Waarom ik nooit masturbeer en ik me daar schuldig over voel

Masturberen: er wordt weleens gezegd dat “we het allemaal doen.” Ik ken inderdaad genoeg vrouwen die fan zijn van deze vorm van zelfliefde en regelmatig de hand aan zichzelf slaan. Zelf ben ik inmiddels 26 en ik heb die behoefte nooit gevoeld. Waarom? Omdat het iedere keer weer uitloopt op een fikse teleurstelling en het eigenlijk altijd voelt als een ‘moetje’. Een feministische verzetsdaad waar geen man bij komt kijken en waar ik deel aan zou moeten nemen, maar waar ik stiekem geen reet aan vind.

En ik heb het geprobeerd. Echt waar. Maar ik ben in mijn hoofd op zo’n moment toch vooral met dingen bezig als wat ik die avond ga eten, of hoe vroeg ik morgenochtend die verdomde wekker weer moet zetten. Masturberen is voor mij synoniem gaan staan voor zelfliefde, iets waar het mij nogal eens aan ontbreekt. Misschien is mijn gebrek aan verlangen daaraan te wijten? Ook heb ik weleens gedacht dat het voor mij onmogelijk is om te genieten van soloseks, omdat ik als kind seksueel misbruikt ben en daardoor alles wat ook maar enigszins met seks te maken heeft altijd ‘vies’ zal blijven aanvoelen. Als iets dat eigenlijk niet mag. Of misschien doe ik het wel gewoon helemaal fout, wat vriendinnen ook geopperd hebben, en weet ik gewoon niet genoeg van het vrouwelijk lichaam.

Via Facebook ga ik op zoek naar andere vrouwen die ook vrijwel niet tot nooit masturberen. Al snel kom ik uit bij Lena* van 33, die het naar eigen zeggen nooit doet. “Dat is eigenlijk altijd zo geweest,” vertelt ze me. “Ik ben inmiddels gescheiden, maar toen ik nog getrouwd was zei mijn man weleens tegen me: ‘Probeer het gewoon eens, dat is toch leuk!’ Toen heb ik het nog een kans gegeven, maar inmiddels niet meer.”

Lena is als kind en volwassene langdurig misbruikt, en vermoedt dat dit ook de oorzaak is van het feit dat ze niet van masturberen – of überhaupt seks – kan genieten. Aan de telefoon vertelt ze: “Ik ben in mijn jeugd – eigenlijk van mijn tweede tot mijn vijfentwintigste – door verschillende mensen misbruikt. Door het misbruik heb ik PTSS opgelopen.” Inmiddels is ze een intensieve therapiebehandeling gestart om de confrontatie met haar verleden aan te gaan. “Ik heb een behoorlijke aversie tegen alles dat met seks te maken heeft opgebouwd. Ook ervaar ik fysieke pijn, door alles wat me overkomen is in mijn kindertijd. Momenteel focus ik me vooral op het terugkrijgen van mijn leven en mijn vrijheid. Stel dat ik ooit iemand ontmoet die mij helemaal accepteert zoals ik ben, en intiem wil zijn op een manier die ik aankan – dan sta ik daar wel voor open.”

Maar Lena benadrukt dat “intimiteit niet meteen seks hoeft te zijn. Dat kan al een knuffel zijn, of zoenen – dingen waar ik ook nog heel veel moeite mee heb.” Ze heeft één vriendin met wie ze zonder scrupules kan praten over haar gebrek aan zelfliefde. “Zij weet ook dat ik bijvoorbeeld veel tussen mijn benen automutileer. Eigenlijk zou ik het liefst hebben dat dat hele deel van mij daar beneden gewoon niet bestaat.” Lena vindt het dan ook vervelend dat ze in het dagelijks leven continu met seks geconfronteerd wordt. “Het idee dat je moet masturberen omdat je dat als vrouw fijn ‘moet’ vinden, of dat je bij een tijdschrift een gratis vibrator krijgt… Als vrouw lijkt het de norm om je lichaam op die manier te leren kennen en lief te hebben, maar voor mij geldt dat niet. Van de gedachte dat mensen denken dat ik wel masturbeer word ik heel ongemakkelijk. Met vrijgezellenfeestjes worden er ook weleens nieuwe seksspeeltjes gepresenteerd, daar kan ik de humor echt niet van inzien.” Ze besluit: “Langzaamaan begin ik mijn vrouw-zijn wat meer te waarderen, maar dat zit ‘m niet alleen in seks of masturbatie. Het is al een hele stap als ik naar de kapper ga, of mezelf een keertje opmaak.”

