gekocht voor een toneelstuk van Sarah Kane, weet je hoogstwaarschijnlijk wel wat je te wachten staat. Een voorvertoning van een veelbesproken stuk van het National Theatre is niet iets waar een dagjestoerist per ongeluk terechtkomt. Als je naar een stuk van Kane gaat, verwacht je geen dikke Russen die wodka drinken en zwaarmoedig filosoferen over het leven, of een lichtvoetige klucht over een gefortuneerde jonge vrouw die uit drie onwaarschijnlijke kandidaten een echtgenoot moet kiezen. Zelfs als de naam van de toneelschrijver je niets zegt, staat er in koeienletters op de flyer en de website: "Contains graphic scenes of physical and sexual violence". Als toeschouwers hiervan flauwvallen – met een gesmoorde gil onderuitzakken in hun pluche stoelen, terwijl ouvreurs paniekerig met een zaklampje in hun gezicht schijnen, en ambulancebroeders door het gangpad aan komen rennen – dan hadden ze beter hun research moeten doen.

Ik probeer niet stoer te doen, maar ik ben nog nooit flauwgevallen door een toneelstuk, film, of game. Ik ben het product van een generatie die bij logeerpartijtjes stoïcijns A Serbian Film keken terwijl ze een zak Haribosnoepjes verorberden; die in de klas een video van een paard dat een vrouw neukt aangereikt kregen op een iPhonescherm. Maar in een poging om de ophef over het toneelstuk beter te begrijpen, ging ik er woensdagavond heen om te zien of ik de gewelddadige perversie aankon.

Toen ik ging zitten, hadden de twee meisjes naast me het over waarom ze naar de voorstelling waren gekomen. Eentje had gezien in Daily Mail dat er mensen waren flauwgevallen, dus had ze gelijk twee kaartjes gehaald, omdat ze weleens met eigen ogen wilde zien waar iedereen zich zo druk om maakte. Als de andere vrouw niet met haar mee was gekomen, was ze alleen gegaan, zei ze. Het deed me denken aan de manier waarop mensen massaal naar Blasted gingen toen de eerste recensies verschenen: om beledigd te worden, half klaar om weg te lopen. Dat werd de ervaring van een avondje toneel met Sarah Kane.

Het toneelstuk begon. Binnen een paar minuten injecteerde Tinker, de dokter slash patriarchale overheerser, een dodelijke dosis heroïne in het oog van de jonge Graham. Dit is een grimmige martelkamer – een letterlijke vertaling van de micromaatschappij die Kane verbeeldde. Het wordt meteen duidelijk dat in tegenstelling tot de oorspronkelijke opvoering, die abstract en gestileerd was, de uitvoering van het National Theatre een stuk explicieter is.

In hun zoektocht naar liefde, haalt iedereen z'n zaakje tevoorschijn. De acteur missen geen enkele gelegenheid om hun pik in het rond te laten vliegen; Tinker masturbeert terwijl hij naar een dansende vrouw in een cel kijkt, waar hij later seks mee heeft; er wordt seks gesimuleerd tussen de homoseksuele Carl en Rod; Grace heeft seks met iemand; mensen worden gedwongen om hun kleren uit te trekken. In het begin van het toneelstuk, nadat haar broer Graham vermoord is, eist Grace dat ze haar kleren terugkrijgt. Tinker brengt een man naar binnen die de kleren van haar broer draagt. Ze beveelt de man om ze uit te trekken, trekt daarna ook haar eigen kleren uit, en trekt zijn pak en onderbroek half aan in een poging om dichterbij haar dode broer te zijn. Ze blijft topless voor de rest van de voorstelling.

Acteurs die uit de kleren gaan op het podium is niets nieuws. Doen alsof je seks hebt terwijl je slappe penis treurig in het rond bungelt ook niet. Dus waarom maakt iedereen zich zo druk? Waarschijnlijk omdat dit functioneel naakt gebeurt terwijl Tinker en zijn gemaskerde handlangers iedereen in de ziekenhuiskelder martelen – en schijnbaar zonder enige logica. Carl krijgt een ijzeren staaf in zijn kont geduwd omdat hij homo is – wat inderdaad ongemakkelijk was om te zien – en zijn handen en voeten worden door een machine afgehakt. Iemand verliest z'n penis. Er wordt een mes of pen in iemands nek gestoken. Dat is allemaal niet erg schokkend als je weleens een grindcorefilm hebt gezien, als je Saw of Hostel hebt gezien, of ooit een smerig horrorverhaal hebt gelezen. Deze theatrale stunts zijn niets als je ook maar een kruimeltje fantasie hebt.

De productie van National Theatre, onder leiding van regisseur Katie Mitchell, geeft de indruk van een eindeloze nachtmerrie. Het is een interessante en valide interpretatie van Cleansed die erin slaagt om een minder bloederige Hostel voor het toneel te zijn. Maar de flauwvallende toeschouwers? Het boze weglopen? Dat is nergens voor nodig. Het bewijst alleen dat we in twintig jaar nog geen stap verder zijn gekomen.

Degenen die medische zorg nodig hadden na een homoseksscène of een pen die in een nek werd gestoken, zijn degenen die te oud zijn of te vastzitten in zogenaamde hoge cultuur om aan dit soort geweld in kunst gewend te zijn. En de manier waarop de media erop reageerde in Engeland – " Is This The Most Shocking Play Ever Staged?" en "The New National Theatre Play That Is So Gruesome It's Making The Audience FAINT" – is net zo sensationeel als het twintig jaar geleden was. Dankzij de berichtgeving zit de zaal nu vol met mensen die er klaar voor zijn om zich gekwetst te voelen, om verontwaardigd naar buiten te stormen. Iedereen wil maar wat graag een rol spelen in de geacteerde volkswoede. Lees ook: _[Waarom zijn mensen zo geobsedeerd door de legendarische darkwebvideo 'Dafu Love'? ](http://www.vice.com/nl/read/waarom-zijn-mensen-zo-geobsedeerd-door-de-legendarische-darkwebvideo-dafu-love-3874)We keken de enige film die in Nederland verboden is_

_**Een korte geschiedenis van echte seks in films[ ](http://www.vice.com/nl/read/we-keken-de-enige-film-die-in-nederland-verboden-is-181)**_

Like VICE Nederland voor je dagelijkse partij prachtverhalen, want anders mis je dingen: