Op 25 mei stemt Ierland in een referendum over het legaliseren van abortus. Volgens het achtste amendement in de huidige Ierse wet is abortus alleen toegestaan als het leven van een vrouw door de zwangerschap gevaar loopt. Nu mag de bevolking kiezen of het wetsartikel wordt afgeschaft.Jaarlijks reizen duizenden Ierse vrouwen af naar Engeland, waar abortus legaal is, om hun zwangerschap af te breken. Deze vrouwen hebben, relatief gezien, geluk. Vrouwen met een laag inkomen, ongedocumenteerde migranten, of vrouwen die vastzitten in een gewelddadige relatie hebben deze kans vaak niet. De ervaring om naar het buitenland te moeten reizen voor medische zorg kan soms zeer traumatiserend zijn.
Advertentie
In april 2016 begonnen Dublinse activisten Grace Dyas en Emma Fraser de kunstcampagne NOT AT HOME. NOT AT HOME vertelt het verhaal van Ierse vrouwen die de grens over reizen op zoek naar een kliniek om een abortus te kunnen ondergaan. Het duo verzamelde online anonieme verhalen van vrouwen, interviewden medische zorgverleners, taxichauffeurs en anderen die Ierse vrouwen dagelijks bijstaan in dit proces.“Hoe dichter we bij het referendum komen, hoe verder de voor- en tegenstanders van elkaar vandaan zijn komen de staan,” zegt Dyas. “En terwijl de kloof breder wordt, blijft er steeds minder ruimte over voor bedachtzame verwoording van de ervaringen van vrouwen. We hebben NOT AT HOME ontwikkeld om een rustige, inclusieve ruimte te creëren voor de duizenden vrouwen die op reis zijn gegaan.”Fraser en Dyas geloven dat het van groot belang is om te luisteren naar de mensen die ervaring hebben met de abortuswetgeving van Ierland. “Voordat er een stem wordt uitgebracht moeten we de realiteit van de huidige situatie zien te begrijpen,” zegt Fraser. “We hopen dat we mensen de ruimte geven om te luisteren, mee te leven en te reflecteren.”Hieronder staan een aantal van de getuigenissen die Fraser en Dyas hebben verzameld van Ierse vrouwen die genoodzaakt waren om de grens over te reizen voor een abortus. Alle geïnterviewden vertellen onder pseudoniem hun verhaal, om hun identiteit te beschermen.
Advertentie
Lana
Advertentie
Het voelde voor mij heel onlogisch om het te houden. Ik had het kind niets te bieden, ik was zelf nog een kind. Ons reisje naar Engeland, als ik erop terugkijk, was verschrikkelijk. We moesten 250 kilometer met de trein van Wales naar Manchester reizen. Ik was vastberaden om de verschrikkelijke situatie waar ik in zat op te lossen, maar dat ik daarvoor helemaal naar Engeland moest reizen voelde onnodig zwaar.De procedure zelf was het gemakkelijke deel. Het engste was om in een ander land te zijn en geen steun te hebben. De terugreis was het ergst. Ik moest die rotreis nog een keer maken, maar nu met pijn. Ik weet nog dat ik niet kon slapen op de boot, ik voelde me zo kwetsbaar. De hele ervaring van de abortus die ik heb ondergaan was minder angstaanjagend geweest als ik het thuis in Ierland had kunnen doen.”“Ik heb een abortus ondergaan toen ik achttien jaar oud was. Ik datete twee maanden met een jongen, werd niet ongesteld en deed een test die positief bleek. Ik herinner me dat ik in shock was en die jongen heen en weer wiegde toen hij huilde, en dat ik me verdoofd voelde. Maar ik wist op dat moment al zeker dat ik geen baby kon krijgen. Ik heb het niet tegen mijn moeder verteld, waar ik nu spijt van heb. Achteraf denk dat ze zorgzaam en lief had gereageerd, maar destijds hadden we een minder hechte band.We hadden een voorbereidende afspraak in Dublin, en ik was zo bang en toen ze me vroegen waarom ik een abortus wilde. Ik was bang dat ik niet de goede antwoorden gaf, en dat ze zouden weigeren. Mijn toenmalige vriendje betaalde voor alle kosten; de vlucht en alles eromheen.