Lena en ik hebben in ons verleden allebei met seksueel geweld te maken gehad, maar ik vraag me af of er nog meer verklaringen zijn voor het feit dat sommige vrouwen absoluut niet van masturberen kunnen genieten. Ik besluit contact op te nemen met seksuoloog Astrid Kremers. Ze vertelt: “Als je kijkt naar de cijfers in Nederland, en mannen en vrouwen in Nederland gevraagd wordt of ze de afgelopen maand gemasturbeerd hebben, is het percentage mannen dat dit gedaan heeft een stuk groter dan het percentage vrouwen: 84 tegenover 67 procent. Daarnaast masturberen mannen ook vaker, en kijken mannen vaker porno. In mijn praktijk hoor ik dat veel vrouwen onbekend zijn met hun vrouwelijke delen – de vagina, de vulva, de clitoris – en dat heeft verschillende redenen. Het vrouwelijk geslachtsdeel is dan ook minder goed zichtbaar; als je als vrouw naar de wc gaat, kun je alles droogdeppen zonder verder iets aan te hoeven raken. Wil je alles goed kunnen zien, dan moet je er een spiegeltje bij pakken.” Bij mannen is dit anders: “Die houden wanneer ze naar het toilet gaan hun penis in hun handen, en zijn vaak veel vertrouwder met dat deel van hun lichaam.”

Maar volgens Astrid zijn er meer verklaringen voor waarom sommige vrouwen nauwelijks of niet masturberen: “Op vrouwelijke seksualiteit rust nog altijd een groter taboe dan op mannelijke seksualiteit. 'Een man die geniet van seks is stoer, een vrouw is een hoer’ – die mythe.” Volgens Astrid krijgen we helaas dat waardeoordeel met de paplepel ingegoten. “Als het op seks aankomt, ‘horen’ vrouwen ‘nee’ te zeggen, terwijl van mannen verwacht wordt dat ze altijd maar jagen. Vrouwen worden vaak ten onrechte als beschermers van de monogamie gezien, en dat zou als gevolg hebben dat vrouwen geen zin zouden hebben in seks. Dit is grote onzin.” Volgens Astrid kan dit een remmend effect hebben op vrouwelijk seksueel plezier.

Ook problemen rondom seksualiteit in het verleden kunnen een probleem vormen, zoals bij Lena en mij het geval is. “Denk dan bijvoorbeeld aan seksueel geweld. Je kunt daardoor seksuele problemen ontwikkelen, een veelvoorkomend aanmeldprobleem in mijn praktijk.” Maar ook schaamte over het uiterlijk van het seksuele orgaan kan meespelen. “Dan vinden vrouwen hun schaamlippen bijvoorbeeld te groot, of hun vagina niet lekker ruiken. Of vrouwen schamen zich voor geluiden die ze mogelijk maken tijdens het masturberen, en doen het daarom maar niet.”

Om opgewonden te raken, heb je seksuele adequate stimulatie nodig, “in een omgeving waarin je je vrij voelt om dat te doen,” besluit Astrid. “Als het voor jou niet adequaat is, raak je simpelweg niet opgewonden. Je moet daar genoeg aandacht aan besteden. De meeste mensen vinden het fijn dat wanneer ze masturberen zowel het hoofd – door bijvoorbeeld fantasieën, of door dingen te lezen en te kijken – als het lijf gestimuleerd wordt en ze privacy hebben.” Vrouwen in mijn praktijk geven soms aan dat ze een hoge drempel ervaren om porno of porno te kijken. “En niet alleen porno,” vertelt Astrid. “Ik behandel in mijn praktijk ook vrouwen die zich schamen voor hun seksuele fantasieën, of zich er zelfs schuldig over voelen dat ze die gedachten hebben. Dat is jammer, want je vrij voelen om te fantaseren over wat je wil, kan bijdragen aan seksueel plezier. En ontdekken wat voor jou stimulerende factoren zijn, kan bijdragen aan seksueel plezier met je partner.”

Omdat ik ook graag een vrouw wil spreken die niet masturbeert maar in haar verleden niet met seksueel geweld te maken heb gehad, zoek ik verder op Facebook. Zo kom ik uit bij Marloes. “Ik masturbeer helemaal niet,” vertelt ze me. “Ik word er gewoon een beetje ongemakkelijk van. Ik heb er niet iets op tegen, maar ik heb het zelf maar één keer geprobeerd en toen dacht ik alleen maar: ‘Waar ben ik nou eigenlijk mee bezig?’ Dat is nu zo’n vier jaar geleden, en was ook meteen de laatste keer.”

Als ik vraag waar die schaamtegevoelens vandaan komen, heeft ze niet meteen een antwoord paraat: “Daar heb ik eigenlijk nog nooit zo over nagedacht. Ik heb het ook alleen bij masturberen, met mijn vriend heb ik gewoon seks en dat vind ik altijd heel leuk, daar schaam ik me ook niet voor. Mijn vriend heeft weleens tegen me gezegd dat ik het misschien gewoon nog een keer moet proberen, zodat ik zelf beter weet wat ik fijn vind. Dan denk ik er wel over na, maar uiteindelijk doe ik het toch maar niet.” Na even verder gepraat te hebben, denkt Marloes dat het misschien wel komt omdat ze haar eigen lichaam niet zo goed kent. “Ik zou nu ook niet kunnen zeggen wat ik chill vind in bed, ook niet wanneer ik seks heb met mijn vriend. Tenminste, ik weet wel wanneer ik iets lekker vind, maar ik zou hem geen aanwijzingen kunnen geven,” vertelt ze.

Soms geven Marloes’ vriendinnen haar tips over wat ze kan proberen om wel van soloseks te kunnen genieten, “maar daar doe ik dan eigenlijk niets mee. Vaak geloven mensen het ook niet, wanneer ik zeg dat ik nooit masturbeer. ‘Ah joh, iedereen kijkt porno en masturbeert’, zeggen ze dan.” Aan de ene kant heeft ze vrede met de situatie, “aan de andere kant zou masturberen er misschien wel voor kunnen zorgen dat ik me ook opener zou kunnen stellen als ik seks heb met iemand anders.”

Zelf heb ik inmiddels besloten een gesprek aan te willen gaan met een seksuoloog. Na met Astrid gepraat te hebben, realiseer ik me dat mijn gebrek aan verlangen tot soloseks waarschijnlijk een gevolg is van het feit dat ik in mijn jeugd op een negatieve manier met seks kennis heb leren maken, zoals ik al vermoedde. Na al die masturbatieloze jaren en eindeloze gesprekken met mijn vriendinnen hierover, begin ik nu in te zien dat ik lak moet hebben aan wat er op dit vlak van me verwacht wordt. Het feit dat ik door mijn verleden seks in zijn geheel nog altijd met negativiteit associeer, lijkt mij op dit moment een veel prangender probleem dan het feit dat ik niet kan genieten van masturberen. Mijn volgende missie: het probleem bij de kern aanpakken, in plaats van de symptomen willen bestrijden.

* Lena is een gefingeerde naam om de privacy van de geïnterviewde te beschermen.

Volg Broadly op Facebook, Twitter en Instagram.