Róisín
Advertentie
We sliepen twee nachten in een hostel in Londen omdat we niets anders konden betalen. De twee de weken daarvoor was ik zo ziek, dat ik zodra ik ‘s morgens opstond moest overgeven. Soms moest ik de trein uitstappen om over te geven. Het was verschrikkelijk, maar ik durfde niet aan mijn vrienden te vertellen hoe het kwam. Deels omdat ik niet wist hoe ze zouden reageren, maar ook omdat als ik het zou vertellen het op de een of andere manier echter zou zijn.De ochtend van de behandeling reisden we tijdens de spits in ongeveer anderhalf uur naar de andere kant van Londen. Ik moest een paar keer uit de metro stappen om over te geven. Toen we eindelijk bij de kliniek waren herinner ik me dat er een oude man met een rozenkrans voor de deur stond te bidden. Ik was zo boos op hem. En ik was boos op de regering van Ierland, omdat ze me helemaal hierheen hadden laten reizen. Mijn vriendje mocht niet mee naar binnen, hij wachtte in een klein wachtkamertje.Toen ik naar binnen ging, zat ik naast een meisje dat moest huilen. Ik wilde iets tegen haar zeggen om haar te troosten, maar ik wist niet wat. Er stond een talkshow aan op de televisie, dat weet ik nog. Even later mocht ik de behandelkamer in, moest ik mijn benen omhoog in de beugels leggen en werd ik verdoofd. Ze schrijven geen abortuspillen voor aan Ierse vrouwen, dus ik moest worden geopereerd.”
Niamh
Advertentie
Ik zag een vrouw die vroeger bevriend was met mijn ouders. Ze was ook zwanger, en zat vast in de wachtkamer voor een echo. Ik verstopte me in de gang. De dokter scande mijn buik en zei dat ik negen weken zwanger was. Hij besprak met me wanneer mijn volgende scan zou zijn. Ik vond het moeilijk om te luisteren, ik probeerde het goede moment te vinden en de juiste woorden. Ik vertelde hem dat ik van plan was de zwangerschap te beëindigen. Ik gebruikte bewust het woord ‘beëindigen’ in plaats van abortus, omdat ik dacht dat het volwassener klonk. Meer weloverwogen, minder ordinair.Hij stopte met wat hij aan het doen was, keek naar me en zei even niets. Toen draaide hij zich om en terwijl hij zijn rubberen handschoenen uitdeed zei hij droog: “Dat kan ik niet met je bespreken.” Ik schoof mijn verkrampte lichaam van de onderzoeksstoel en liep zo snel mogelijk te kamer uit. Ik liet hem daar achter, mij veroordelend.Smartphones bestonden nog niet, dus ik gebruikte onze computer thuis om een kliniek in Londen te zoeken. Het zou zeshonderd euro gaan kosten, plus vluchten en verblijf. Dat had ik niet. Ik had een bijbaantje als serveerster en geen spaargeld. Mijn werkloze oudere vriendje zei dat hij het ook niet had. Sterker nog, hij had schulden. Bovendien, waarom zou hij geld uitgeven aan iets waar hij het zo hartstochtelijk oneens mee is?Dus ik begon geld te sparen. Het voelde alsof er een tikkende tijdbom in me groeide. Mijn schort zat steeds strakker, en mijn lichaam werd slapper. De website van de kliniek waarschuwde dat er bepaalde stadia in de ontwikkeling van het kind waren, waarna de behandeling ingewikkelder werd, en minder legaal. Ik was al één of twee van die stadia voorbij. Uiteindelijk leende ik geld van een woekeraar, waar de moeder van mijn vriendje ook klant was. Ik deed alsof ik geld nodig had om een auto te kopen.”
Advertentie
Claudia
Advertentie